Soạn bài Dưới bóng hoàng lan ngắn gọn và đầy đủ ý 

Aretha Thu An
Tìm hiểu cách soạn bài Dưới bóng hoàng lan ngắn gọn là điều cần thiết để giúp học sinh tiếp cận văn bản này. Tác phẩm mang đến những trải nghiệm tinh tế về tình cảm gia đình và nỗi nhớ quê hương thông qua lối kể chuyện đầy chất thơ của nhà văn. 

Tìm hiểu chung trước khi soạn bài Dưới bóng hoàng lan

Trước khi soạn bài Dưới bóng hoàng lan ngắn gọn, học sinh cần tìm hiểu sơ lược về tác giả và tác phẩm.

Nhà văn Thạch Lam 

Thạch Lam (tên thật là Nguyễn Tường Lân) là một trong những nhà văn nổi bật của Việt Nam trong thế kỷ 20 và thuộc nhóm Tự Lực văn đoàn. Ông sinh năm 1910 tại Hà Nội trong một gia đình có truyền thống văn chương và sớm bộc lộ tài năng viết lách.

Văn chương của Thạch Lam được đánh giá cao nhờ phong cách nhẹ nhàng, tinh tế nhưng không kém phần sâu lắng. Ông chuyên viết về cuộc sống thường nhật của người dân, với cái nhìn chân thực, không màu mè nhưng lại chứa đựng cảm xúc mãnh liệt. Những trang viết của Thạch Lam thường lột tả những khoảnh khắc đời thường, những nỗi đau và niềm vui giản dị mà sâu sắc. Thạch Lam cũng rất tinh tế trong việc khám phá tâm lý con người. Ông không chỉ kể chuyện mà còn dẫn dắt người đọc đi sâu vào những xúc cảm và suy nghĩ của nhân vật, giúp họ hiểu hơn về những khía cạnh thầm kín của cuộc sống.

Tác phẩm nổi bật của ông như Gió lạnh đầu mùa, Hai đứa trẻ hay Nhà mẹ Lê đều mang đậm chất nhân văn, thể hiện rõ tình cảm của tác giả đối với những con người nhỏ bé, nghèo khó trong xã hội. Thạch Lam không chỉ là một nhà văn tài năng mà còn là người yêu mến cuộc sống, với lối viết phóng khoáng, tự do nhưng vẫn đầy tính nhân văn. Ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong nền văn học Việt Nam, trở thành một tượng đài trong lòng độc giả yêu văn chương nước nhà.

Thạch Lam, nhà văn chuyên viết về cuộc sống thường nhật của người dân, với cái nhìn chân thực, không màu mè
Thạch Lam, nhà văn chuyên viết về cuộc sống thường nhật của người dân, với cái nhìn chân thực, không màu mè

Tác phẩm Dưới bóng hoàng lan

Hoàn cảnh sáng tác

Dưới bóng hoàng lan là một trong những tác phẩm nổi bật của Thạch Lam, được viết vào khoảng những năm 1940, thời kỳ mà ông đang ở đỉnh cao của sự nghiệp sáng tác. Đây là câu chuyện giàu cảm xúc, thể hiện tình yêu thương gia đình và nỗi nhớ quê hương sâu sắc.

Tóm tắt nội dung

Tác phẩm kể về anh chàng tên là Sơn, sau một thời gian dài xa quê lên thành phố học tập, làm việc đã trở về thăm nhà. Trong lần trở về này, Sơn đã gặp lại người bà thân thương và ngôi nhà dưới bóng cây hoàng lan, nơi gắn bó với biết bao kỷ niệm tuổi thơ. Cây hoàng lan, với hương thơm dịu dàng, trở thành biểu tượng của sự bình yên, của ký ức gia đình và là hình ảnh gắn liền với những cảm xúc sâu lắng trong lòng Sơn.

Ý nghĩa tác phẩm

Nội dung của Dưới bóng hoàng lan không chỉ đơn thuần là câu chuyện về cuộc gặp gỡ giữa Sơn và bà mà còn là hành trình trở về với nguồn cội, nơi tình cảm gia đình và những kỷ niệm xưa cũ luôn tồn tại vĩnh cửu. Qua đó, Thạch Lam muốn gửi gắm thông điệp về tình yêu thương, sự gắn kết giữa con người và quê hương.

