Khái niệm về hát cải lương
Trước khi tìm hiểu các vở cải lương nổi tiếng, chúng ta cần làm rõ khái niệm về hình thức nghệ thuật này. Tên gọi cải lương có ý nghĩa là sửa đổi để trở nên tốt đẹp hơn trong biểu diễn, sân khấu và kịch bản. Cải lương có nguồn gốc từ miền Nam Việt Nam được kết hợp giữa đờn ca tài tử với dân ca Nam Bộ và âm nhạc cổ điển.
Tuy nhiên, một số nhà nghiên cứu lại cho rằng cải lương còn mang ý nghĩa của sự lương truyền và cải cách để tạo ra những tác phẩm mới từ âm nhạc cổ truyền dân tộc. Nghệ thuật cải lương mang lại cho khán giả và thế hệ sau những giá trị văn hóa đặc sắc.
Nghệ thuật hát cải lương có nguồn gốc như thế nào?
Các vở cải lương nổi tiếng hiện nay đều có tuổi đời dày dặn và điều này khiến cho nhiều khán giả băn khoăn khi không biết nguồn gốc thực sự của hình thức nghệ thuật này. Theo tìm hiểu, cải lương có nguồn gốc từ miền Nam Việt Nam và hình thành từ sự kết hợp giữa nhiều yếu tố văn hóa, âm nhạc truyền thống.
Vào thế kỷ 19 và 20, nghệ thuật cải lương được hình thành tại miền Nam Việt Nam, khi những người trung thành với hoàng tộc Nguyễn đến địa phương này. Họ đã phát triển nghệ thuật đờn ca tài tử cùng một loại nhạc cụ và âm nhạc dân ca truyền thống của người dân Nam bộ kết hợp cùng nhiều yếu tố diễn kịch.
Bên cạnh đó, cải lương lấy cảm hứng từ những câu truyện cổ tích, sử thi, truyện dân gian và tác phẩm văn học để truyền tải thông điệp. Loại hình nghệ thuật này còn mang nét đặc trưng văn hóa, phẩm chất đạo đức và tinh thần của người Việt Nam.
Năm 1940 là cột mốc đánh dấu sự phát triển cho nghệ thuật cải lương khi Nhà hát cải lương Việt Nam được thành lập. Từ đó cho tới nay, cải lương đã trở thành một trong những loại hình nghệ thuật quan trọng và được yêu thích tại miền Nam Việt Nam.
Các vở cải lương nổi tiếng và hay nhất mọi thời đại
Cải lương mang ý nghĩa của sự lương truyền và cải cách để tạo ra những tác phẩm mới từ âm nhạc cổ truyền. Vậy, những vở cải lương nổi tiếng và hay nhất mọi thời đại là những vở nào?
Kiếp nào có yêu nhau
Khi nhắc tới các vở cải lương nổi tiếng thì không thể bỏ qua Kiếp nào có yêu nhau. Trong vở cải lương này, nghệ sĩ Tấn Tài đã làm nao lòng biết bao nhiêu người bởi tâm tư, tình cảm sâu lắng qua từng câu vọng cổ. Tính tới thời điểm hiện tại, Kiếp nào có yêu nhau được xếp vào những vở cải lương cổ hay và nhận nhiều yêu mến từ khán giả nhất.
Kiếp nào có yêu nhau kể về câu chuyện tình buồn giữa tiểu thư Thiên Kim và Mộ Dung Thạch. Cuộc đời ngang trái rẽ lối cho dù yêu và nhớ nhưng cả hai mãi không thể đến được với nhau. Trải qua nhiều năm, vở cải lương Kiếp nào có yêu nhau vẫn luôn được khán giả yêu thích và có nhiều thế hệ nghệ sĩ trẻ sau này thể hiện lại.
Người tình trên chiến trận
Nói đến các vở cải lương nổi tiếng thì chắc hẳn khó lòng bỏ qua Người tình trên chiến trận. Vở cải lương này đã trở nên quen thuộc với khán giả bởi giá trị nhân văn qua từng lời ca tiếng hát. Người tình trên chiến trận không chỉ kể về chuyện tình buồn và đầy ngang trái giữa hai người trên chiến tuyến mà còn nói về tình mẫu tử, phụ tử cùng sự hi sinh vì con cái của đấng sinh thành.
Ngoài ra, Người tình trên chiến trận cũng tạo bước đệm đưa tên tuổi của những nghệ sĩ tài năng đến gần với công chúng như nghệ sĩ Minh Phụng, nghệ sĩ Lệ Thủy hay nghệ sĩ Diệp Lang,…Ngay cả các nghệ sĩ sau này thể hiện lại cũng vô cùng thành công. Do đó, Người tình trên chiến trận luôn nằm trong top các vở cải lương nổi tiếng và hay nhất mọi thời đại.
