Dàn ý phân tích bài thơ Bạn đến chơi nhà ngắn gọn
Để phân tích bài thơ Bạn đến chơi nhà chính xác và đầy đủ ý nhất, bạn có thể tham khảo dàn ý chi tiết sau:
Mở bài: Giới thiệu một vài nét chính về tác giả Nguyễn Khuyến và tác phẩm Bạn đến chơi nhà.
Thân bài: Phân tích tác phẩm văn học Bạn đến chơi nhà theo dòng chảy cảm xúc và bố cục sau:
- Câu đầu: Giới thiệu việc bạn đến thăm nhà.
- 6 câu tiếp: Miêu tả hoàn cảnh của nhà thơ khi đón bạn.
- Câu cuối: Diễn tả tình bạn sâu sắc và sự hội ngộ sau thời gian dài xa cách.
Kết bài: Khẳng định giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật và trình bày cảm nhận về phân tích bài thơ Bạn đến chơi nhà của Nguyễn Khuyến.
Tham khảo sơ đồ tư duy phân tích bài thơ Bạn đến chơi nhà
Bạn đến chơi nhà là một tác phẩm thơ hóm hỉnh trong hoàn cảnh thiếu thốn khi tiếp đón người bạn lâu ngày mới gặp. Sơ đồ tư duy dưới đây sẽ giúp bạn nắm bắt được nội dung chính của bài thơ và cảm nhận sâu sắc tâm tình của Nguyễn Khuyến qua tác phẩm này. Từ đó, bạn có thể phân tích bài thơ Bạn đến chơi nhà một cách chính xác và đầy đủ nhất.
Gợi ý mẫu đề thi phân tích bài thơ Bạn đến chơi nhà
Thông qua bài thơ, Nguyễn Khuyến thể hiện tình cảm gắn bó sâu sắc với người bạn tri kỷ đồng thời nhắc nhở chúng ta về giá trị quý báu của tình bạn. Mẫu đề thi phân tích bài thơ Bạn đến chơi nhà sẽ tổng hợp các dạng câu hỏi và bài viết có thể xuất hiện, giúp bạn chuẩn bị một cách toàn diện.
Đề 1: Phân tích bài thơ Bạn đến chơi nhà - cảm nghĩ về bài thơ
I. Mở bài:
Nguyễn Khuyến, một nhà thơ xuất sắc của nền văn học trung đại, được biết đến với danh hiệu Tam Nguyên Yên Đổ. Phong cách thơ của ông hóm hỉnh nhưng luôn hàm chứa ý nghĩa thâm thúy và sâu xa. Bài thơ Bạn đến chơi nhà là một trong những tác phẩm tiêu biểu thể hiện tinh thần thơ Nguyễn Khuyến. Tám câu thơ tuy giản dị và mộc mạc nhưng lại chứa đựng tình nghĩa mặn mà, sâu sắc.
II. Thân bài
Câu thơ đầu của bài thơ: "Đã bấy lâu nay bác tới nhà"
- Khoảng thời gian dài mới có dịp bạn đến thăm nhà.
- Lời xưng hô thân mật: bác - tôi.
- Thể hiện tình bạn thắm thiết, gắn bó keo sơn.
- Tiếng reo vui mừng khi bao mong nhớ và khát khao xa cách cuối cùng cũng được gặp lại bạn.
6 câu thơ tiếp
- Hoàn cảnh tiếp đón bạn của nhà thơ Nguyễn Khuyến trắc trở về không gian: chợ xa nhà, trẻ nhỏ không có ở nhà để sai khiến.
=> Không thể mua được những món thịnh soạn để đãi bạn.
- Cây nhà lá vườn: cá thì nhiều nhưng ao lại quá sâu; gà thì khó bắt.
=> Không thể đãi bạn món cơm gà, cá gỡ.
- Rau quả: cà mới ra nụ; bầu còn non; mướp chưa ra quả.
=> Mắm muối rau cà cũng không có sẵn.
- Đẩy xuống tột cùng khi: miếng trầu mở đầu câu chuyện cũng chẳng có.
=> Không có cả thứ tối thiểu để đãi người bạn thân. Nguyễn Khuyến liệt kê hàng loạt cái “không” để nhấn mạnh tình bạn phi vật chất, khẳng định tình bạn vượt qua mọi khó khăn và trở ngại.
Câu thơ cuối của bài thơ: “Bác đến chơi đây ta với ta”
- “ta” - tác giả, bạn, cả hai.
=> Tình bạn thắm thiết, keo sơn, tuy hai mà một.
=> Tri âm tri kỷ, tâm hồn đồng điệu.