Tác phẩm mang một giá trị nhân văn sâu sắc, khơi gợi trong lòng người đọc những cảm xúc về tình yêu gia đình, tình yêu quê hương và những giá trị truyền thống quý báu. Khi soạn bài Dưới bóng hoàng lan, người đọc không chỉ cảm nhận được vẻ đẹp văn chương của Thạch Lam mà còn hiểu hơn về tình cảm gia đình, lòng nhân ái và sự trân trọng những giá trị xưa cũ.

Dưới bóng hoàng lan là áng văn bàng bạc chất thơ của tác giả Thạch Lam 
Dưới bóng hoàng lan là áng văn bàng bạc chất thơ của tác giả Thạch Lam 

Soạn bài Dưới bóng hoàng lan ngắn gọn - Chân trời sáng tạo 

Câu 1: (Trang 14 SGK Ngữ văn 10 Tập 1 Kết nối tri thức)

Khi bước vào khu vườn có ngôi nhà của bà, điều gì đã khiến Thanh cảm thấy nghẹn họng, mừng rỡ, bình yên, thư thái, dịu ngọt,...? Điều đó cho thấy sự khác biệt thế nào giữa không gian bên trong và bên ngoài khu vườn?

Gợi ý trả lời:

Khi bước vào khu vườn nhà bà, Thanh bị cuốn hút bởi không gian yên tĩnh, trong lành, ngập tràn hương thơm của hoa hoàng lan. Cảm giác nghẹn họng, mừng rỡ đến từ việc được trở về với kỷ niệm tuổi thơ, nơi mà mọi lo toan, ồn ào của cuộc sống bên ngoài bị gạt bỏ. Sự khác biệt giữa bên trong và bên ngoài khu vườn chính là sự đối lập giữa sự ồn ào, nhộn nhịp của thành thị và không gian yên bình, đầy kỷ niệm của gia đình.

Câu 2: (Trang 14 SGK Ngữ văn 10 Tập 1 Chân trời sáng tạo)

Tìm một vài hình ảnh trong văn bản thể hiện sự đan xen giữa quá khứ và hiện tại. Ý nghĩa của sự đan xen đó là gì?

Gợi ý trả lời:

Một vài hình ảnh nổi bật trong tác phẩm thể hiện sự đan xen giữa quá khứ và hiện tại gồm có: cây hoàng lan, ngôi nhà cũ và bóng dáng người bà. Cây hoàng lan gợi nhớ về những ngày tháng êm đềm của tuổi thơ Thanh, trong khi ngôi nhà và bà là biểu tượng cho sự tồn tại liên tục của gia đình qua nhiều thế hệ.

Sự đan xen này thể hiện tình cảm bền vững, sự gắn bó chặt chẽ giữa các thế hệ và sự trường tồn của những giá trị gia đình. Soạn bài Dưới bóng hoàng lan cần làm nổi bật ý nghĩa này để nhắc nhở người đọc về tầm quan trọng của sự kết nối giữa hiện tại và quá khứ.

Soạn bài Dưới bóng hoàng lan cần làm nổi bật tình cảm bền vững, sự gắn bó chặt chẽ giữa gia đình
Soạn bài Dưới bóng hoàng lan cần làm nổi bật tình cảm bền vững, sự gắn bó chặt chẽ giữa gia đình

Câu 3: (Trang 14 SGK Ngữ văn 10 Tập 1 Chân trời sáng tạo)

Những kỉ niệm tuổi thơ nào đã trở về với Thanh khi anh về thăm bà? Những kỉ niệm ấy gợi lên trong Thanh cảm xúc gì? Qua đó, bạn cảm nhận như thế nào về nhân vật này?

Gợi ý trả lời:

Khi về thăm bà, những kỷ niệm tuổi thơ như chơi đùa dưới bóng hoàng lan, những bữa cơm ấm áp cùng bà và cảm giác yên bình của ngôi nhà cũ tràn ngập trong tâm trí Thanh. Những kỷ niệm này khiến Thanh cảm thấy vừa vui sướng, vừa hoài niệm, như được sống lại trong những ngày tháng không lo âu.

Qua đó, người đọc có thể cảm nhận Thanh là một người nặng tình với gia đình, trân trọng những giá trị truyền thống và luôn khao khát được trở về nguồn cội.

Câu 4: (Trang 14 SGK Ngữ văn 10 Tập 1 Chân trời sáng tạo)

Bạn cảm nhận như thế nào về tình cảm giữa Thanh và Nga? Dựa vào đâu mà bạn có thể cảm nhận như vậy?

