Tìm hiểu chung về tác phẩm Trưởng giả học làm sang
Việc tìm hiểu thông tin về tác giả và tác phẩm trước khi soạn bài Trưởng giả học làm sang là rất quan trọng. Điều này không chỉ giúp học sinh có cái nhìn toàn diện về nội dung mà còn giúp họ khám phá và hiểu sâu hơn những giá trị và ý nghĩa mà vở hài kịch muốn truyền tải.
Tác giả
Molière tên khai sinh là Jean-Baptiste Poquelin (1622 - 1673), sinh ra tại Paris trong một gia đình có truyền thống làm thợ trong triều đình. Molière theo học tại Trường Jesuit Clermont College, nơi các môn học chủ yếu được giảng dạy bằng tiếng Latin.
Poquelin thông thạo tiếng Latin và đã dịch tác phẩm De Rerum Natura của nhà thơ Lucretius sang tiếng Pháp mặc dù bản dịch này đã bị thất lạc. Sau khi tốt nghiệp vào năm 1639, ông tiếp tục học luật tại Đại học Orléans trong khoảng thời gian 1639 - 1640. Dù cha ông mong muốn ông kế tục sự nghiệp trong cung đình, Poquelin đã từ chối và chọn con đường làm diễn viên, nhường vị trí này cho em trai.
Molière nổi tiếng không chỉ với vai trò nhà thơ và nhà viết kịch mà còn vì những đóng góp xuất sắc trong việc phát triển thể loại kịch cổ điển. Vào năm 1655, ông viết vở kịch thơ đầu tiên có tên L'Étourdi.
Đến năm 1672 - 1673, Molière hoàn thành vở kịch cuối cùng của mình, Le Malade imaginaire.
Tác phẩm
Soạn bài Trưởng giả học làm sang không thể thiếu phần tác phẩm. Tác phẩm thuộc thể loại hài kịch, nổi bật với khả năng châm biếm và phê phán xã hội. Văn bản này được trích từ vở kịch 5 hồi cùng tên, đặc biệt là lớp kịch kết thúc hồi II, mang đến cái nhìn sâu sắc về sự giả dối và ảo tưởng của những kẻ muốn làm vẻ bề ngoài quý tộc mà không có thực chất.
Văn bản Trưởng giả học làm sang sử dụng phương thức biểu đạt tự sự, kể lại câu chuyện và các sự kiện một cách sinh động và hài hước, đồng thời khéo léo truyền tải thông điệp về sự giả tạo và nịnh hót trong xã hội.
Khi soạn bài Trưởng giả học làm sang, chúng ta có thể có bố cục gồm 2 phần:
- Phần 1 (Lớp V, hồi hai): Ông Giuốc-đanh và nhóm thợ may.
- Phần 2 (Lớp I và II, hồi ba): Ông Giuốc-đanh và nhóm người hầu.
Về mặt giá trị nội dung, văn bản khắc họa một cách sinh động tính cách ngốc nghếch của một tên trưởng giả thiếu kiến thức mà còn cố gắng làm ra vẻ quý tộc, từ đó tạo nên những tiếng cười sảng khoái cho người đọc.
Về mặt giá trị nghệ thuật, tác phẩm sử dụng lời thoại sống động và chân thực kết hợp với kỹ thuật tăng cấp để làm cho vở kịch ngày càng trở nên hấp dẫn hơn. Nhờ đó, tính cách các nhân vật được thể hiện rõ ràng và thành công, góp phần làm tăng sức lôi cuốn của vở kịch. Những giá trị nghệ thuật đắt giá này sẽ được thể hiện rõ trong quá trình soạn bài Trưởng giả học làm sang.
Tóm tắt nội dung
Lão Giuốc-đanh là một nhân vật vụng về và quê mùa, khuôn mặt xấu xí và tính cách ngờ nghệch, thiếu hiểu biết. Xuất phát từ một gia đình buôn bán, lão đã tích lũy được một số tài sản, từ đó hình thành khát vọng học đòi làm sang và trở thành quý tộc. Tuy nhiên, tham vọng này đã khiến lão trở thành đối tượng dễ bị lừa gạt.
Để chinh phục trái tim một bà địa quý tộc mà lão say mê, lão đã thuê nhiều thầy dạy triết học, tiếng Latin, logic và các kỹ năng viết lách cũng như phát âm. Sau đó, lão quyết định may cho mình một bộ lễ phục lộng lẫy nhất triều đình. Nhận thấy sự khao khát làm sang của lão, thợ may đã không tiếc lời tâng bốc, gọi lão là “ông lớn”, “cụ lớn” rồi đến “đức ông”, làm cho lão cảm thấy vô cùng mãn nguyện. Chính sự ngây thơ và tham lam của lão đã khiến lão tiêu tốn một số tiền lớn cho những kẻ nịnh hót và săn đón mình.
