1. Rau càng cua là gì?
Rau càng cua còn được biết đến với tên khoa học là Peperomia pellucida, là một loài rau thuộc họ Hồ tiêu (Piperaceae). Loại rau này có nhiều tên gọi khác nhau như rau tiêu, đơn kim, rau đơn buốt, quỷ châm thảo, thích châm thảo, tiểu quỷ châm hay cương hoa thảo,… Rau càng cua mọc phổ biến ở những khu vực có khí hậu nhiệt đới.
Đặc điểm của rau càng cua:
- Thân cây khá thấp, khoảng từ 20 – 40 cm.
- Rau có tính nhớt.
- Lá rau hình trái tim.
- Thường mọc ở nơi ẩm ướt như chân tường, ở ruộng và mọc xen vào các loại cây cỏ khác.
- Vòng đời chỉ kéo dài 1 năm.
- Mọng nước.
- Khi ăn sống, rau càng cua có vị chua và dai giòn.
Thành phần dinh dưỡng của rau càng cua cho thấy rõ nhất về những thông tin liên quan đến rau càng cua có tác dụng gì. Theo đó, rau càng cua chứa 8% vitamin và khoáng chất, 92% còn lại là nước. Cứ 100 gram rau càng cua sẽ cung cấp cho cơ thể 24 calo và dưỡng chất rất tốt cho sức khỏe như:
- Magie: 62mg.
- Vitamin C: 5,2 mg.
- Canxi: 224 mg.
- Kali: 277 mg.
2. Rau càng cua có tác dụng gì?
Rau càng cua thường bị xem "cỏ dại", nhưng thực tế chúng mang lại rất nhiều lợi ích sức khỏe. Một số lợi ích bạn biết được khi tìm hiểu rau càng cua có tác dụng gì đó là:
2.1. Kháng khuẩn, chống viêm
Từ lâu, rau càng cua đã được xem như một vị thuốc quý trong y học cổ truyền, được sử dụng để điều trị nhiều căn bệnh phổ biến như: sốt, cảm lạnh, đau đầu và thậm chí là viêm khớp. Gần đây, các nghiên cứu khoa học đã hé mở bí ẩn đằng sau sức mạnh phi thường của loại rau này, chính là nhờ vào sự kết hợp hoàn hảo của hai hợp chất: patulolide A và xanthone glycoside.
Sự kết hợp giữa 2 hợp chất là patulolide A và xanthone glycoside đã biến rau càng cua trở thành một "vũ khí" lợi hại trong cuộc chiến chống lại vi khuẩn và viêm nhiễm.
2.2. Ngăn ngừa bệnh viêm khớp
Khi kết hợp với thuốc Ibuprofen, rau càng cua có khả năng hạn chế các triệu chứng viêm khớp, đặc biệt là viêm khớp gối. Ngoài ra, nó cũng được biết đến với khả năng hỗ trợ điều trị các chấn thương gãy xương và thúc đẩy quá trình phục hồi của vết thương nhanh chóng hơn.
2.3. Chứa nhiều chất chống oxy hóa
Theo nghiên cứu khoa học, rau càng cua chứa nhiều hợp chất chống oxy hóa quan trọng như beta-carotene, vitamin C, vitamin E,... Các chất này đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ cơ thể khỏi tác hại của các gốc tự do - nguyên nhân chính dẫn đến lão hóa tế bào, suy giảm hệ miễn dịch và nhiều bệnh tật nguy hiểm.
Beta-carotene là một carotene, tiền chất của vitamin A, được biết đến với khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ. Chất này có thể trung hòa các gốc tự do, ngăn chặn tổn thương tế bào, từ đó giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, ung thư, thoái hóa điểm vàng,... Đặc biệt, beta-carotene còn kích thích sản sinh collagen, giúp da đàn hồi, săn chắc, giảm nếp nhăn và trì hoãn quá trình lão hóa.
Rau càng cua cũng cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể như vitamin B1, B2, B3, canxi, kali, magie,... Các dưỡng chất này góp phần tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ hệ tiêu hóa, cải thiện sức khỏe tim mạch và tổng thể.
2.4. Giảm axit uric, ngăn ngừa bệnh gout
Rau càng cua được biết đến với khả năng giảm axit uric trong máu và ngăn ngừa bệnh gout một cách hiệu quả. Nhờ các hợp chất tự nhiên có trong nó, rau càng cua có thể thay thế cho allopurinol - một loại thuốc phổ biến được sử dụng để giảm axit uric trong máu.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêu hóa rau càng cua có thể giảm nồng độ axit uric trong máu lên đến 44%, từ đó giúp ngăn ngừa sự phát triển của bệnh gout. Điều này làm cho rau càng cua trở thành một phương pháp tự nhiên và hiệu quả trong việc duy trì sức khỏe, phòng tránh các vấn đề liên quan đến axit uric.
