Sự thật về đặc sản Thái Nguyên: Chè ngon không phải là duy nhất

Không chỉ nổi tiếng với cảnh đẹp thiên nhiên mà đặc sản Thái Nguyên cũng là một trong những yếu tố thu hút du khách tới tham quan vùng đất này. Đặc sản Thái Nguyên ngoài chè ngon còn có những món ăn rất hấp dẫn như nem chua Đại Từ, trám đen, bánh ngải, bánh trứng kiến,...

Giới thiệu về Thái Nguyên

Đến với Thái Nguyên, du khách sẽ được hòa mình vào bầu không khí trong lành, mát mẻ, khám phá các điểm du lịch nổi tiếng như: Hồ Núi Cốc thơ mộng, ATK Định Hóa - Di tích lịch sử gắn liền với cuộc kháng chiến chống Pháp của dân tộc, suối khoáng nóng Mỏ gà, đồi chè Tân Cương,...

Bên cạnh cảnh đẹp, Thái Nguyên còn sở hữu nền ẩm thực độc đáo với nhiều đặc sản Thái Nguyên hấp dẫn. Du khách không thể bỏ qua món chè Tân Cương lừng danh, bánh chưng Bờ Đậu dẻo thơm, nem chua Đại Từ đậm đà, bánh ngải bùi bùi, bánh trứng kiến lạ miệng hay cơm lam Định Hóa thơm ngon.

Các món ăn đặc sản Thái Nguyên

“Chè Thái Nguyên” có lẽ là một từ bất hủ mà mỗi khi nhắc đến nơi đây mọi người đều nhớ tới. Tuy nhiên, không chỉ có mỗi chè, mảnh đất này còn rất nhiều món đặc sản ngon mà mỗi người nên thử thưởng thức một lần.

Bánh Chưng Bờ Đậu

Nhắc đến đặc sản Thái Nguyên, không thể không kể đến bánh chưng Bờ Đậu, món quà tinh túy được tạo ra từ bàn tay khéo léo và nguyên liệu hảo hạng của người dân nơi đây. Bánh chưng Bờ Đậu mang hương vị thơm ngon, độc đáo, khác biệt so với bánh chưng ở những vùng miền khác, khiến du khách một lần thưởng thức sẽ nhớ mãi không quên.

Gạo nếp được sử dụng để làm bánh là loại nếp cái hoa vàng đặc sản của Thái Nguyên, có hạt to, tròn, dẻo thơm. Đây là điều đặc biệt nhất khiến bánh chưng Bờ Đậu trở thành một trong những đặc sản Thái Nguyên được ưa chuộng.

Địa chỉ tham khảo: Chợ phiên ở Thái Nguyên.

Bạn có thể mua bánh chưng Bờ Đậu ở Chợ phiên ở Thái Nguyên
Bạn có thể mua bánh chưng Bờ Đậu ở Chợ phiên ở Thái Nguyên

Trà Móc Câu Thái Nguyên

Trà Móc Câu Thái Nguyên là một trong những đặc sản nổi tiếng của vùng đất chè Thái Nguyên, được biết đến với hương vị tinh tế và chất lượng tuyệt hảo. Trà Móc Câu được chế biến từ những búp chè non, được hái bằng tay từ những đồi chè xanh mướt ở Tân Cương, vùng đất nổi tiếng với điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu lý tưởng cho cây chè phát triển.

Quy trình chế biến trà Móc Câu rất công phu, từ việc sao chè đến móc câu đều được thực hiện tỉ mỉ để tạo ra những lá chè xoăn lại như móc câu, giữ được màu xanh tươi và hương thơm đặc trưng. Khi pha trà, nước trà có màu xanh trong, vị đượm ngọt, hậu vị sâu lắng, mang lại cảm giác sảng khoái và dễ chịu cho người thưởng thức.

Địa chỉ mua: Được bày bán khắp nơi ở Thái Nguyên.