Hướng dẫn soạn bài Trưởng giả học làm sang ngắn gọn - Kết nối tri thức
Để hỗ trợ học sinh nắm bắt một cách toàn diện và sâu sắc nội dung cũng như ý nghĩa của tác phẩm, dưới đây là hướng dẫn chi tiết và toàn diện nhất cho việc soạn bài Trưởng giả học làm sang từ sách Kết nối tri thức.
Soạn bài Trưởng giả học làm sang trước khi đọc
Câu hỏi (T101, SGK Ngữ văn 8): Em có ấn tượng về một diễn viên hài hoặc bộ phim, tiểu phẩm, chương trình hài nào không? Nếu có, hãy chia sẻ cảm nhận.
Gợi ý trả lời:
Vai diễn Bắc Đẩu trong chương trình “Táo quân”.
Chú không cao nhưng có vóc dáng cân đối, làn da ngăm và gương mặt góc cạnh. Chú sở hữu tính cách mộc mạc và giản dị. Trên sân khấu, chú thể hiện sự nhiệt huyết và chuyên nghiệp, còn ngoài đời, chú sống rất khiêm tốn và thường xuyên xuất hiện tại những nơi bình dân. Em hy vọng rằng chú sẽ luôn khỏe mạnh để tiếp tục đóng góp cho nền nghệ thuật của đất nước.
Soạn bài Trưởng giả học làm sang trong khi đọc văn bản
Câu 1: Theo dõi cách trình bày văn bản kịch bản bao gồm chỉ dẫn và lời thoại.
Gợi ý trả lời:
- Chỉ dẫn: Xác định rõ các hồi và chương cụ thể.
- Văn bản được trình bày dưới hình thức lời thoại.
Câu 2: Theo dõi hành động thợ may may ngược áo hoa trong vở kịch
Gợi ý trả lời:
Phó may: Những người quý phái đều mặc áo ngược hoa.
=> Ông Giuốc-đanh là một người ưa chuộng ăn diện, khao khát làm ra vẻ quý tộc nhưng lại mê muội và kém hiểu biết, với phong cách quê mùa và sự học đòi làm sang.
Câu 3: Hãy tưởng tượng cảnh ông Giuốc-đanh mặc áo hoa.
Gợi ý trả lời:
Cảnh ông Giuốc-đanh thử lễ phục: Ông Giuốc-đanh mặc thử lễ phục cùng với sự hỗ trợ của một thợ phụ và bốn người thợ phụ khác.
Câu 4: Theo dõi cách gọi của thợ bạn dành cho ông Giuốc-đanh và đưa ra nhận xét.
Gợi ý trả lời:
Cách gọi: cụ lớn, ông lớn, đức ông.
=> Ông Giuốc-đanh là một người kém hiểu biết, tham danh vọng, quê mùa và dễ dàng bị lừa dối một cách mù quáng. Ông bị lợi dụng bởi những người xung quanh mà không nhận ra. Ngược lại, tay thợ phụ là người tinh quái, khéo léo trong việc nịnh hót để khai thác tiền bạc từ ông.
Câu 5: Suy luận: Trong vở kịch, tại sao lời thoại của Ni-côn chủ yếu là tiếng cười?
Gợi ý trả lời:
Lời thoại của Ni-côn chủ yếu mang tính hài hước vì lão Giuốc-đanh, một kẻ trưởng giả ngu dốt đã bị lừa gạt bởi thói giả tạo và ham danh vọng của mình. Ni-côn thấy sự ngây thơ của lão khi tin rằng mặc áo ngược hoa mới chứng tỏ được sự quý phái và việc lão liên tục chi tiền để thưởng cho tay thợ phụ chỉ để nhận những danh xưng hão huyền đã khiến anh bật cười.
Câu 6: Theo dõi chi tiết lời đề nghị của Ni-côn.
Gợi ý trả lời:
Lời đề nghị của Ni-côn: Thôi, thưa ông, nếu ông không thể cho con được cười thoải mái thì tốt hơn là ông cứ đánh con đi. Cười một trận đã đời còn hơn! Hí, hí, hí, hí, hí!
Soạn bài Trưởng giả học làm sang sau khi đọc văn bản
Câu 1 (T106, SGK Ngữ văn 8): Hãy cho biết trang phục của ông Giuốc-đanh đã được diễn tả ở những chi tiết nào trong đoạn trích?
Gợi ý trả lời:
Những chi tiết miêu tả trang phục của ông Giuốc-đanh:
- Đôi tất lụa quá chật khiến tôi gặp nhiều khó khăn mới xỏ được chân vào.
- Áo bị may ngược hoa.
- Đây là bộ lễ phục đẹp nhất triều đình, phù hợp nhất. Sáng chế ra kiểu áo lễ phục trang trọng không phải màu đen quả là một kỳ công tuyệt vời.
- Tôi đã đưa người đến để mặc áo cho ngài theo đúng nghi thức vì loại áo này cần được mặc với sự trang trọng và nghi lễ.
Câu 2 (T106, SGK Ngữ văn 8): Hành động cười của nhân vật Ni-côn ở Lớp II, Hồi thứ ba cho biết điều gì về bộ trang phục của nhân vật ông Giuốc-đanh? Nếu là Ni-côn, em có thấy bộ trang phục đáng cười không? Vì sao?