2.5. Tốt cho tim mạch
Rau càng cua là nguồn cung cấp dồi dào chất xơ hòa tan, giúp loại bỏ cholesterol xấu (LDL) ra khỏi cơ thể, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, đột quỵ. Hàm lượng kali và magie trong rau còn giúp điều hòa huyết áp, duy trì nhịp tim ổn định, giảm nguy cơ cao huyết áp và các biến chứng nguy hiểm. Đây được xem là điều giá trị nhất khi tìm hiểu rau càng cua có tác dụng gì.
2.6. Ức chế rối loạn cảm xúc
Các nghiên cứu trên động vật cho thấy chiết xuất từ rau càng cua có khả năng làm giảm các triệu chứng của rối loạn lo âu và trầm cảm. Chiết xuất này có thể tác động đến hệ thống thần kinh, giúp điều hòa tâm trạng và giảm căng thẳng.
Việc sử dụng rau càng cua để hỗ trợ điều trị rối loạn cảm xúc cần có sự hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ chuyên khoa. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng cụ thể và đưa ra liệu pháp phù hợp, đảm bảo an toàn và hiệu quả.
2.7. Bổ sung sắt cho người mang thai
Thiếu máu thai kỳ là vấn đề sức khỏe phổ biến ảnh hưởng đến phụ nữ mang thai, dẫn đến tình trạng mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé. Bổ sung sắt là giải pháp thiết yếu để phòng ngừa và điều trị tình trạng này. Rau càng cua với hàm lượng sắt và vitamin C dồi dào, là lựa chọn hoàn hảo để bổ sung sắt cho phụ nữ mang thai.
2.8. Ngăn ngừa mắc đái tháo đường cho mẹ bầu
Rau càng cua chứa nhiều chất xơ hòa tan, giúp làm chậm quá trình hấp thu đường vào máu, từ đó kiểm soát hiệu quả lượng đường huyết, ngăn ngừa nguy cơ đái tháo đường thai kỳ. Đái tháo đường thai kỳ là biến chứng nguy hiểm trong thai kỳ, ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé. Bổ sung rau càng cua vào chế độ ăn uống là một cách đơn giản và hiệu quả để giúp thai phụ phòng ngừa và kiểm soát bệnh lý này cũng như hiểu thêm được thông tin rau càng cua có tác dụng gì?
3. Những bài thuốc Đông Y làm từ rau càng cua
Sau khi biết được rau càng cua có tác dụng gì, có thể thấy, với hàm lượng dồi dào vitamin, khoáng chất và các hợp chất chống oxy hóa, rau càng cua mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Dưới đây là một số bài thuốc Đông Y từ rau càng cua được lưu truyền qua nhiều thế hệ:
Điều trị vết thương sưng tấy, mưng mủ:
- Nguyên liệu: Rau càng cua tươi.
- Cách dùng: Rửa sạch rau càng cua, giã nát rồi đắp trực tiếp lên vết thương. Thực hiện liên tục trong vài ngày để giảm sưng tấy, hạn chế tình trạng mưng mủ và thúc đẩy quá trình lành da.
Cải thiện thiếu máu:
- Nguyên liệu: Rau càng cua và thịt bò.
- Cách dùng: Nấu canh rau càng cua với thịt bò. Món ăn này nên được sử dụng 3 lần mỗi tuần để bổ sung lượng sắt thiết yếu cho cơ thể, giúp cải thiện về tình trạng thiếu máu hiệu quả.
Hỗ trợ điều trị viêm họng:
- Nguyên liệu: 50- 100g rau càng cua.
- Cách dùng: Rửa sạch 50-100g rau càng cua, xay nhuyễn lấy nước uống. Dùng liên tục 3-5 ngày để giảm các triệu chứng viêm họng như đau rát, ho khan, khó nuốt.
Giảm thiểu tình trạng tiểu khó, tiểu buốt:
- Nguyên liệu: 200g rau càng cua.
- Cách dùng: Rửa sạch 200g rau càng cua, nấu với 300ml nước sôi. Chia thành 2 phần bằng nhau, uống mỗi phần 1 lần/ngày. Duy trì sử dụng trong 5 ngày để cải thiện tình trạng tiểu khó, tiểu buốt hiệu quả.
Hỗ trợ điều trị mụn nhọt:
- Nguyên liệu: 150g rau càng cua tươi.
