Thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
Muốn biết uống thuốc tránh thai khẩn cấp có thai không, trước hết bạn cần tìm hiểu thuốc tránh thai khẩn cấp là gì.
Thuốc tránh thai khẩn cấp (hay còn gọi là thuốc tránh thai sau quan hệ) là loại thuốc được sử dụng để ngăn ngừa thai sau khi quan hệ tình dục không an toàn hoặc đã thử các biện pháp tránh thai khác nhưng thất bại.
Đặc biệt, bạn cần lưu ý rằng thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là thuốc phá thai. Nó chỉ có hiệu quả khi được sử dụng trong vòng 72 giờ (3 ngày) sau khi quan hệ tình dục không an toàn.
Uống thuốc tránh thai khẩn cấp có thai không?
Nếu bạn đang thắc mắc uống thuốc tránh thai khẩn cấp có thai không thì câu trả lời là vẫn CÓ THỂ, mặc dù tỷ lệ rất thấp.
Tuy nhiên khả năng mang thai sau khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
- Thời điểm uống thuốc: Uống càng sớm sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ, hiệu quả của thuốc càng cao.
- Chất lượng thuốc: Sử dụng thuốc có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo chất lượng và còn hạn sử dụng.
- Tình trạng sức khỏe: Một số trường hợp phụ nữ có thể có khả năng miễn dịch với thuốc hoặc bị ảnh hưởng bởi các vấn đề sức khỏe khác, dẫn đến giảm hiệu quả của thuốc.
Cơ chế cản trở sinh sản của thuốc tránh thai khẩn cấp
Để giải đáp chi tiết hơn cho việc uống thuốc tránh thai khẩn cấp có thai không có thể thông qua cơ chế hoạt động của loại thuốc này. Thuốc tránh thai khẩn cấp thường chứa một trong hai thành phần chính là Levonorgestrel hoặc Mifepristone. Hiểu một cách đơn giản, các thành phần này can thiệp vào quá trình rụng trứng - giai đoạn trứng được phóng thích khỏi buồng trứng để thụ tinh với tinh trùng. Cụ thể, thuốc có hai tác động chính:
- Trì hoãn hoặc ngăn chặn rụng trứng: Thành phần chính trong thuốc là levonorgestrel hoặc ulipristal acetate có khả năng tác động đến hormone sinh sản, kìm hãm sự rụng trứng. Nhờ vậy, trứng sẽ không được giải phóng khỏi buồng trứng, hạn chế khả năng gặp gỡ tinh trùng và thụ tinh.
- Dưới tác động của thuốc, môi trường âm đạo có thể thay đổi độ pH, khiến dịch nhầy cổ tử cung trở nên đặc quánh hơn, tạo thành "rào cản vật lý" ngăn cản tinh trùng di chuyển vào buồng tử cung.
Độ hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp là "phao cứu sinh" cho những trường hợp quan hệ tình dục không an toàn. Do đó, băn khoăn uống thuốc tránh thai khẩn cấp có thai không cũng dễ hiểu.
Theo thống kê, tỷ lệ tránh thai thành công khi uống thuốc trong vòng 24 giờ đầu tiên sau quan hệ có thể lên đến 90%. Tuy nhiên, tỷ lệ này giảm dần theo thời gian, xuống còn 85% sau 24-48 giờ và 58% sau 48-72 giờ.
Ngoài ra, cần lưu ý rằng thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là biện pháp tránh thai an toàn và hiệu quả 100%. Do đó, phụ nữ nên sử dụng các biện pháp tránh thai hiệu quả hơn như bao cao su, thuốc tránh thai hằng ngày,... để bảo vệ bản thân khỏi mang thai ngoài ý muốn.
Trường hợp nào nên dùng thuốc tránh thai khẩn cấp?
