Quốc gia cổ đại đầu tiên xuất hiện ở lãnh thổ Việt Nam
Trước khi xét về điểm chung trong hoạt động kinh tế của cư dân các quốc gia cổ đại đầu tiên trên lãnh thổ Việt Nam là gì, hãy cùng tìm hiểu các quốc gia cổ đại đó bao gồm những cái tên nào.
Trên lãnh thổ Việt Nam ngày nay, từng tồn tại nhiều quốc gia và tiểu quốc cổ đại đã dần biến mất theo dòng chảy lịch sử:
- Việt Thường: Được xem là một trong những cộng đồng cổ đại đầu tiên trên lãnh thổ nay là Việt Nam, Việt Thường nằm ở vùng Bắc Trung Bộ, tồn tại từ khoảng thế kỷ 3 TCN đến thế kỷ 1 TCN. Nền văn hóa này có sự phát triển rõ rệt trong lĩnh vực kiến trúc, nghệ thuật và thương mại.
- Champa: Là một trong những vương quốc nổi bật của thế kỷ 2 đến thế kỷ 19, Champa nằm ở miền Trung Việt Nam ngày nay, với trung tâm chính là đất đai gần Đà Nẵng hiện nay. Champa nổi tiếng với kiến trúc đền tháp và nghệ thuật điêu khắc Chăm độc đáo.
- Phù Nam: Tồn tại từ năm 1 đến năm 630, Phù Nam nằm ở miền Nam Việt Nam. Vương quốc này có mối quan hệ thương mại mật thiết với các vùng lân cận, đặc biệt là với vương quốc Funan và vương quốc Chenla ở vùng Đông Nam Á.
- Chân Lạp: Tồn tại từ năm 717 đến năm 877, Chân Lạp cũng nằm ở miền Nam Việt Nam. Chân Lạp phát triển với nền văn hóa có ảnh hưởng từ Ấn Độ, đặc biệt là các hoạt động tôn giáo cùng kiến trúc đền tháp.
- Tiểu quốc Bồn Man: Nằm ở vùng phía tây Bắc Trung Bộ và Tây Bắc Việt Nam, Bồn Man tồn tại từ năm 1369 đến năm 1478. Với vị trí chiến lược, Bồn Man thường xuyên tham gia xung đột với các vương quốc láng giềng và có sự ảnh hưởng đến các vùng lân cận.
- Tiểu quốc Jarai, Adham, Mạ: Các tiểu quốc này nằm ở vùng Tây Nguyên, với Jarai ở vùng bắc Tây Nguyên, Adham ở vùng trung Tây Nguyên và Mạ ở vùng nam Tây Nguyên. Họ sở hữu nền văn hóa và xã hội đặc trưng của các dân tộc miền núi Tây Nguyên và thường xuyên tham gia vào các mối quan hệ thương mại, quan hệ chính trị với các vùng xung quanh.
- Vương quốc Sedang: Đây là quốc gia cổ đại tồn tại trong thời gian ngắn (từ 1888 đến năm 1890), Sedang nằm ở vùng Tây Nguyên. Vương quốc này được lập bởi một thủ lĩnh dân tộc Êđê và phần lớn dân cư là người Êđê.
Điểm chung trong hoạt động kinh tế của cư dân các quốc gia cổ đại đầu tiên trên lãnh thổ Việt Nam là gì?
Nền kinh tế đa dạng dựa trên cơ sở phát triển nông nghiệp là điểm chung trong hoạt động kinh tế của cư dân các quốc gia cổ đại đầu tiên trên lãnh thổ Việt Nam là gì. Lý do là bởi từ thời tiền sử các quốc gia cổ đại đã dần phát triển và đặt nền móng cho nền văn minh lúa nước độc đáo của Việt Nam. Dù mang những tên gọi khác nhau, trải dài qua nhiều giai đoạn lịch sử nhưng điểm chung trong hoạt động kinh tế của cư dân các quốc gia cổ đại đầu tiên trên lãnh thổ Việt Nam là một nền kinh tế đa lĩnh vực dựa trên cơ sở phát triển nông nghiệp là chính.
Nông nghiệp đóng vai trò trụ cột trong đời sống kinh tế của người dân. Lúa nước là cây trồng chủ lực, được gieo trồng trên những cánh đồng phì nhiêu ven sông, đồng bằng. Hình ảnh những thửa ruộng bậc thang uốn lượn trên sườn núi cũng là minh chứng cho sự cần cù, sáng tạo của cư dân thời bấy giờ. Bên cạnh lúa nước, các loại cây trồng khác như khoai, sắn, đậu, vừng,... cũng được trồng xen canh, mang lại nguồn lương thực dồi dào.
Chăn nuôi gia súc, gia cầm cũng góp phần quan trọng vào đời sống kinh tế lúc bấy giờ. Trâu bò cung cấp sức kéo cho công việc đồng áng, lợn gà cung cấp thịt cho bữa ăn, vịt ngan mang lại trứng và lông vũ. Hoạt động đánh bắt và nuôi trồng thủy sản cũng phát triển ở những vùng ven biển, sông hồ, cung cấp nguồn thực phẩm quý giá.
Song song với nông nghiệp, nghề thủ công cũng phát triển mạnh mẽ, thể hiện sự khéo léo và sáng tạo của người dân. Nghề dệt vải từ sợi bông, sợi đay, lụa tơ tằm mang đến những trang phục đẹp mắt, mềm mại. Nghề gốm sứ với kỹ thuật nung điêu luyện cho ra đời những sản phẩm tinh xảo, độc đáo. Kim loại được chế tác thành dụng cụ lao động, vũ khí và đồ trang sức. Chế biến thực phẩm cũng là một ngành nghề quan trọng, cung cấp gia vị, nước mắm, thực phẩm dự trữ cho người dân.
Hoạt động thương nghiệp diễn ra sôi nổi, cả trong nước và quốc tế. Chợ búa xuất hiện như những điểm trung tâm giao lưu, nơi trao đổi sản phẩm nông nghiệp, thủ công nghiệp và cả những mặt hàng quý hiếm như ngà voi, trầm hương. Hệ thống đường bộ, đường thủy được xây dựng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại và buôn bán. Giao lưu thương mại không chỉ thúc đẩy kinh tế mà còn góp phần lan tỏa văn hóa, kiến thức giữa các vùng miền và quốc gia.
Đối với những quốc gia ven biển, kinh tế biển đóng vai trò quan trọng. Khai thác hải sản như đánh bắt cá, khai thác ngọc trai, san hô mang lại nguồn lợi nhuận dồi dào. Nuôi trồng thủy sản cũng được phát triển, đặc biệt là nuôi cá, tôm. Nghề trồng muối cũng phát triển mạnh ở các vùng ven biển miền Trung, cung cấp nguyên liệu thiết yếu cho đời sống.
Tóm lại, sự đa dạng và sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế cổ đại trên lãnh thổ Việt Nam đã cho thấy điểm chung trong hoạt động kinh tế của cư dân các quốc gia cổ đại đầu tiên trên lãnh thổ Việt Nam là kinh tế đa dạng trên cơ sở ngành nông nghiệp. Đó là một nền tảng vững chắc, góp phần quan trọng vào sự phát triển văn hóa, xã hội và chính trị của vùng đất này trong suốt hàng ngàn năm lịch sử.
