Dàn ý viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện lớp 8
Để có thể viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện lớp 8 đúng, đủ và hấp dẫn, học sinh cần lên một dàn ý từ sơ lược đến chi tiết. Sau đây là dàn ý.
Mở bài
- Giới thiệu nhan đề và tác giả tác phẩm.
- Nêu ý kiến khái quát về tác phẩm.
Thân bài
Triển khai viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện lớp 8:
- Nội dung chính:
- Tóm tắt cốt truyện ngắn gọn.
- Đi sâu vào tình tiết quan trọng.
- Chủ đề: Nêu và phân tích chủ đề chính của tác phẩm.
- Hình thức nghệ thuật:
- Ngôn ngữ: Phong cách ngôn ngữ của tác giả.
- Kết cấu: Cách xây dựng cốt truyện.
- Nhân vật: Xây dựng và phát triển nhân vật.
- Biện pháp tu từ: Các biện pháp và tác dụng.
Kết bài
- Khẳng định ý nghĩa và giá trị của tác phẩm.
- Nhận xét tổng quát về tầm quan trọng.
Viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện lớp 8 - Mẫu 1
Nam Cao, một trong những cây bút hiện thực xuất sắc nhất Việt Nam, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người đọc qua các tác phẩm về người nông dân và trí thức trước Cách mạng. Nổi bật trong số đó là truyện ngắn "Lão Hạc", được xem như một kiệt tác của nền văn học hiện đại Việt Nam.
Tác phẩm được sáng tác vào năm 1943, xoay quanh cuộc đời bi kịch của lão Hạc - một người nông dân nghèo khổ, cô đơn. Vợ mất sớm, con trai vì nhà nghèo không có tiền lấy vợ mà bỏ đi đồn điền cao su, lão Hạc chỉ còn lại mảnh vườn và con chó Vàng bầu bạn. Sau một trận ốm thập tử nhất sinh, sức khỏe lão yếu đi, không còn khả năng lao động. Túng quẫn, bế tắc, lão đành phải bán đi người bạn trung thành - con chó Vàng. Dằn vặt vì lừa dối một con vật, lão Hạc quyết định tìm đến cái chết để giữ lại số tiền và mảnh vườn cho con trai.
Câu chuyện tưởng chừng đơn giản nhưng ẩn chứa thông điệp sâu sắc về số phận người nông dân trong xã hội cũ. Nam Cao đã vạch trần sự bất công, thối nát của xã hội khiến cho người nông dân rơi vào cảnh cùng cực, bần cùng. Lão Hạc là nạn nhân của cái nghèo, bị đẩy đến bước đường cùng, buộc phải lựa chọn những hành động bế tắc.
Tuy nhiên, trong hoàn cảnh éo le, lão Hạc vẫn giữ được phẩm chất tốt đẹp của người nông dân Việt Nam. Lão thương yêu con tha thiết, luôn mong muốn dành dụm cho con trai để sau này có cuộc sống tốt đẹp hơn. Lão cũng có lòng tự trọng cao, không muốn làm phiền đến người khác, ngay cả khi lâm vào cảnh khốn cùng.
Tác phẩm còn thể hiện giá trị nhân đạo sâu sắc của Nam Cao. Ông trân trọng, xót thương cho số phận bi thảm của người nông dân, đồng thời lên án xã hội bất công đã đẩy họ đến bước đường cùng.
"Lão Hạc" thành công bởi sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa nội dung và nghệ thuật. Nam Cao đã xây dựng nhân vật lão Hạc một cách chân thực, sinh động, với những mâu thuẫn nội tâm phức tạp. Lời văn giản dị, mộc mạc nhưng đầy chất thơ, giàu sức gợi cảm.
Tác phẩm là tiếng nói tố cáo xã hội phong kiến thối nát, đồng thời thể hiện niềm cảm thương sâu sắc cho số phận người nông dân Việt Nam trước Cách mạng. "Lão Hạc" mãi là một kiệt tác của văn học hiện đại Việt Nam, lay động trái tim người đọc qua nhiều thế hệ.
Viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện lớp 8 - Mẫu 2
Văn phong của Côn-xtan-tin Pau-xtốp-xki thường mang tính thơ mộng, nhẹ nhàng, gợi lên những cảm xúc sâu lắng về cuộc sống giản dị. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông là truyện ngắn "Xe đêm".
Truyện được kể từ ngôi thứ ba, mô tả hành trình của An-đéc-xen - nhà văn nổi tiếng Đan Mạch cùng hai hành khách khác trên chuyến xe đêm từ Vơ-ni-dơ đến Vê-rô-na. Trên đường, họ gặp ba cô gái muốn lên xe nhưng không có tiền và An-đéc-xen đã giúp đỡ họ bằng cách trả tiền vé. Hành động này thể hiện rõ tấm lòng nhân hậu và sự tốt bụng của ông.
Trên chuyến xe, để tạo không khí vui vẻ, An-đéc-xen trò chuyện với ba cô gái, tưởng tượng và tiên đoán về tương lai hạnh phúc của họ. Ni-cô-li-a được tiên đoán là sẽ vượt qua mọi khó khăn để gặp và cứu người yêu nếu có bất trắc xảy ra. Ma-ri-a được hứa hẹn sẽ gặp được người xứng đáng với trái tim nhiều mong muốn của cô, một người tuyệt vời và có tâm hồn lớn. An-na sẽ hạnh phúc với cuộc sống bận rộn khi chăm sóc con cái và chồng cô sẽ luôn hỗ trợ cô trong mọi việc. Những lời tiên tri này không chỉ mang lại niềm tin về tương lai cho các cô gái mà còn thể hiện tình cảm đôn hậu và mong muốn tốt đẹp của An-đéc-xen đối với họ.
Tác giả cũng khắc họa ngoại hình của An-đéc-xen qua trí tưởng tượng của chính ông là đẹp trai, trẻ trung, hoạt bát với mái tóc rậm lượn sóng, gương mặt rám nắng và đôi mắt xanh luôn ánh cười. Tuy nhiên, trong thực tế, An-đéc-xen tự nhận mình là một người xấu trai, cao kều và nhút nhát. Chi tiết này cho thấy An-đéc-xen có phần tự ti về ngoại hình nhưng lại khao khát những điều tốt đẹp, hoàn hảo và lãng mạn trong cuộc sống.
Truyện gửi gắm thông điệp về sức mạnh của trí tưởng tượng cũng ảnh hưởng của nó trong văn chương và đời sống. Pau-xtốp-xki khéo léo kết hợp giữa hiện thực và tưởng tượng, tạo nên những nhân vật sống động, sắc nét qua lời đối thoại và có chiều sâu qua lời kể chuyện. Sự hòa quyện giữa ngôn ngữ trong sáng, đầy chất thơ cùng với nghệ thuật tạo dựng không gian và thời gian đã góp phần làm nên thành công của truyện.
Viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện lớp 8 - Mẫu 3
"Cuộc chia tay của những con búp bê" của nhà văn Khánh Hoài là một tác phẩm xúc động, lay động trái tim người đọc bởi câu chuyện về hai anh em Thành và Thủy buộc phải chia tay nhau vì hoàn cảnh gia đình tan vỡ. Qua bi kịch của hai đứa trẻ, tác phẩm đã gửi gắm bài học sâu sắc về giá trị của tổ ấm gia đình và tình cảm thiêng liêng giữa anh em.
Nhan đề truyện ngắn "Cuộc chia tay của những con búp bê" đã tạo nên sự ẩn dụ tinh tế, thể hiện sự song hành giữa hai hình ảnh: chia tay của những con búp bê và chia tay của hai anh em.
Tác giả đã xây dựng thành công hình ảnh hai anh em Thành và Thủy với những nét tính cách riêng biệt nhưng đều có điểm chung là tình yêu thương anh em tha thiết. Thành là người anh trai chín chắn, trưởng thành, luôn quan tâm, che chở cho em gái. Thủy là cô bé ngây thơ, trong sáng, hồn nhiên, luôn quấn quýt bên anh trai. Tình cảm của hai anh em được thể hiện qua từng cử chỉ, hành động, lời nói. Khi biết tin phải chia tay nhau, cả hai đều vô cùng đau khổ, xót xa.