Gợi ý trả lời:

Tình cảm giữa Thanh và Nga có thể được cảm nhận qua sự gần gũi, tự nhiên và sâu sắc. Dù không nhiều lời nói nhưng từ những cử chỉ nhỏ như ánh mắt, nụ cười và sự quan tâm nhẹ nhàng, người đọc có thể thấy họ có một mối quan hệ rất đặc biệt. Họ không chỉ là người yêu mà còn là tri kỷ, chia sẻ với nhau những cảm xúc và suy nghĩ sâu kín. Soạn bài Dưới bóng hoàng lan ngắn gọn vẫn cần giúp người đọc nhận ra rằng tình yêu đôi khi không cần lời nói hoa mỹ, mà chỉ cần sự đồng điệu từ tâm hồn.

Câu 5: (Trang 14 SGK Ngữ văn 10 Tập 1 Chân trời sáng tạo)

Bạn hiểu thế nào về câu nói đi để trở về sau khi đọc xong truyện này?

Gợi ý trả lời:

Câu nói "đi để trở về" được hiểu rằng, dù có đi xa đến đâu, con người cuối cùng vẫn luôn mong muốn trở về với nơi mà họ thuộc về, nơi chứa đựng những kỷ niệm, tình cảm và giá trị gia đình.

Trong tác phẩm, Thanh sau thời gian dài xa nhà, đã trở về với gia đình và tìm lại chính mình trong những kỷ niệm xưa. Soạn bài Dưới bóng hoàng lan cần nhấn mạnh ý nghĩa của việc trở về như một cách để tìm lại sự cân bằng, bình yên trong cuộc sống, đồng thời khẳng định tầm quan trọng của nguồn cội.

Dù có đi xa đến đâu, con người cuối cùng vẫn luôn mong muốn trở về với gia đình
Tác phẩm nhằm nhắn nhủ rằng, dù có đi xa đến đâu con người cuối cùng vẫn luôn mong muốn trở về với gia đình

Soạn bài Dưới bóng hoàng lan ngắn gọn - Kết nối tri thức và cuộc sống

Cuộc sống gia đình trong Dưới bóng hoàng lan được Thạch Lam miêu tả qua những chi tiết nhỏ nhưng lại chứa đựng giá trị tinh thần to lớn. Dưới đây là hướng dẫn soạn bài Dưới bóng hoàng lan ngắn gọn mà vẫn đầy đủ nội dung chính giúp học sinh nắm vững giá trị tác phẩm.

Soạn bài Dưới bóng hoàng lan: Phần chuẩn bị đọc

Câu 1: (Trang 46 SGK Ngữ văn 10 Tập 2 Kết nối tri thức)

Với cảnh vật xung quanh và với những người thân yêu, kỉ niệm nào mỗi khi nhớ lại, bạn thấy thật ấm áp, dễ chịu? Nếu được yêu cầu kể lại, bạn sẽ kể như thế nào?

Gợi ý trả lời:

Khi nhớ lại những kỷ niệm với gia đình và cảnh vật xung quanh, em thường nghĩ về những buổi chiều tà cùng gia đình ngồi bên hiên nhà, thưởng thức ly trà nóng và nghe bà kể chuyện ngày xưa. Mỗi lần nhớ lại, cảm giác ấm áp, dễ chịu lại ùa về.

Nếu được kể lại, em sẽ bắt đầu bằng việc miêu tả khung cảnh yên bình của ngôi nhà, mùi hương quen thuộc của trà và ánh mắt dịu dàng của bà khi kể chuyện, tạo nên một bức tranh gia đình đầy cảm xúc và bình yên.

Câu 2: (Trang 46 SGK Ngữ văn 10 Tập 2 Kết nối tri thức)

Đã bao giờ bạn có nhu cầu được sống chậm lại để cảm nhận sâu sắc hơn ý nghĩa của những điều vốn rất bình dị hằng ngày.

Gợi ý trả lời:

Có những lúc, cuộc sống bận rộn khiến tôi mong muốn được sống chậm lại, để tận hưởng và thấu hiểu hơn ý nghĩa của những khoảnh khắc giản dị. Đó có thể là cảm giác khi ngắm nhìn mưa rơi ngoài cửa sổ, hay chỉ đơn giản là dành thời gian lắng nghe tiếng chim hót vào buổi sớm mai.