III. Kết bài
Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn bát cú đường luật, với âm luật được niêm và đối rất chặt chẽ. Tuy nhiên, điều này không làm mất đi vẻ phóng khoáng và hóm hỉnh của hồn thơ Nguyễn Khuyến. Kết hợp với nghệ thuật lặp từ tinh tế, nhà thơ đã khéo léo tạo dựng một tình huống khó xử để thử thách tình bạn. Qua đó, tác giả truyền tải một thông điệp ý nghĩa về tình bạn vô tư, chân chính và đích thực.
Đề 2: Phân tích bài thơ Bạn đến chơi nhà - tình bạn của Nguyễn Khuyến
I. Mở bài
- Giới thiệu về tác giả Nguyễn Khuyến: Nguyễn Khuyến, một trong những nhà thơ xuất sắc của văn học trung đại Việt Nam. Với phong cách thơ hóm hỉnh và thâm thúy, Nguyễn Khuyến đã để lại dấu ấn đặc biệt trong lòng độc giả qua nhiều tác phẩm nổi tiếng.
- Giới thiệu tác phẩm Bạn đến chơi nhà: Bạn đến chơi nhà là một tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Khuyến ra đời trong hoàn cảnh tác giả tiếp đón một người bạn lâu ngày không gặp. Bài thơ thể hiện tình bạn chân thành và sâu sắc.
II. Thân bài: phân tích Bạn đến chơi nhà lớp 8
Cảm xúc của tác giả Nguyễn Khuyến khi bạn đến chơi nhà
- Cách giới thiệu giản dị mà gần gũi: "Đã bấy lâu nay": chỉ thời gian đã trôi qua rất lâu; "Bác tới nhà": chỉ sự việc bạn đến thăm.
- Giọng điệu: câu thơ thể hiện sự chân thành, cởi mở.
- Cách xưng hô: "bác" – đây là danh từ chỉ người được dùng như một đại từ thể hiện thái độ niềm nở, thân tình, quý trọng của tác giả đối với người bạn lâu ngày không gặp.
- Hai vế câu đối xứng như một lời chào đón thể hiện sự xúc động ấm áp và chân thành. Điều này làm nổi bật mối quan hệ gần gũi và thân thiết giữa chủ nhà và khách, thể hiện sự hòa hợp và tình cảm chân thành trong cuộc gặp gỡ.
⇒ Câu mở đầu tựa như một lời nói mộc mạc và chân thành mang âm hưởng của một tiếng reo vui, phản ánh sự xúc động và tấm lòng chân thành của tác giả khi đón tiếp bạn đến thăm.
Hoàn cảnh đặc biệt của nhà thơ khi bạn đến chơi nhà
- Tác giả đã xây dựng một tình huống đặc biệt và hài hước khi bạn đến thăm: chợ xa không thể ra mua sắm; trẻ con vắng nhà không thể nhờ vả; ao quá sâu để bắt cá; vườn rộng và rào thưa khiến việc đuổi gà trở nên khó khăn; thực phẩm như thịt, cá, rau đậu trong vườn chưa sẵn sàng để chế biến; miếng trầu cũng không có.
⇒ Tình huống được xây dựng mang đậm tính hài hước với sự chuẩn bị có vẻ sẵn sàng nhưng thực tế lại không có gì để đãi bạn, phản ánh hoàn cảnh éo le của tác giả. Dù vật chất thiếu thốn, nhưng tình cảm chân thành và sự tiếp đãi nồng hậu của tác giả vẫn nổi bật và đáng trân trọng.
- Nghệ thuật: nhịp thơ 3/4 cùng với phép đối chặt chẽ, lặp cấu trúc cụm từ, sử dụng tính từ, từ phủ định… tạo âm hưởng nhịp nhàng, chậm rãi, khoan thai.
⇒ Việc tạo dựng một tình huống éo le không chỉ là một cách diễn đạt hài hước và phóng đại về cuộc sống thiếu thốn vật chất của tác giả mà còn phản ánh sự tinh tế và hài hước của một nhà nho thanh bạch.
Tình bạn thân thiết của tác giả và người bạn già
- Từ “ta” được sử dụng với nhiều nghĩa: ta vừa là chủ nhà – nhà thơ, ta vừa là khách – bạn.
- Sử dụng quan hệ từ “với” để nối liền hai chữ “ta” cho thấy sự hòa hợp hoàn toàn giữa chủ và khách, như một thể thống nhất, không còn khoảng cách, gắn bó và vui vẻ.
⇒ Câu thơ đã khái quát toàn bộ giá trị của bài thơ, thể hiện tình cảm sâu sắc của nhà thơ đối với bạn và khẳng định một tình bạn đậm đà, thắm thiết, trong sáng, vượt qua mọi thử thách vật chất tầm thường.
