Tìm hiểu chung về tác giả và tác phẩm
Trước khi bước vào phần trả lời câu hỏi, bạn cần tìm hiểu khái quát về tác giả, tác phẩm để soạn văn bài Bắt nạt lớp 6 đầy đủ và chi tiết nhất.
Tác giả
Học sinh cần nắm được khái quát về tác giả và tác phẩm trước khi bắt tay vào soạn văn bài Bắt nạt giúp hiểu rõ hơn về nội dung của bài thơ.
Tác giả Nguyễn Thế Hoàng Linh sinh năm 1982 ở Hà Nội. Anh bắt đầu sáng tác thơ từ năm 12 tuổi với hàng ngàn bài thơ. Thơ của Hoàng Linh viết cho trẻ em mang màu sắc ngộ nghĩnh, hồn nhiên, trong trẻo và tươi vui.
Tác phẩm
Về phần tác phẩm, học sinh soạn văn bài Bắt nạt cần ghi nhớ được thể loại, hoàn cảnh sáng tác, giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
Xuất xứ: Bài thơ được in trong tập Ra Vườn nhặt nắng (NXB Thế giới, Hà Nội 2007).
Thể thơ: 5 chữ
Bố cục: Khi soạn văn bài Bắt nạt có thể chia văn bản ra thành 4 phần:
- Phần 1 (khổ 1): Thái độ về hành vi bắt nạt
- Phần 2 (khổ 2, 3 và 4):Gợi ý những việc làm tốt thay vì bắt nạt.
Phần 3 (khổ 5, 6): Đối tượng không nên bắt nạt. - Phần 4 (khổ 7, 8): Những hành động để bảo vệ người bị bắt nạt.
Nội dung bài thơ: Bài thơ là một lời nhắc nhở tất cả mọi người không nên có tính cách bắt nạt, trêu trọc bạn bè. Chúng ta phải luôn hoà đồng, yêu thương và đoàn kết với tất cả mọi sự vật trong cuộc sống. Học tập thật nhiều điều mới lạ để phát triển bản thân, bênh vực và giúp đỡ những người yếu thế.
Giá trị nội dung: Bài thơ nêu lên vấn đề ức hiếp những người yếu thế trong cuộc sống. Tác giả đã nêu quan điểm phê bình cái xấu, đứng về phía những người bị bắt nạt để khuyên mọi người nên yêu thương, đùm bọc và không nên bắt nạt người khác.
Giá trị nghệ thuật: Với thể thơ 5 chữ kết hợp cùng các biện pháp tu từ, điệp từ, so sánh,... cùng lối thơ hóm hỉnh, trong trẻo và tươi vui khi nói về vấn đề nghiêm trọng đã giúp bài thơ trở nên thân thuộc và phù hợp với thiếu nhi hơn.
Hướng dẫn soạn văn bài Bắt nạt lớp 6 - Kết nối tri thức
Trong quá trình soạn bài Bắt nạt lớp 6 tập 1, học sinh cần đảm bảo hoàn thành các phần như chuẩn bị, đọc hiểu và sau khi đọc, cụ thể theo hướng dẫn sau:
Soạn văn bài Bắt nạt lớp 6: Đọc văn bản
Phần đầu tiên của hướng dẫn soạn văn bài Bắt nạt, học sinh cần nắm được một số nội dung chính liên quan đến tác phẩm như sau:
Thái độ về hành vi bắt nạt:
- Thẳng thắn, mạnh mẽ phê bình hành vi: Bắt nạt là xấu lắm.
- Đưa ra ý kiến khuyên nhủ: Đừng bắt nạt, bạn ơi.
- Lý do: Bất cứ ai trên đời/Đều không cần bắt nạt.
Những việc làm tích cực thay vì bắt nạt:
Thay vì bắt nạt người khác hãy tham gia những hoạt động tích cực như: học hát, học nhảy híp - hóp, ăn mù tạt, đối diện với thử thách,...
Sẵn sàng bênh vực những người yếu đuối, nhút nhát: giống thỏ con, đáng yêu và cần nhận được sự quan tâm, yêu thương.
Đối tượng không nên bắt nạt:
- Con người: người lớn, trẻ em, đất nước
- Sự vật: mèo, chó, cái cây
- Lý do: Vì bắt nạt dễ lây
=> Chúng ta không nên bắt nạt bất cứ ai vì đây là hành vi không tốt, có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của xã hội.