Những điều bình dị ấy thường dễ bị bỏ qua trong nhịp sống hối hả nhưng chúng lại chứa đựng giá trị tinh thần quý báu, giúp em cảm thấy thư thái và kết nối hơn với chính mình và thế giới xung quanh.

Soạn bài Dưới bóng hoàng lan: Phần trải nghiệm cùng văn bản

Câu 1: (Trang 46 SGK Ngữ văn 10 Tập 2 Kết nối tri thức)

Chú ý dấu hiệu để nhận biết ngôi của người kể chuyện.

Gợi ý trả lời:

Khi soạn bài Dưới bóng hoàng lan, cần chú ý việc người kể chuyện sử dụng ngôi thứ ba, điều này thể hiện qua việc nhân vật kể lại câu chuyện bằng cách mô tả các sự kiện và tâm trạng của nhân vật Thanh một cách khách quan, từ bên ngoài nhìn vào. Cách kể này giúp tạo khoảng cách cần thiết giữa người kể và nhân vật, mang lại cảm giác trung thực, chân thật cho người đọc.

Soạn bài Dưới bóng hoàng lan ngắn gọn cần chú trọng vào ngôi kể chuyện thứ 3 mà tác giả sử dụng
Soạn bài Dưới bóng hoàng lan ngắn gọn cần chú trọng vào ngôi kể chuyện thứ 3 mà tác giả sử dụng

Câu 2: (Trang 47 SGK Ngữ văn 10 Tập 2 Kết nối tri thức)

Tâm trạng của Thanh khi trở về với không gian thân thuộc.

Gợi ý trả lời:

Khi trở về với không gian quen thuộc, tâm trạng của Thanh tràn ngập niềm vui, sự xúc động và hoài niệm. Anh cảm thấy như được trở về với tuổi thơ, nơi mọi thứ đều quen thuộc, từ cây cối đến ngôi nhà và đặc biệt là tình cảm gia đình ấm áp.

Sự trở về này không chỉ là về mặt không gian mà còn là một hành trình quay về với ký ức và cảm xúc xưa cũ. Soạn bài Dưới bóng hoàng lan ngắn gọn giúp ta nhận thấy rõ hơn những cung bậc cảm xúc của Thanh khi đối diện với ký ức.

Câu 3: (Trang 48 SGK Ngữ văn 10 Tập 2 Kết nối tri thức)

Trạng thái tình cảm của Thanh khi nhận ra cây hoàng lan. Chú ý những chi tiết về cây hoàng lan trong toàn câu chuyện.

Gợi ý trả lời:

Khi Thanh nhận ra cây hoàng lan, một cảm giác xúc động mạnh mẽ trào dâng trong anh. Cây hoàng lan không chỉ là một phần của cảnh quan mà còn là biểu tượng của những kỷ niệm ngọt ngào, của tuổi thơ và tình cảm gia đình.

Những chi tiết về cây hoàng lan xuất hiện xuyên suốt câu chuyện, từ hương thơm dịu dàng đến tán lá rợp bóng, tất cả đều gợi lên những hồi ức đẹp đẽ và sự gắn bó sâu sắc của Thanh với ngôi nhà và gia đình.

Câu 4: (Trang 48 SGK Ngữ văn 10 Tập 2 Kết nối tri thức)

Lưu ý sự đan xen giữa lời của người kể chuyện và lời độc thoại nội tâm của nhân vật.

Gợi ý trả lời:

Trong tác phẩm, sự đan xen giữa lời kể chuyện và độc thoại nội tâm của Thanh được thể hiện rõ ràng, giúp người đọc hiểu sâu hơn về tâm trạng và suy nghĩ của nhân vật. Người kể chuyện thường mô tả sự việc từ góc nhìn bên ngoài, trong khi những suy nghĩ, cảm xúc sâu kín của Thanh được thể hiện qua những đoạn độc thoại nội tâm. Cách kết hợp này làm tăng tính chân thực và chiều sâu cho nhân vật.

Câu 5: (Trang 50 SGK Ngữ văn 10 Tập 2 Kết nối tri thức)

Biểu hiện tình cảm của Nga và Thanh (qua lời nói, tâm trạng).

Gợi ý trả lời:

Tình cảm giữa Nga và Thanh được thể hiện qua những lời nói và cử chỉ nhẹ nhàng, tinh tế. Những đoạn hội thoại của họ thường ngắn gọn nhưng chứa đựng sự chân thành và hiểu biết lẫn nhau. Cả hai đều dành cho nhau một sự quan tâm đặc biệt, thể hiện qua ánh mắt, nụ cười và những suy tư kín đáo về đối phương.