Xin một lần yêu nhau
Xin một lần yêu nhau được xem là một trong những vở cải lương kinh điển của Việt Nam. Vở cải lương này là những dòng tâm sự buồn của cặp đôi Âu Thiên Vũ và Hồ Như Thủy đã lấy đi bao nhiêu nước mắt của khán giả.
Qua từng câu ca tiếng hát, người xem có thể phần nào hiểu được sự trắc trở, éo le bởi định kiến xã hội và lòng tham của con người đã chia rẽ tình yêu lứa đôi. Xin một lần yêu cũng là lời hứa của đôi trẻ cho dù kiếp này không được đến được với nhau thì nguyên chết vì nhau để giữa lòng chung thủy.
Đêm lạnh chùa hoang
Đa phần các vở cải lương nổi tiếng đều có nội dung xoay quanh chuyện tình buồn lấy đi nước mắt người xem. Và Đêm lạnh chùa hoang cũng mang nội dung tương tự. Vở cải lương này nói về những trắc trở, ngang trái giữa chuyện tình của Bảo Xuyên và Lĩnh Sơn. Cả hai đứng giữa nhiệm vụ đất nước và tình yêu son sắt, họ nguyện hi sinh cả tính mạng để cầu mong cho người mình yêu được an toàn.
Tiếng hạc trong trăng
Tiếng hạc trong trăng là vở cải lương kể về cuộc đời bất hạnh của cô gái trẻ Xuyên Lan. Cô bị mù cả hai mắt từ khi còn nhỏ và được một thầy lang y chuyên bốc thuốc cưu mang. Xuyên Lan mất mẹ từ khi mới chào đời, còn người cha vì mối nợ thâm thù chưa trả dứt mà rong ruổi chốn giang hồ. Sau này, Xuyên Lan và cha gặp lại trong tình cảnh éo le.
Tiếng hạc trong trăng cả ngợi tình phụ tử khi người ca dâng hiến cả đôi mắt của mình để cho con gái tìm lại ánh sáng khiến cho khán giả không khỏi xúc động. Bên cạnh đó, nội dung đầy tính nhân văn kết hợp cùng sự diễn xuất và giọng ca ngọt ngào của nghệ sĩ Thanh Sang, Lệ Thủy đã đưa vở cải lương in đậm trong lòng khán giả.
Tâm sự loài chim biển
Nằm trong top các vở cải lương nổi tiếng mọi thời đại phải kể đến Tâm sự loài chim biển. Vở cải lương này nói về sự hi sinh thầm lặng, lo lắng và mong muốn người mình yêu hạnh phúc.
Tâm sự loài chim biển là một trong những vở cải lương trước năm 1975. Nó cũng được biết đến là một trong những vở cải lương hay và nổi tiếng nhất. Cho tới hiện tại, khi nhắc tới Tâm sự loài chim biển thì khán giả vẫn dành tình cảm đặc biệt cho từng nhân vật.
Mùa thu trên Bạch Mã Sơn
Vở cải lương Mùa thu trên Bạch Mã Sơn kể về câu chuyện tình buồn giữa tay kiếm khách Hồ Vũ và cô gái Phùng Cẩm Loan. Định mệnh đã sắp đặt cho họ gặp nhau và trao những vật làm kỷ niệm nhưng lại phải chia xa. Chàng trai có si tình tới mấy thì cũng đành ngậm chiếc kiệu hoa người thương khuất bóng. Còn nàng dù vấn vương như thế nào thì cũng sẽ là vợ người ta. Những tình cảm, tâm tư qua từng lời ca tiếng hát đã khiến Mùa thu trên Bạch Mã Sơn lấy đi nước mắt khán giả và trở thành vở cải lương bất hủ cho đến về sau.
Thái hậu Dương Vân Nga
Thái hậu Dương Vân Nga là một trong các vở cải lương nổi tiếng mọi thời đại. Không chỉ mang nội dung sâu sắc, truyển tải tinh thần yêu nước và bản lĩnh kiên cường của vị Thái hậu nổi tiếng của Việt Nam mà vở cải lương này còn làm nên tên tuổi cho nữ nghệ sĩ tài năng Bạch Tuyết.
Vở cải lương Thái hậu Dương Vân Nga được khán giả yêu thích bởi những giá trị nhân văn sâu sắc, ca ngợi lịch sử và những người có công lao, xây dựng đất nước. Cùng với lối diễn xuất có hồn, điêu luyện trong giọng hát nghệ sĩ Bạch Tuyết đã góp phần tạo nên một trong những vở cải lương cổ hay nhất mọi thời đại.
Trên đây là thông tin chi tiết về các vở cải lương nổi tiếng và hay nhất mọi thời đại. Hi vọng qua bài viết này, bạn sẽ phần nào hiểu thêm về loại hình nghệ thuật đặc trưng của Việt Nam.