III. Kết bài: Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Bạn đến chơi nhà
- Nội dung: Tôn vinh tình bạn chân thành, thắm thiết và mộc mạc của tác giả.
- Nghệ thuật: Sử dụng thể thơ thất ngôn bát cú với giọng thơ chất phác và hồn nhiên. Bài thơ tạo ra tình huống thú vị và bất ngờ, kết hợp khéo léo giữa ngôn ngữ bác học và ngôn ngữ đời thường.
- Cảm nhận về bài thơ và liên hệ với trải nghiệm tình bạn cá nhân.
Đề 3: Phân tích bài thơ Bạn đến chơi nhà - những đặc sắc về nội dung và nghệ thuật
I. Mở bài
- Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Khuyến và tác phẩm Bạn đến chơi nhà.
- Trình bày giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ. Nghệ thuật đặc sắc ở sự lựa chọn ngôn từ, cách tạo dựng tình huống độc đáo và việc sử dụng thể thơ thất ngôn bát cú. Nội dung nằm ở tình huống vừa trớ trêu vừa hài hước, qua đó thể hiện một tình bạn bền lâu và khăng khít, không bị chi phối bởi danh lợi.
II. Thân bài
Giá trị nội dung
- Hoàn cảnh: Bài thơ diễn tả sự vui mừng khi bạn đến thăm sau thời gian dài xa cách.
- Tình huống hài hước: Tác giả gặp phải tình huống dở khóc dở cười khi cố gắng đãi bạn một bữa thịnh soạn nhưng điều kiện vật chất lại không cho phép.
- Câu thơ cuối: Nhấn mạnh tinh thần của bài thơ và khẳng định tình cảm đồng chí vững bền, son sắt trong mọi hoàn cảnh.
Giá trị nghệ thuật
- Ngôn ngữ: Độc đáo, hài hước và hóm hỉnh.
- Tình huống: Xây dựng tình huống độc lạ và thú vị.
- Thể thơ: Sử dụng thể thơ thất ngôn bát cú một cách linh hoạt và sáng tạo.
III. Kết bài
Bạn đến chơi nhà với nội dung độc đáo và mới mẻ, tình huống vừa vui tươi vừa sâu sắc kết hợp với bút pháp tài ba của nhà thơ đã vẽ nên một bức tranh sinh động về một khoảng sân quê yên bình. Trong không gian đó, hai người bạn đã qua nhiều thử thách trong cuộc sống, nay có dịp gặp lại nhau tại quê hương của bạn.
Nêu suy nghĩ về tình bạn ngày nay qua phân tích bài thơ Bạn đến chơi nhà
Trong cuộc sống, bên cạnh tình cảm gia đình thiêng liêng và cao quý, chúng ta còn có những tình bạn trong sáng và lâu bền. Những người bạn này là những người đồng hành cùng chúng ta trong những lúc vui vẻ và khó khăn, chia sẻ những niềm vui và nỗi buồn trong học tập và cuộc sống.
Tình bạn chân thành được xây dựng trên sự hiểu biết và cảm thông lẫn nhau và được duy trì qua sự quan tâm khi đối mặt với thử thách. Tình bạn không chỉ là sự hiện diện trong những lúc hạnh phúc mà còn là sự sẵn sàng giúp đỡ và hỗ trợ nhau trong những lúc khó khăn, không vì lợi ích cá nhân mà phản bội hay thay đổi tình cảm.
Trong cuộc đời, có những tình bạn khiến chúng ta cảm động và ngưỡng mộ như việc một người bạn sẵn sàng cõng bạn đến trường trong suốt tám năm hay những người cùng nhau học tập để thành công. Tuy nhiên, cũng không thiếu những người kết bạn vì mục đích vụ lợi, để phục vụ cho lợi ích cá nhân. Vì vậy, việc "chọn bạn mà chơi" là lời khuyên quan trọng bởi có những người bạn chân thành và tin cậy bên cạnh sẽ là nguồn động viên và đồng hành đáng quý trong suốt cuộc đời.
Phân tích bài thơ Bạn đến chơi nhà có thể thấy đây là một bài thơ xuất sắc và độc đáo. Trong không gian giao tiếp của những người bạn, bài thơ không chỉ tạo nên những khoảnh khắc vui tươi mà còn làm nổi bật giá trị của một tình bạn giản dị và chân thành. Giữa bối cảnh cuộc đời rộng lớn, việc tìm được một tình bạn trong sáng và cao đẹp như vậy thực sự là điều quý giá và đáng trân trọng.