Cả hai nhân vật Nga và Thanh đều có sự quan tâm đặc biệt với nhau 
Cả hai nhân vật Nga và Thanh đều có sự quan tâm đặc biệt với nhau 

Câu 6: (Trang 50 SGK Ngữ văn 10 Tập 2 Kết nối tri thức)

Ý nghĩa lời đối thoại giữa bà cụ và Nga về chuyện hái hoa hoàng lan.

Gợi ý trả lời:

Lời đối thoại giữa bà cụ và Nga về chuyện hái hoa hoàng lan mang một ý nghĩa sâu sắc, tượng trưng cho sự kế thừa và truyền lại những giá trị gia đình qua các thế hệ. Hái hoa hoàng lan không chỉ là một hành động thường nhật mà còn là biểu tượng của tình cảm gia đình, của những kỷ niệm đẹp được lưu giữ và truyền lại cho thế hệ sau.

Câu 7: (Trang 51 SGK Ngữ văn 10 Tập 2 Kết nối tri thức)

Ý nghĩa lời đối thoại giữa bà cụ và Nga về chuyện hái hoa hoàng lan.

Gợi ý trả lời:

Lời đối thoại này còn mang ý nghĩa nhắc nhở về sự trân trọng những giá trị tinh thần và tình cảm gắn bó với gia đình. Nó nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc duy trì và tôn vinh những giá trị truyền thống, những kỷ niệm quý báu mà mỗi gia đình đều có.

Soạn bài Dưới bóng hoàng lan: Phần suy ngẫm và phản hồi

Câu 1: (Trang 52 SGK Ngữ văn 10 Tập 2 Kết nối tri thức)

Câu chuyện được kể bằng lời của người kể chuyện ngôi thứ mấy? Ngôi kể ấy có nhất quán từ đầu đến cuối câu chuyện không?

Gợi ý trả lời:

Trong soạn bài Dưới bóng hoàng lan, câu chuyện được kể bằng ngôi thứ ba. Người kể chuyện giữ vai trò quan sát viên, thuật lại các sự kiện và cảm xúc của nhân vật Thanh một cách khách quan và chi tiết.

Ngôi kể này được duy trì nhất quán từ đầu đến cuối tác phẩm, giúp người đọc dễ dàng theo dõi mạch truyện và đồng thời tạo nên một khoảng cách hợp lý để quan sát các nhân vật từ bên ngoài.

Câu 2: (Trang 52 SGK Ngữ văn 10 Tập 2 Kết nối tri thức)

Hình ảnh thiên nhiên, con người, cảnh sinh hoạt,... hiện ra qua đôi mắt của nhân vật nào? Việc chọn điểm nhìn như vậy có ý nghĩa gì?

Gợi ý trả lời:

Trong câu chuyện, mọi hình ảnh thiên nhiên, con người và cảnh sinh hoạt hiện ra qua đôi mắt của nhân vật Thanh. Việc chọn điểm nhìn từ Thanh giúp người đọc cảm nhận rõ ràng hơn về tình cảm, suy nghĩ và những rung động tinh tế của nhân vật chính khi trở về với quê hương.

Điểm nhìn này mang lại một góc nhìn cá nhân, đậm chất hoài niệm và gắn bó, giúp làm nổi bật chủ đề tình cảm gia đình và sự gắn kết với cội nguồn. Soạn bài Dưới bóng hoàng lan làm nổi bật ý nghĩa của việc chọn điểm nhìn này, nhấn mạnh vào sự tương tác giữa con người và không gian sống.

Bức tranh làng quê yên bình hiện ra qua đôi mắt của nhân vật Thanh
Bức tranh làng quê yên bình hiện ra qua đôi mắt của nhân vật Thanh

Câu 3: (Trang 52 SGK Ngữ văn 10 Tập 2 Kết nối tri thức)

Lời đối thoại giữa bà và Thanh trong phần đầu của tác phẩm chủ yếu xoay quanh những chuyện gì? Tình cảm của các nhân vật bộc lộ như thế nào qua những lời đối thoại đó?