Những hành động để bảo vệ người bị bắt nật:
- Đánh vào nhận thức qua việc đọc bài thơ: “Bạn nào bắt nạt bạn/Cứ đưa bài thơ này”.
- Sẵn sàng đứng lên bảo vệ những người bị bắt nạt: “Bảo nếu cần bắt nạt/Cứ đến bắt nạt tớ”.
=> Khẳng định ý kiến của bản thân “Vẫn không thích bắt nạt”, cho thấy rằng đây là hành động xấu xa, cần bị phê bình.
Bài học: Cần đối xử với bạn bè với thái độ hoà đồng, yêu thương và đoàn kết, sẵn sàng giúp đỡ, bênh vực những bạn yếu thế, nhút nhát hơn mình. Qua đó, chúng ta cần có một thái độ đúng đắn trước tình trạng bắt nạt bạn bè, xây dựng một môi trường học đường lành mạnh, an toàn và hạnh phúc để mỗi ngày đến trường là một ngày vui.
Soạn văn bài Bắt nạt lớp 6: Sau khi đọc
Hướng dẫn soạn bài Bắt nạt lớp 6 phần sau khi đọc, học sinh cần trả lời 4 câu hỏi sau đây:
Câu 1 trang 28 SGK ngữ văn 6 tập 1: Nhân vật “tớ” trong bài thơ thể hiện thái độ như thế nào với các bạn bắt nạt và các bạn bị bắt nạt?
Gợi ý trả lời
Nhân vật “tớ” trong bài thơ thể hiện thái độ bắt nạt đối với:
Các bạn bắt nạt:
- Phê bình thẳng thắn (bắt nạt là xấu lắm).
- Phủ định một cách dứt khoát, mạnh mẽ (bất cứ ai trên đời - đều không cần bắt nạt).
- Phê phán và chê bai chuyện bắt nạt (vì bắt nạt rất hôi).
- Thân thiện và cởi mở khuyên nhủ (đừng bắt nạt bạn ơi)
- Gợi ý các hoạt động mới (học hát, nhảy híp hóp,...)
Các bạn bị bắt nạt:
- Tôn trọng, gần gũi và yêu mến (như thỏ con, đáng yêu đấy chứ)
- Bảo vệ, sẵn sàng bênh vực (bạn nào thích bắt nạt - thì đến gặp tớ ngay).
Câu 2 trang 28 SGK ngữ văn 6 tập 1: Cụm từ “đừng bắt nạt” xuất hiện bao nhiêu lần trong bài thơ? Theo em, việc lặp lại cụm từ này có tác dụng gì?
Gợi ý trả lời
Cụm từ “đừng bắt nạt” xuất hiện trong bài thơ 8 lần.
Tác dụng: Đây là biện pháp tu từ điệp ngữ nhằm nhắc nhở, thể hiện thái độ phủ định đối với thói xấu bắt nạt, đây là hành động sai lầm. Đồng thời khuyên nhủ các bạn nên làm những việc có ích, tích cực tạo nên sự vui vẻ, yêu đời hơn.
Câu 3 trang 28 SGK ngữ văn 6 tập 1: Bài thơ nói chuyện bắt nạt mà vẫn ẩn chứa ý vị hài hước. Hãy chỉ ra một số biểu hiện của ý vị hài hước đó?
Gợi ý trả lời
Những biểu hiện của tiếng cười: cách nói hài hước, hình ảnh ngộ nghĩnh, đề nghị các bạn thay vì bắt nạt thì:
- Thử thách khác như ăn mù tạt
- Đi học hát, học nhảy
Tác dụng: Cách nói hài hước này không chỉ khiến câu chuyện dễ dàng tiếp nhận mà còn mang đến một cách nhìn thể hiện sự bao dung, thân thiện, mong chờ sự quay đầu của các bạn đi bắt nạt. Bên cạnh đó còn giúp tạo không khí vui tươi, hài hước cho bài thơ, tránh sự căng thẳng, nặng nề do chủ đề bắt nạt đem đến.