Trà Móc Câu được chế biến từ những búp chè non
Trà Móc Câu được chế biến từ những búp chè non

Cơm Lam Định Hóa

Cơm lam được làm từ gạo nếp cái hoa vàng, loại nếp đặc sản của vùng đất Định Hóa, cùng với những ống nứa non được lấy từ rừng già.

Gạo nếp cái hoa vàng được vo sạch, ngâm trong nước khoảng 3 tiếng để nở mềm. Nứa non được chọn là loại nứa bánh tẻ, có đường kính khoảng 10-15 cm, được chặt thành từng khúc dài khoảng 30-40 cm. Nước suối được lấy từ những khe núi đá vôi, có vị ngọt thanh và tinh khiết.

Gạo nếp sau khi ngâm được cho vào ống nứa, thêm nước suối và bịt kín bằng lá chuối hoặc lá dong. Sau đó, chúng được nướng trên than hoa hoặc bếp củi trong khoảng 1-2 tiếng.

Địa chỉ mua: Thị trấn Chợ Chu, huyện Định Hóa hoặc các cửa hàng đặc sản Thái Nguyên.

Cơm lam được làm từ gạo nếp cái hoa vàng
Cơm lam được làm từ gạo nếp cái hoa vàng

Nem chua Đại Từ

Nem chua Đại Từ là một trong những đặc sản nổi tiếng của huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, được nhiều người yêu thích bởi hương vị đặc trưng và cách chế biến độc đáo. Nem chua được làm từ thịt lợn tươi ngon, qua quá trình tẩm ướp gia vị cẩn thận, kết hợp với thính gạo, tỏi, ớt và lá chuối. Thịt lợn sau khi được xay nhuyễn, trộn đều với các gia vị sẽ được gói chặt trong lá chuối rồi để lên men tự nhiên trong khoảng 3-5 ngày.

Khi ăn, nem chua có vị chua nhẹ của thịt len men, hương thơm của lá chuối quyện với vị cay của ớt và tỏi, tạo nên một món ăn vừa lạ miệng vừa hấp dẫn.

Địa chỉ mua: Bạn có thể mua ở các khu chợ địa phương hoặc nơi bán đặc sản Thái Nguyên.

Bạn có thể mua ở các khu chợ địa phương hoặc nơi bán đặc sản Thái Nguyên
Mua nem chua Đại Từ ở các khu chợ địa phương hoặc nơi bán đặc sản Thái Nguyên

Bánh ngải

Nhắc đến bánh ngải, người ta sẽ nghĩ ngay đến đặc sản của người Tày ở Thái Nguyên.

Bánh ngải có màu xanh đặc trưng và vị đắng nhẹ của lá ngải cứu, mùi thơm thoang thoảng, bùi bùi, béo béo của nhân vừng đen hoặc nhân đậu xanh, vị dẻo thơm của gạo nếp nương. Bánh ngải thường được ăn kèm với nước chè xanh hoặc nước mật ong để tăng thêm hương vị.

Địa chỉ mua: Tại các khu chợ địa phương hoặc cửa hàng bán đặc sản Thái Nguyên.

Bánh ngải có màu xanh đặc trưng của lá ngải cứu
Bánh ngải có màu xanh đặc trưng của lá ngải cứu

Trám đen Hà Châu

Trám đen Hà Châu là một đặc sản nổi tiếng của Thái Nguyên, nổi bật với hương vị thơm ngon và béo bùi độc đáo. Loại cây này có thể sống hơn hàng trăm năm và không phải nơi nào cũng có thể trồng được như ở vùng Hà Châu. Quả trám đen có hình thoi, vỏ ngoài đen nhánh, cùi vàng và nhân bên trong màu trắng ngần.

Trám đen được sử dụng để chế biến nhiều món ăn hấp dẫn như xôi trám, trám kho thịt cá, gỏi trám và nhiều món ăn khác, tất cả đều mang đến hương vị đặc trưng khó quên. Xôi trám có vị bùi bùi và béo ngậy, trong khi trám kho thịt cá lại đậm đà và hấp dẫn, làm tăng thêm độ ngon miệng cho bữa ăn.