Gợi ý trả lời:

Lời đối thoại giữa bà và Thanh trong phần đầu của tác phẩm chủ yếu xoay quanh những chuyện thường nhật và những kỷ niệm xưa cũ. Qua những câu hỏi ân cần của bà và những lời đáp lại đầy tình cảm của Thanh, tình yêu thương sâu sắc giữa hai bà cháu được thể hiện một cách tự nhiên và chân thực.

Những câu nói giản dị nhưng chứa đựng sự quan tâm, lo lắng và sự gần gũi, gắn bó của gia đình. Soạn bài Dưới bóng hoàng lan tập trung vào việc phân tích những đoạn đối thoại này để làm nổi bật tình cảm gia đình trong tác phẩm.

Câu 4: (Trang 52 SGK Ngữ văn 10 Tập 2 Kết nối tri thức)

Phân tích những biểu hiện tình cảm giữa Nga và Thanh được khắc họa trong tác phẩm.

Gợi ý trả lời:

Tình cảm giữa Nga và Thanh được khắc họa qua những biểu hiện nhỏ nhặt nhưng sâu sắc. Nga và Thanh không có những lời yêu thương rõ ràng nhưng qua ánh mắt, cử chỉ và những suy nghĩ kín đáo, người đọc có thể cảm nhận được sự thấu hiểu và tình cảm lặng lẽ nhưng bền vững giữa họ.

Những đoạn đối thoại ngắn gọn, những suy tư của Thanh về Nga đều cho thấy một mối quan hệ đầy cảm xúc và ý nghĩa. Soạn bài Dưới bóng hoàng lan nhấn mạnh vào sự tinh tế trong cách Thạch Lam khắc họa tình cảm giữa hai nhân vật, thể hiện sự kết nối giữa họ không chỉ bằng lời nói mà còn qua những cảm xúc sâu lắng.

Câu 5: (Trang 52 SGK Ngữ văn 10 Tập 2 Kết nối tri thức)

Trong Dưới bóng hoàng lan, nghệ thuật viết truyện của Thạch Lam biểu hiện rõ nhất qua cốt truyện, nhân vật hay lời kể? Hãy phân tích một trong ba yếu tố đó.

Gợi ý trả lời:

Trong soạn bài Dưới bóng hoàng lan, nghệ thuật viết truyện của Thạch Lam nổi bật nhất qua cách xây dựng nhân vật. Thạch Lam khắc họa nhân vật Thanh một cách tinh tế và sâu sắc, tập trung vào tâm trạng và cảm xúc khi anh trở về quê nhà.

Qua đó, người đọc cảm nhận được sự gắn bó, nỗi nhớ thương và những kỷ niệm tuổi thơ ngọt ngào của nhân vật. Thạch Lam đã thành công trong việc thể hiện những cung bậc cảm xúc một cách nhẹ nhàng, tự nhiên nhưng đầy sức gợi, khiến người đọc dễ dàng đồng cảm với nhân vật.

Câu 6: (Trang 52 SGK Ngữ văn 10 Tập 2 Kết nối tri thức)

Theo bạn, nhan đề Dưới bóng hoàng lan có ý nghĩa gì?

Gợi ý trả lời:

Nhan đề Dưới bóng hoàng lan mang nhiều tầng ý nghĩa:

  • Đầu tiên, nó trực tiếp gợi lên hình ảnh cây hoàng lan trong khu vườn, một biểu tượng gắn liền với ký ức và tình cảm gia đình của Thanh. Cây hoàng lan không chỉ là cảnh vật mà còn là nơi chở che, lưu giữ những kỷ niệm đẹp đẽ của nhân vật chính.
  • Bên cạnh đó, “bóng hoàng lan” còn tượng trưng cho sự bảo bọc, ấm áp mà Thanh tìm thấy khi trở về nhà, nơi tình yêu thương của gia đình luôn chờ đón anh.

Soạn bài Dưới bóng hoàng lan ngắn gọn vẫn giúp người đọc hiểu sâu hơn về ý nghĩa biểu tượng của nhan đề này.

Câu 7: (Trang 52 SGK Ngữ văn 10 Tập 2 Kết nối tri thức)

Cảnh nào được miêu tả trong truyện gợi cho bạn nghĩ đến một bức tranh đẹp? Nếu cần chọn một cảnh để vẽ minh họa, bạn sẽ chọn cảnh nào? Vì sao?