Việc uống thuốc tránh thai khẩn cấp có thai không đã được giải đáp trước đó. Do đó, uống thuốc tránh thai sau quan hệ là biện pháp dự phòng mang tính hỗ trợ, chỉ nên sử dụng trong những trường hợp khẩn cấp khi các biện pháp tránh thai khác thất bại hoặc không được sử dụng. Việc sử dụng thuốc đúng cách có thể giúp giảm thiểu nguy cơ mang thai ngoài ý muốn.
Những trường hợp dưới đây nên sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp:
- Quan hệ tình dục không được bảo vệ: Đây là trường hợp phổ biến nhất khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp. Nếu bạn quan hệ tình dục mà không sử dụng biện pháp tránh thai nào hoặc biện pháp sử dụng bị hỏng (ví dụ: bao cao su rách), bạn nên sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp ngay trong vòng 24 giờ đầu tiên.
- Bỏ quên uống thuốc tránh thai: Nếu bạn đang sử dụng thuốc tránh thai dạng viên uống và bỏ quên uống 1 hoặc nhiều viên, bạn có thể uống thuốc tránh thai khẩn cấp để dự phòng. Tuy nhiên, hiệu quả của thuốc sẽ thấp hơn so với trường hợp bạn sử dụng đúng cách.
- Bị cưỡng bức: Nạn nhân bị cưỡng hiếp nên được tư vấn và hỗ trợ y tế càng sớm càng tốt. Việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể giúp giảm thiểu nguy cơ mang thai ngoài ý muốn và lây truyền các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp
Các chuyên gia khuyến cáo, không nên coi thuốc tránh thai khẩn cấp là biện pháp tránh thai thường xuyên. Điều này không xuất phát từ lo ngại uống thuốc tránh thai khẩn cấp có thai không mà vì những tác dụng phụ do loại thuốc này gây ra.
Tác dụng phụ thường gặp:
- Buồn nôn, nôn mửa: Đây là tác dụng phụ phổ biến nhất, xảy ra ở khoảng 50% người dùng. Hiện tượng này thường nhẹ và tự khỏi trong vòng 1-2 ngày.
- Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt: Thuốc có thể khiến chu kỳ kinh nguyệt sớm hoặc muộn hơn so với bình thường. Chu kỳ kinh nguyệt tiếp theo thường sẽ trở lại bình thường.
- Đau bụng, nhức đầu, mệt mỏi: Đây là những tác dụng phụ ít gặp hơn, thường chỉ kéo dài trong thời gian ngắn.
- Chảy máu âm đạo bất thường: Nếu tình trạng chảy máu kéo dài hơn 7 ngày hoặc có kèm theo đau bụng dữ dội, cần tham khảo ý kiến bác sĩ.
Tác dụng phụ hiếm gặp:
- Phản ứng dị ứng: Biểu hiện có thể bao gồm nổi mẩn ngứa, sưng mặt, khó thở. Trong trường hợp này, bạn cần đến gặp bác sĩ để được hỗ trợ.
- Thay đổi tâm trạng: Một số người có thể cảm thấy buồn bã, lo lắng hoặc cáu kỉnh sau khi uống thuốc.
- Nguy cơ hình thành cục máu đông: Nguy cơ này rất thấp nhưng cần lưu ý nếu bạn có tiền sử mắc các bệnh tim mạch hoặc rối loạn đông máu.
Lời khuyên khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn
Như đã đề cập trước đó, uống thuốc tránh thai khẩn cấp có thai không. Tuy nhiên, có một vài lưu ý khi dùng thuốc tránh thai khẩn cấp mà bạn không nên xem nhẹ:
- Uống thuốc càng sớm càng tốt: Hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp giảm dần theo thời gian. Do vậy, bạn nên uống thuốc trong vòng 72 giờ (3 ngày) sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ. Uống thuốc càng sớm, hiệu quả càng cao.
- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng: Uống thuốc tránh thai khẩn cấp có thai không còn phụ thuộc vào tác dụng của từng loại thuốc và khả năng tiếp nhận của cơ thể. Mỗi loại thuốc tránh thai khẩn cấp có thể có liều lượng và cách sử dụng khác nhau. Do vậy, hãy chắc chắn rằng bạn đã đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng.