Địa chỉ tham khảo: xã Hà Châu, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên.

Trám đen được sử dụng để chế biến nhiều món ăn hấp dẫn
Trám đen được sử dụng để chế biến nhiều món ăn hấp dẫn

Tương nếp Úc Kỳ

Nổi tiếng với hương vị thơm ngon và độc đáo, tương nếp Úc Kỳ từ lâu đã trở thành một niềm tự hào của người dân xã Úc Kỳ, huyện Phú Bình, Thái Nguyên.

Nguyên liệu chính của món đặc sản Thái Nguyên này là loại gạo nếp thầu dầu - loại nếp đặc biệt chỉ được trồng tại 2 xã Úc Kỳ và Xuân Phương. Đỗ tương được chọn lọc kỹ càng, kết hợp cùng muối trắng tinh khiết tạo nên vị mặn mà hài hòa.

Hạt đỗ tương sau đó được đồ chín và ủ trong chum sành lớn theo phương pháp truyền thống. Quá trình ủ kéo dài từ 3 đến 6 tháng, đòi hỏi sự kiên nhẫn và tỉ mỉ để tạo nên hương vị đặc trưng cho tương nếp Úc Kỳ.

Địa chỉ mua: Xóm Nam 1, xã Úc Kỳ, huyện Phú Bình, Thái Nguyên.

Làng nghề làm tương nếp tại Úc Kỳ
Làng nghề làm tương nếp tại Úc Kỳ

Bánh trứng kiến

Bánh trứng kiến là một món ăn độc đáo của dân tộc Tày tại Định Hóa và cũng là đặc sản Thái Nguyên nổi bật với sự kết hợp hài hòa giữa các nguyên liệu tự nhiên và truyền thống.

Bánh được làm từ bột gạo nếp xay nhuyễn và nhào kỹ, sau đó được gói cùng với trứng kiến đen trong lá vả, tạo nên một lớp vỏ mềm dẻo, thơm ngon. Trứng kiến đen, với hương vị béo bùi là thành phần chính làm nên sự đặc biệt của món bánh này. Lá vả không chỉ giúp bảo quản bánh mà còn mang lại hương thơm tự nhiên, làm tăng thêm sự hấp dẫn cho món ăn.

Bánh trứng kiến thường được thưởng thức trong các dịp lễ, tết hay các sự kiện quan trọng, là biểu tượng của sự sáng tạo và khéo léo trong ẩm thực của người dân tộc Tày.

Địa chỉ mua: Khu di tích lịch sử ATK Định Hóa, tinh Thái Nguyên.

Bánh trứng kiến thường được thưởng thức trong các dịp lễ, tết
Bánh trứng kiến thường được thưởng thức trong các dịp lễ, tết

Đậu phụ Bình Long

Đậu phụ Bình Long là một đặc sản nổi bật của vùng Bình Long, Thái Nguyên, được làm từ những hạt đậu nành no căng, tròn đều và ngọt nước. Quá trình chế biến đậu phụ Bình Long đòi hỏi sự kết hợp hoàn hảo giữa tỉ lệ nước chua và đậu nành, tạo nên hương vị độc đáo và hấp dẫn.

Điểm đặc biệt của đậu phụ Bình Long so với các loại đậu phụ khác là kích thước lớn, không được cắt nhỏ mà chỉ cắt thành những bìa đậu to với trọng lượng lên đến 1kg. Khi thưởng thức, đậu phụ Bình Long mang đến cảm giác ngọt tan ngay trong miệng, với độ mềm mịn và thơm ngon đặc trưng, khiến bạn có thể ăn mãi mà không cảm thấy ngán.

Địa chỉ bán: Các khu chợ ở xã Bình Long, Võ Nhai, Thái Nguyên.