Gợi ý trả lời:

Trong truyện, cảnh Thanh đứng dưới tán cây hoàng lan và cảm nhận hương thơm dịu dàng lan tỏa gợi lên một bức tranh đẹp và yên bình. Cảnh này không chỉ mang tính chất thẩm mỹ mà còn chứa đựng tình cảm sâu lắng của Thanh dành cho ngôi nhà và quá khứ của mình. Nếu phải chọn một cảnh để vẽ minh họa, tôi sẽ chọn cảnh này bởi nó thể hiện rõ nhất sự gắn bó của nhân vật với quê hương, đồng thời biểu đạt được không gian thanh bình, tĩnh lặng và đầy hoài niệm.

Soạn bài Dưới bóng hoàng lan sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vẻ đẹp tinh tế và cảm xúc mà Thạch Lam đã truyền tải qua những bức tranh thiên nhiên trong tác phẩm.

Hương thơm hoàng lan được miêu tả trong truyện gợi lên bức tranh đẹp và yên bình 
Hương thơm hoàng lan được miêu tả trong truyện gợi lên bức tranh đẹp và yên bình 

Câu 8: (Trang 52 SGK Ngữ văn 10 Tập 2 Kết nối tri thức)

Nhà thơ Thế Lữ cảm nhận: Dưới bóng hoàng lan là tác phẩm “nhân từ như một lời yên ủi” (Thạch Lam - Về tác gia và tác phẩm, NXB Giáo dục, Hà Nội, 2003, tr.147). Từ gợi ý đó bạn hãy phân tích tình cảm của tác giả đối với con người và cuộc sống được thể hiện qua tác phẩm.

Gợi ý trả lời:

Nhận xét của Thế Lữ về Dưới bóng hoàng lan như “một lời yên ủi” đã nhấn mạnh tinh thần nhân đạo sâu sắc trong tác phẩm. Thạch Lam thể hiện tình cảm ấm áp đối với con người thông qua việc khắc họa những mối quan hệ gia đình đầy yêu thương, đặc biệt là giữa Thanh và bà của mình. Câu chuyện không có những xung đột kịch tính, mà thay vào đó là sự bình dị, êm đềm, như một dòng suối mát chảy qua tâm hồn người đọc, mang lại cảm giác an yên.

Tác phẩm là sự tôn vinh những giá trị đơn giản nhưng bền vững trong cuộc sống: tình cảm gia đình, kỷ niệm tuổi thơ và sự gắn bó với cội nguồn. Thạch Lam trân trọng từng khoảnh khắc đời thường, từng chi tiết nhỏ trong cuộc sống. Qua đó, ông gửi gắm thông điệp về tầm quan trọng của những giá trị tinh thần, những điều mang lại sự ấm áp và yên bình cho con người.

Bài tập liên hệ sau khi soạn bài Dưới bóng hoàng lan 

Yêu cầu: Viết đoạn văn khoảng (150 chữ) phân tích tâm trạng của nhân vật Thanh ở đoạn văn cuối của phần kết truyện.

Gợi ý trả lời:

Ở đoạn văn cuối của phần kết truyện Dưới bóng hoàng lan, tâm trạng của nhân vật Thanh được thể hiện một cách sâu lắng và đầy xúc cảm. Khi đứng dưới tán cây hoàng lan, Thanh cảm thấy một nỗi buồn nhẹ nhàng nhưng sâu sắc. Cảnh vật quen thuộc, cây hoàng lan rợp bóng, không chỉ làm sống dậy những kỷ niệm xưa mà còn khơi gợi sự hoài niệm về một thời đã qua.

Tâm trạng của Thanh là sự kết hợp giữa niềm vui khi trở về với ký ức tươi đẹp và nỗi buồn vì sự thay đổi của thời gian. Sự giao hòa giữa quá khứ và hiện tại khiến anh cảm thấy lạc lõng nhưng cũng đồng thời tìm thấy sự bình yên trong ký ức và tình yêu thương từ gia đình. Tâm trạng này thể hiện rõ ràng qua cảm giác vừa an ủi, vừa xót xa, tạo nên một kết thúc mở đầy ý nghĩa và cảm động.

Tác phẩm không chỉ mang đến những cảm xúc sâu lắng mà còn chứa đựng những bài học về tình cảm và cuộc sống. Thông qua việc phân tích và soạn bài Dưới bóng hoàng lan, người học có cơ hội khám phá những tầng nghĩa ẩn sau từng câu chữ, từ đó giúp việc học văn trở nên thú vị và ý nghĩa hơn.