1. Cú twist là gì?
Cú twist là gì? Đây là thuật ngữ được sử dụng nhiều trong các bộ phim điện ảnh, phim truyền hình. Cú twist dùng để diễn tả một tình huống, nút thắt được đạo diễn, tác giả, biên kịch xây dựng đầy bất ngờ, giật gân. Bản chất của thuật ngữ này bắt nguồn danh từ Plot twist, trong đó plot là cốt truyện và twist mang ý nghĩa vòng xoắn.
Mặc dù thuật ngữ này thường được dùng trong văn học, điện ảnh nhưng cú twist còn hay xuất hiện khi đề cập đến các sự kiện drama hiện nay.
2. Mục đích tạo cú twist là gì?
Cú twist hay plot twist là kỹ thuật được sử dụng để tạo bất ngờ và thay đổi hướng đi của câu chuyện, phổ biến trong nhiều thể loại văn học, điện ảnh và truyền hình. Kỹ thuật này giúp tăng thêm sức hấp dẫn và lôi cuốn cho câu chuyện, đồng thời tạo nên sự bất ngờ đối với người đọc và người xem. Một số ví dụ về cú twist trong điện ảnh bạn có thể tham khảo để hiểu rõ hơn về định nghĩa cú twist là gì:
- Truyện “Ba trái táo” trong Nghìn lẻ một đêm: Ja’far ibn Yahya phát hiện ra thủ phạm đằng sau các vụ giết người là nô lệ của chính ông ta.
- The Sixth Sense: Bruce Willis thủ vai nhà tâm lý học trẻ em nhận ra rằng mình có thể nhìn thấy người chết.
- The Prestige: Hai nhà ảo thuật ganh đua nhau bằng màn ảo thuật nguy hiểm và huyền bí.
3. Các hình thức tạo twist phổ biến trong phim, truyện
Nếu đã nắm được khái niệm cú twist là gì, bạn cũng nên tham khảo thêm các hình thức của kỹ thuật này. Thông thường, các đạo diễn và biên kịch sử dụng hình thức tạo plot twist như:
- Anagnorisis: Đây là hình thức mà trong đó nhân vật chính của phim nhận ra bản chất thật của chính mình hoặc các nhân vật xung quanh. Cút twist sẽ là dấu mốc thông tin quan trọng, dần tiết lộ và giải thích cụ thể cho nội dung phim.
- Hồi tưởng ký ức: Flashback được sử dụng nhiều để tạo nên plot twist phim. Trong quá trình đó, một sự kiện trong quá khứ sẽ thay đổi mạch truyện một cách bất ngờ cho khán giả. Đồng thời, đoạn hồi tưởng này có vai trò giải thích ý nghĩa những khúc mắc ở các cảnh trước.
- Người dẫn dắt câu chuyện không đáng tin: Hình thức này còn có tên gọi khác là Unreliable narrator. Đúng như tên gọi, người dẫn truyện sẽ làm sai lệch kết thúc của câu chuyện bằng cách tiết lộ thông tin ngay từ đầu phim.
- Peripeteia: Đây là hình thức tạo ra cú twist khá ấn tượng, khi biên kịch sẽ đảo ngược vai trò của nhân vật chính.
- Deus ex machina: Cú twist được dùng bằng cách đưa nhân vật xuất hiện một cách bất ngờ. Từ đó, nhân vật này sẽ giải quyết các tình huống trước đó hay giải quyết gánh nặng cho nhân vật chính. Deus ex machina có xu hướng xuất hiện để kết thúc một vấn đề và bắt đầu với phân đoạn tích cực hơn cho nhân vật chính.
- Poetic Justice: Một cách gọi Việt hoá của hình thức này là “Công lý trong thơ ca”. Biên kịch tạo ra cú twist nhằm thoả mãn công chúng. Nhân vật phản diện sẽ bị trừng phạt bởi chính những tội ác của họ gây ra và nhân vật chính sẽ nhận được hạnh phúc ở cuối phim.
- Khẩu súng của Chekhov: Vai phụ được giới thiệu từ đầu phim nhưng ít có đất diễn. Tiến đến kết phim, nhân vật này sẽ thể hiện tầm quan trọng ở phần kết thúc.