- Uống đúng liều: Không tự ý thay đổi liều lượng thuốc hoặc uống nhiều hơn liều khuyến cáo.
- Uống thuốc với nước: Uống thuốc với một cốc nước đầy để thuốc được hấp thu tốt nhất.
- Tránh sử dụng thuốc quá thường xuyên: Đây không phải là biện pháp tránh thai thay thế cho các biện pháp hiệu quả hơn như bao cao su, thuốc tránh thai dạng viên hoặc dụng cụ tránh thai nội tử cung (IUD). Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp quá thường xuyên có thể dẫn đến các tác dụng phụ như rối loạn kinh nguyệt, buồn nôn, nôn mửa, đau đầu và thay đổi tâm trạng.
- Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp khi cần thiết: Thuốc tránh thai khẩn cấp không nên được sử dụng như một biện pháp tránh thai chính. Chỉ sử dụng thuốc khi bạn thực sự cần thiết, ví dụ như khi bao cao su bị rách hoặc bạn quên uống thuốc tránh thai dạng viên hàng ngày.
- Theo dõi sức khỏe: Sau khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp, bạn cần theo dõi sức khỏe của bản thân. Nếu bạn bị chảy máu âm đạo bất thường, đau bụng dữ dội hoặc các triệu chứng bất thường khác, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức.
Những hiểu lầm phổ biến khi dùng thuốc tránh thai khẩn cấp
Việc lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến rối loạn kinh nguyệt, vô sinh ở phụ nữ. Tuy nhiên trong quá trình nghiên cứu uống thuốc tránh thai khẩn cấp có thai không và khảo sát trên thực tế cho thấy tình trạng lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp chính đến từ những hiểu lầm nguy hiểm sau của các chị em:
Thuốc tránh thai khẩn cấp không phải biện pháp ngừa thai thay thế
Nhiều phụ nữ lầm tưởng rằng thuốc có thể thay thế cho các biện pháp ngừa thai hiệu quả như bao cao su, thuốc tránh thai hàng ngày. Tuy nhiên, thuốc chỉ nên được sử dụng như biện pháp dự phòng khẩn cấp, không phải biện pháp tránh thai thường xuyên.
Thuốc tránh thai khẩn cấp an toàn tuyệt đối
Một số chị em không những chưa hiểu đúng uống thuốc tránh thai khẩn cấp có thai không mà còn tin rằng thuốc hoàn toàn an toàn và không gây tác dụng phụ. Tuy nhiên, như đã chia sẻ ở trên thuốc có thể gây ra các tác dụng phụ như buồn nôn, nôn mửa, thay đổi chu kỳ kinh nguyệt, đau bụng,...
Thuốc tránh thai khẩn cấp có thể sử dụng nhiều lần trong tháng
Việc sử dụng thuốc nhiều lần trong tháng có thể dẫn đến mất cân bằng nội tiết tố, rối loạn kinh nguyệt, tăng nguy cơ mắc các bệnh về phụ khoa, thậm chí là vô sinh.
Thuốc tránh thai khẩn cấp phòng tránh được tất cả các bệnh lây truyền qua đường tình dục
Thuốc chỉ có tác dụng ngăn ngừa thai, không bảo vệ khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục như HIV, lậu, giang mai,... Do đó, việc sử dụng bao cao su là biện pháp bảo vệ toàn diện nhất.
Như vậy, chúng tôi vừa cùng bạn đi tìm lời giải đáp cho thắc mắc uống thuốc tránh thai khẩn cấp có thai không. Có thể thấy, thuốc tránh thai khẩn cấp vẫn là biện pháp hữu ích trong những trường hợp bất khả kháng nhưng cần sử dụng đúng cách và không lạm dụng. Các chị em hãy ãy luôn nhớ rằng, biện pháp bảo vệ bản thân tốt nhất là sử dụng bao cao su trong quan hệ động tình dục, đặc biệt là các quan hệ không an toàn.