Câu 4 trang 28 SGK ngữ văn 6 tập 1: Mỗi chúng ta có thể từng bị bắt nạt, chứng kiến cảnh bắt nạt hoặc từng bắt nạt người khác. Hãy cho biết em đã làm gì khi ở vào một trong các tình huống trên. Bài thơ có thể khiến em thay đổi cách ứng xử trước chuyện bắt nạt như thế nào?
Gợi ý câu trả lời
Lựa chọn cách xử lý tình huống phù hợp, cụ thể:
- Tình huống bị bắt nạt: Em tìm trợ giúp từ thầy cô để xử lý nghiêm các bạn cùng trường, cùng lớp hoặc nói với ông bà, bố mẹ để giúp đỡ em.
- Tình huống chứng kiến chuyện bắt nạt: Em đến can ngăn kẻ bắt nạt và bênh vực nạt nhân.
Bài thơ đã khiến em thay đổi cách ứng xử như sau:
- Em sẽ không bao giờ bắt nạt các bạn khác cho dù bằng bất kỳ hình thức và mức độ nào.
- Khi nhìn thấy bạn khác bị bắt nạt, em sẽ bảo vệ bạn hoặc tìm sự trợ giúp từ người lớn như thầy cô, gia đình để bạn không một mình.
- Khuyên nhủ những bạn đi bắt nạt rằng đây là điều không đúng, cần thay đổi. Bên cạnh đó, em cần học tập, vui chơi tích cực để tránh xa những thói hư, tật xấu.
Bài tập liên hệ
Việc giải thêm các bài tập liên hệ sau khi tham khảo hướng dẫn soạn văn bài Bắt nạt sẽ giúp học sinh nâng cao hiểu biết văn học, nắm chắc nội dung và biết vận dụng vào quá trình làm bài. Một số câu hỏi tham khảo mở rộng dưới đây bạn nên tham khảo:
Đề bài: Hãy tìm những câu thơ/khổ thơ trong bài thơ Bắt nạt có đề cập đến những vấn đề sau:
- Bạo lực học đường giữa các học sinh
- Chiến tranh giữa các quốc gia
- Ứng xử giữa con người với nhau
- Ứng xử của con người với thế giới xung quanh
Sau hàng loạt các vấn đề được đề cập, tác giả muốn nhắn nhủ con người nên ứng xử như thế nào?
Gợi ý làm bài
Vấn đề được đề cập |
Câu thơ/khổ thơ |
Bạo lực học đường |
Khổ 1, 2, 3 và 4 |
Chiến tranh giữa các quốc gia |
Đừng bắt nạt nước khác Trên khắp trái đất tròn |
Ứng xử giữa con người với nhau |
Đừng bắt nạt người lớn Đừng bắt nạt trẻ con |
Ứng xử của con người với sự vật, hiện tượng xung quanh |
Khổ 6 |
Qua đó, tác giả muốn khuyên nhủ mọi người hãy ứng xử thân ái, đoàn kết, không áp bức và gây tổn thương nhau. Đặc biệt, các bạn học sinh cần nhận thức đúng đắn hành động “bắt nạt” bạn là điều xấu, đáng bị phê bình. Trong môi trường học tập cần giúp đỡ và hòa đồng với bạn bè.
Đề bài: Em hãy viết một đoạn văn ngắn trình bày cảm nghĩ của em về vấn “bắt nạt” ở trường học?
Gợi ý trả lời
Hình thức: đoạn văn
Nội dung: Suy nghĩ về hiện tượng bắt nạt ở trường học
- Biểu hiện: bạn bè trêu trọc, đánh, giễu cợt, xa lánh,...
- Hậu quả: sợ, nhút nhát, không dám đến trường, ảnh hưởng đến học tập,...
- Mong muốn: Xây dựng môi trường học đường an toàn hạnh phúc
- Lời khuyên: Hiện tượng bắt nạt là điều tiêu cực cần được loại bỏ. Các bạn học sinh nên cư xử yêu thương, đoàn kết và giúp đỡ nhau.
Hướng dẫn soạn văn bài Bắt nạt trong sách giáo khoa ngữ văn 6 Kết nối tri thức có đầy đủ và chi tiết phần gợi ý câu trả lời giúp học sinh nắm được đầy đủ kiến thức cơ bản để vận dụng trong quá trình làm bài. Dựa vào những thông tin này, bạn có thể dễ dàng ghi nhớ được nội dung bài giảng trên lớp và trả lời được các bài tập nâng cao khác.