Tác phẩm sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật như: miêu tả tâm lí nhân vật, xây dựng tình huống truyện, sử dụng ngôn ngữ đối thoại,... để làm nổi bật sự tan vỡ trong tâm hồn hai đứa trẻ. Khung cảnh chia tay được miêu tả vô cùng xúc động, khiến người đọc không khỏi nghẹn ngào. Kết thúc truyện với hình ảnh chiếc xe tải chở theo mẹ và em Thủy khuất dần trong màn sương, để lại Thành một mình với nỗi đau và sự hụt hẫng.
Đây là một tác phẩm giàu giá trị nhân đạo. Tác phẩm đã thức tỉnh người đọc về tầm quan trọng của tổ ấm gia đình và tình cảm anh em. Mỗi người cần phải trân trọng và gìn giữ những giá trị tốt đẹp này để cuộc sống thêm ý nghĩa.
Viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện lớp 8 - Mẫu 4
Truyện ngắn "Tôi đi học" của Thanh Tịnh là một bức tranh sinh động, chân thực về tâm trạng của nhân vật "tôi" trong buổi tựu trường đầu tiên. Qua dòng hồi tưởng của nhân vật, tác giả đã khơi gợi trong lòng người đọc những cảm xúc bồi hồi, xao xuyến về những ngày tháng đầu tiên cắp sách đến trường.
Ngay từ đầu tác phẩm, tác giả đã gợi mở những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi học trò bằng những hình ảnh quen thuộc: "hằng năm cứ vào cuối thu", "những em bé núp dưới nón mẹ trong buổi đầu đến trường". Những hình ảnh này đã khơi gợi trong lòng nhân vật "tôi" những cảm xúc nao nức, mơn man về một thời đã qua.
Tiếp đến, tác giả miêu tả tâm trạng háo hức, hồi hộp của nhân vật "tôi" khi chuẩn bị đến trường. Cảnh vật xung quanh tuy quen thuộc nhưng hôm nay lại trở nên lạ lẫm, "cái gì cũng lạ". Hình ảnh "chiếc áo vải dù đen dài" đã khiến nhân vật "tôi" cảm thấy "trang trọng và đứng đắn" hơn. Niềm vui sướng, tự hào được thể hiện qua mong muốn "thử sức tự cầm sách vở". Tuy nhiên, xen lẫn với niềm vui ấy là sự "bỡ ngỡ, e thẹn" trước khung cảnh náo nhiệt của buổi tựu trường.
Khi đến trường, nhân vật "tôi" choáng ngợp bởi không khí rộn ràng, náo nhiệt của ngày khai giảng. "Sân trường Mĩ Lí dày đặc người", "ai cũng quần áo sạch sẽ", "trên sân trường, dưới hiên lớp học, mọi chỗ đều rộn rã tiếng nói, tiếng cười". Những hình ảnh, âm thanh đó đã tạo nên một bức tranh sinh động về buổi tựu trường, khơi gợi niềm háo hức, mong chờ trong lòng nhân vật "tôi".
Tuy nhiên, sự bỡ ngỡ, e thẹn vẫn còn hiện hữu trong tâm hồn "tôi". Khi ông đốc gọi tên, "tôi lo sợ", "nép vào lòng mẹ" và "bật khóc". Lúc này, những lời an ủi nhẹ nhàng của ông đốc đã xoa dịu đi phần nào nỗi lo lắng của "tôi", giúp "tôi" lấy lại bình tĩnh và bước vào lớp học.