Điểm đặc biệt của đậu phụ Bình Long so với các loại đậu phụ khác là kích thước lớn
Điểm đặc biệt của đậu phụ Bình Long so với các loại đậu phụ khác là kích thước lớn

Bánh cóoc mò

Bánh Coóc Mò có hình chóp nhọn giống chiếc sừng bò, được gói tỉ mỉ bằng lá dong hoặc lá chuối. Khi nấu chín, bánh có màu xanh nhạt đẹp mắt, tạo nên sự hấp dẫn cho du khách.

Khi thưởng thức Bánh Coóc Mò, du khách sẽ cảm nhận được hương thơm ngào ngạt của nếp và lá hòa quyện cùng với vị dẻo dẻo, bùi bùi gây thương nhớ. Bánh không có nhân nhưng lại có vị ngọt thanh từ mật mía và vị béo ngậy từ nước cốt dừa, khiến du khách ăn mãi không ngán.

Bánh Coóc Mò là món bánh truyền thống của người dân tộc Tày tại Thái Nguyên, thường được làm trong những dịp lễ Tết, hội hè và làm quà biếu cho người thân, bạn bè.

Địa chỉ mua: Được bày bán quanh năm ở các chợ phiên của người Tày.

Bánh Coóc Mò có hình chóp nhọn giống chiếc sừng bò
Bánh Coóc Mò có hình chóp nhọn giống chiếc sừng bò

Những đặc sản Thái Nguyên mua về làm quà

Thái Nguyên là vùng đất nổi tiếng với nhiều đặc sản độc đáo, phù hợp để mua về làm quà. Dưới đây là danh sách những đặc sản Thái Nguyên mà bạn có thể chọn:

  • Chè Thái Nguyên: Chè Tân Cương hay Móc Câu là loại chè được xem như biểu tượng của đặc sản Thái Nguyên (khoảng 80.000 - 200.000 đồng/ 1kg tùy loại trà).
  • Nem chua Đại Từ: khoảng 350.000 đồng/ 10 quả nem chua
  • Miến Việt Cường: Miến được chế biến 100% từ củ dong riềng với màu nâu đặc trưng ít nơi nào có (khoảng 50.000 đồng/ 500g).
  • Tương nếp Úc Kỳ: khoảng 20.000 – 25.000 đồng/lít
  • Trám đen Hà Châu: Món này có thể mang về chế biến thành nhiều món ngon khác. (khoảng 100.000 - 250.000 đồng/ 1kg (tùy vào mùa)

Kinh nghiệm mua đặc sản Thái Nguyên về làm quà 

Khi mua đặc sản Thái Nguyên mang về làm quà, đặc biệt là lần đầu, bạn nên lưu ý một số kinh nghiệm sau để đảm bảo chọn được sản phẩm chất lượng và phù hợp:

  • Đảm bảo sản phẩm có nhãn mác rõ ràng, ghi đầy đủ thông tin về nguồn gốc, hạn sử dụng và hướng dẫn bảo quản.
  • Nếu có cơ hội, hãy nếm thử sản phẩm trước khi quyết định mua. Điều này giúp bạn đánh giá chính xác hương vị và chất lượng của sản phẩm.
  • Chú ý đến hạn sử dụng của sản phẩm, đặc biệt là các sản phẩm dễ hỏng như nem chua, đậu phụ, bánh trứng kiến.
  • Ưu tiên chọn những sản phẩm có kích thước nhỏ gọn, dễ đóng gói và không dễ vỡ để thuận tiện cho việc mang về.

Thưởng thức đặc sản Thái Nguyên không chỉ là để thỏa mãn vị giác mà còn là để trải nghiệm văn hóa độc đáo của vùng đất này. Du khách đến với Thái Nguyên hãy dành thời gian để khám phá những món ăn ngon, những thứ quà đặc sản và lưu giữ cho mình những kỷ niệm đẹp về vùng đất nơi đây.