- Cách dùng: Rửa sạch 150g rau càng cua, có thể ăn sống hoặc xay nhuyễn lấy nước uống. Hoặc giã nát rau và đắp trực tiếp lên vùng da bị mụn. Sử dụng đều đặn trong ít nhất 1 tuần để giảm sưng viêm, thúc đẩy quá trình gom mủ và phục hồi da sau mụn.
Điều này càng minh chứng rõ nhất rau càng cua có tác dụng gì và hiệu quả cải thiện sức khỏe thần kì của loại thực phẩm dân giã này.
4. Cách chế biến rau càng cua
Biết được rau càng cua có tác dụng gì nhưng bạn có rành về cách chế biến sao cho món ăn hấp thụ vào cơ thể tốt nhất không? Với vị chua thanh, giòn mát, rau càng cua có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon và bổ dưỡng. Dưới đây là một số cách chế biến rau càng cua phổ biến và được nhiều người yêu thích.
Gỏi rau càng cua cá hộp
Món ăn này mang đậm hương vị miền quê với sự kết hợp hài hòa giữa vị chua thanh của rau càng cua, vị đậm đà của cá hộp và vị béo ngậy của trứng gà. Cách chế biến gỏi rau càng cua cá hộp khá đơn giản, chỉ cần chuẩn bị một số nguyên liệu dễ kiếm như rau càng cua, cá hộp, trứng gà luộc cắt miếng, hành tím, tỏi, ớt, chanh, đường, muối và dầu ăn. Sau khi sơ chế nguyên liệu, bạn trộn đều các nguyên liệu với nhau rồi thưởng thức cùng bánh tráng, rau thơm và nước mắm chua ngọt.
Canh rau càng cua thịt băm
Đây là món canh thanh mát, bổ dưỡng, thích hợp để giải nhiệt trong những ngày hè nóng bức. Canh rau càng cua thịt băm có cách chế biến rất dễ, bạn cần nấu nước dùng với thịt băm, sau đó cho rau càng cua vào nấu chín và nêm nếm gia vị vừa ăn. Món canh này có thể ăn kèm với cơm trắng hoặc bún đều rất ngon.
Gỏi rau càng cua dầu giấm
Món gỏi này mang hương vị chua thanh, giòn mát, thích hợp để khai vị hoặc ăn nhẹ. Cách chế biến gỏi rau càng cua dầu giấm như sau: Bạn sơ chế nguyên liệu, tiếp đến trộn đều với nước trộn gỏi gồm nước mắm, đường, giấm, dầu ăn và chanh. Cuối cùng ăn kèm với bánh tráng, rau thơm và ớt.
Bên cạnh đó, rau càng cua còn có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon khác như salad rau càng cua, xào rau càng cua, kho quẹt rau càng cua,...
5. Ai không nên ăn rau càng cua?
Mặc dù rau càng cua (Peperomia pellucida) mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng một số đối tượng sau đây cần lưu ý nắm rõ rau càng cua có tác dụng gì, ai không nên ăn từ đó hạn chế hoặc loại rau này ra khỏi thực đơn. Cụ thể, một số trường hợp không nên ăn rau càng cua:
- Người có tiền sử sỏi thận: Rau càng cua chứa lượng oxalate cao, có thể góp phần hình thành và kích thích sỏi thận ở những người có cơ địa dễ bị sỏi.
- Người có tỳ vị hư hàn hoặc đang tiêu chảy: Rau này có tính hàn, do đó những người có tỳ vị hư hàn (dễ lạnh bụng, tiêu hóa yếu) hoặc đang mắc bệnh tiêu chảy không nên sử dụng.
Phụ nữ mang thai và đang cho con bú cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng rau càng cua vì chưa có đủ nghiên cứu về độ an toàn của loại rau này cho phụ nữ và trẻ nhỏ.
6. Tìm mua rau càng cua ở đâu?
Chắc hẳn khi nắm được những thông tin rau càng cua có tác dụng gì, bạn sẽ cần mua loại rau này để trải nghiệm. Rau càng cua thường được bán ở các khu chợ truyền thống, đặc biệt là các khu chợ quê hoặc chợ ven biển. Bên cạnh đó, một số cửa hàng thực phẩm, đặc biệt là các cửa hàng chuyên bán thực phẩm hữu cơ hoặc thực phẩm sạch cũng có thể bán rau càng cua như VietGAP, Bách hóa xanh,..
Những thông tin trên chắc hẳn đã giúp bạn đọc hiểu rõ về rau càng cua có tác dụng gì? Để tận dụng tốt những tác dụng của rau càng cua, giúp nâng cao sức khỏe bạn hãy bổ sung chúng vào chế độ ăn uống khoa học của mình.