Ngồi trong lớp học, "tôi" cảm nhận được "mùi hương lạ xông vào lớp học", "bỗng thấy rạo rực hẳn lên". Mọi vật xung quanh đều trở nên mới mẻ, thu hút sự chú ý của "tôi". Từ "những trang giấy trắng tinh", "bút thước mới", "bảng đen", "hình ảnh thầy giáo" cho đến "cánh chim ngoài kia" đều gợi lên trong "tôi" những cảm xúc trong sáng, hồn nhiên của tuổi học trò.
Tác phẩm kết thúc với hình ảnh "tôi" chăm chú nhìn thầy giáo viết và lẩm nhẩm đánh vần đọc: "Bài viết tập: Tôi đi học". Hình ảnh này thể hiện niềm háo hức, say mê học tập của nhân vật "tôi", đồng thời khép lại một cách tự nhiên, bất ngờ cho truyện ngắn. Dòng chữ "Tôi đi học" vang vọng trong lòng người đọc, gợi lên những kỉ niệm đẹp đẽ về thời học trò.
Với những miêu tả tinh tế, sinh động, tác phẩm đã ca ngợi vẻ đẹp trong sáng, hồn nhiên của tuổi học trò, đồng thời khơi gợi trong lòng người đọc những cảm xúc bồi hồi, xao xuyến về những ngày tháng đã qua.
Viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện lớp 8 - Mẫu 5
Tạ Duy Anh là một tác giả trẻ nổi bật trong giai đoạn đổi mới. Những tác phẩm của ông luôn gây ấn tượng mạnh với người đọc, trong đó có truyện ngắn "Bức tranh của em gái tôi".
Truyện xoay quanh nhân vật người anh và cô em gái nhỏ có tài năng hội hoạ. Hai anh em từng rất thân thiết cho đến khi tài năng hội hoạ của cô em được phát hiện, khiến người anh ghen tị và trở nên gắt gỏng với em. Từ đó, mối quan hệ giữa hai anh em trở nên xa cách. Mãi đến khi đứng trước bức tranh vẽ mình của em gái, người anh mới thấu hiểu tình cảm của em, cảm thấy day dứt và có lỗi. Từ đây, người anh cũng nhận ra những yếu kém của bản thân và hiểu được tâm hồn nhân hậu của em.
Khi nhận ra mình chính là nhân vật chính trong bức tranh đoạt giải nhất của Kiều Phương, người anh ngỡ ngàng vì không nghĩ rằng trong mắt em gái, mình lại tuyệt vời đến vậy. Bức tranh "Anh trai tôi" mô tả một cậu bé đang nhìn ra cửa sổ, nơi bầu trời trong xanh, gương mặt tỏa ra ánh sáng lạ, toát lên sự mộng mơ của tâm hồn thơ bé. Dưới mắt em gái, anh thật hoàn hảo nhưng thực tế lại chưa làm được những gì xứng đáng với sự ngưỡng mộ của em. Trước bức tranh, người anh nhận ra những khuyết điểm của mình và hiểu được tình cảm của em.
Trái ngược với người anh, Kiều Phương được miêu tả là một cô bé dễ thương. Anh trai gọi cô là Mèo vì cô hay bày trò pha màu, tô vẽ làm bẩn mình khi vẽ. Dù vậy, Kiều Phương vẫn yêu thương anh và đã vẽ lại hình ảnh thẫn thờ của anh bên bàn học. Bức tranh “Anh trai tôi” của Phương đã đạt giải cao nhất trong cuộc thi vẽ, khiến anh trai cô bé từ ngỡ ngàng, hạnh phúc rồi đến xấu hổ.
"Bức tranh của em gái tôi" là một câu chuyện cảm động về tình cảm anh em sâu sắc. Truyện đã để lại ấn tượng mạnh mẽ trong lòng những người yêu thích tác phẩm của Tạ Duy Anh.
Để viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện lớp 8 tốt, học sinh cần lột tả được nội dung chính và chủ đề của tác phẩm, khắc họa rõ ràng tính cách và tâm lý nhân vật, cùng những tình huống quan trọng trong truyện. Bên cạnh đó, cần phân tích các yếu tố nghệ thuật và làm nổi bật giá trị nhân văn của tác phẩm đối với người đọc.