- Cá trích đỏ (Red herring): Đây là hình thức phổ biến trong nhiều tiểu thuyết và phim trinh thám. Dụng ý của tác giả nhằm đánh lừa khán giản đi theo hướng điều tra và bỏ quên những chi tiết nhỏ.
- In medias res: Người xây dựng cốt truyện đẩy những tình huống ở giữa bộ phim để bắt đầu nội dung thay vì phần đầu hay phần cuối. Theo đó, phim sẽ được diễn ra theo các đoạn hồi tưởng và kết phim bằng sự kiện tiếp nối phân đoạn mở đầu.
4. Cách tạo plot twist như các phim nổi tiếng
Mỗi đạo diễn đều có các cách riêng để tạo sức hút cho tác phẩm của mình, vậy những tác giả nổi tiếng có phương pháp tạo cú twist là gì? Nguyên tắc chính là đạo diễn cần phải nắm rõ được những thói quen của khán giả để đưa ra cú lừa ngoạn mục, tạo ấn tượng sâu sắc.
5. Một vài tác phẩm nổi tiếng sử dụng twist ấn tượng nhất
Sau khi nắm được những thông tin cơ bản về cú twist là gì, hãy cùng điểm qua những tác phẩm nổi tiếng sử dụng kỹ thuật này để có thể tham khảo, áp dụng:
- Angels and Demons (Thiên thần và ác quỷ - 2009).
- A little thing called love/First Love (Mối tình đầu - 2010).
- The Orphan (Tội ác tiềm ẩn - 2009).
- Truyện Xúc xắc tình yêu (Emily Giffin - 2010).
6. Một số câu hỏi liên quan đến cú twist
Bạn có thể tham khảo phần giải đáp những thắc mắc phổ biến khi tìm hiểu cú twist là gì dưới đây.
6.1. Plot twist có ý nghĩa thế nào?
Việc tạo ra các tình tiết bất ngờ từ gợi ý trong phim khiến khán giả muốn xem lại phim để không bỏ lỡ điều gì. Hiện nay, thuật ngữ này còn phổ biến để mô tả các sự kiện showbiz chấn động.
6.2. Có phải bộ phim nào dùng Plot twist đều mang lại hiệu quả?
Để đảm bảo sử dụng cú twist một cách hiệu quả, các đạo diễn, biên kịch không tập trung nhiều vào số lượng plot twist mà đầu tư nhiều chất xám vào chất lượng nhiều hơn, từ đó gây ấn tượng tốt nhất đến người đọc, người xem.
Ngược lại, nếu tác phẩm sử dụng quá nhiều twist nhưng nội dung sáo rỗng và thiếu đi sự độc đáo, câu chuyện sẽ trở nên khó hiểu và rối rắm, không có giá trị nghệ thuật. Bên cạnh đó, cũng không ít tác phẩm có thể chiều lòng khán giả khó tính và được những nhà phê bình đánh giá cao mà không cần đến bất kỳ một cú twist nào.
6.3. Những MV Vpop có twist ấn tượng nhất là gì?
Các nghệ sĩ ngày càng mạnh tay hơn trong việc chi tiền cho các sản phẩm MV ca nhạc của mình. Không chỉ ở bối cảnh, trang phục, nhiều MV còn được xây dựng với những cú twist mang hơi hướng điện ảnh để tạo chiều sâu kịch bản. Một vài MV có nội dung hấp dẫn như:
- Màu nước mắt - Nguyễn Trần Trung Quân
- Em muốn anh đưa em về - Hồ Ngọc Hà
- Cô ấy sẽ không yêu anh như em - Thu Minh
- Tận cùng của nỗi nhớ - Will
- Không sao đâu - Trịnh Thăng Bình
Cú twist là gì? Twist hay Plot twist dùng để chỉ những tình tiết, phân đoạn bất ngờ trong các tác phẩm văn học, điện ảnh. Bên cạnh đó, thuật ngữ này gần đây còn được dùng để gọi tên những drama của những nghệ sĩ phía sau màn ảnh.