Gợi ý trả lời:
- Phản ứng cười của nhân vật Ni-côn làm nổi bật sự lố bịch của trang phục ông Giuốc-đanh, cho thấy sự lừa gạt trắng trợn của thợ may.
- Nếu là nhân vật Ni-côn, em cũng sẽ thấy bộ trang phục của ông Giuốc-đanh thật nực cười. Với sự thiếu hiểu biết của mình, ông Giuốc-đanh đã nhầm lẫn rằng việc mặc áo hoa ngược là biểu hiện của sự sang trọng.
=> Chi tiết nực cười của Ni-côn chính là chìa khóa của câu chuyện, làm cho việc soạn bài Trưởng giả học làm sang lớp 8 trở nên đặc sắc hơn.
Câu 3 (T106, SGK Ngữ văn 8): Ông Giuốc-đanh đặt làm trang phục với mục đích gì? Hãy chỉ ra tính cách nổi bật và giải thích tại sao ông dễ dàng bị lừa, lợi dụng bởi những người như thợ may.
Gợi ý trả lời:
- Ông Giuốc-đanh đã đặt làm trang phục với hy vọng trở thành quý tộc và gia nhập giới thượng lưu.
- Tính cách của ông Giuốc-đanh thể hiện sự kém hiểu biết, xu nịnh và ham học đòi làm sang.
- Ông dễ dàng bị những người như thợ may lừa gạt và lợi dụng khiến ông trở thành đối tượng bị cười chê trong mắt người hầu. Sự ngây thơ và thiếu hiểu biết của ông đã khiến ông tin rằng việc mặc áo hoa ngược là dấu hiệu của sự sang trọng. Ông còn tiếp tục tiêu tốn tiền bạc để mua những danh xưng hão huyền càng làm tăng sự chế giễu từ những người xung quanh.
Câu 4 (T106, SGK Ngữ văn 8): Trong soạn văn 8 Trưởng giả học làm sang, lời thoại được thể hiện có gì đáng chú ý?
Gợi ý trả lời:
- Trong lớp kịch này, Molière áp dụng hai kiểu ngôn ngữ: ngôn ngữ trực tiếp của các nhân vật và ngôn ngữ kể chuyện của tác giả.
- Ngôn ngữ trực tiếp bao gồm cả các đoạn đối thoại giữa các nhân vật và các monologue, chẳng hạn như những lời tự nói của Giuốc-đanh. Ngược lại, đoạn mô tả cảnh bác phó may và các thợ phụ giúp Giuốc-đanh mặc lễ phục là ví dụ của ngôn ngữ kể chuyện. Trong kịch nói, đối thoại là phương thức ngôn ngữ chủ yếu giúp làm nổi bật các đặc điểm tính cách của nhân vật.
Câu 5 (T106, SGK Ngữ văn 8): Xoay quanh chi tiết mặc trang phục của ông Giuốc-đanh, hành động của ông Giuốc-đanh và các nhân vật có những nét tương phản nào?
Gợi ý trả lời:
Những điểm tương phản trong hành động của ông Giuốc-đanh và các nhân vật khác rất rõ nét: Chú thợ phụ có khả năng nhạy bén, nhanh chóng nhận ra cơ hội kiếm lợi từ một kẻ mê muội và đầy tiền bạc. Sự thèm khát danh vọng của Giuốc-đanh đã trở thành mồi béo bở cho chú thợ phụ, người này khéo léo lợi dụng lòng ham muốn của lão để moi tiền. Chú thợ phụ tinh ranh từng bước một biết cách kiềm chế để Giuốc-đanh có thời gian tận hưởng niềm vui giả tạo vì lão càng vui thì càng hào phóng thưởng tiền.
Dù biết rằng sự tôn vinh mà mình nhận được là giả dối, Giuốc-đanh vẫn không tiếc tiền vì khao khát danh vọng. Trong khi đó, chú thợ phụ chỉ quan tâm đến lợi ích vật chất nên tiếp tục nịnh hót mà không hề ngừng tay.
Câu 6 (T106, SGK Ngữ văn 8): Chỉ ra một vài thủ pháp trào phúng xuất hiện trong đoạn trích khi soạn bài Trưởng giả học làm sang.
Gợi ý trả lời:
Một số thủ pháp trào phúng được sử dụng trong đoạn trích bao gồm việc tạo ra các tình huống kịch tính và sử dụng điệu bộ hài hước để tạo tiếng cười.
Câu 7 (T106, SGK Ngữ văn 8): Giả sử đóng vai ông Giuốc-đanh để diễn đoạn trích, em sẽ thể hiện dáng vẻ, điệu bộ và chọn trang phục như thế nào?
Gợi ý trả lời:
- Trang phục: Lựa chọn những trang phục lịch sự, phù hợp với hoàn cảnh và lối sống cá nhân.
- Dáng vẻ và điệu bộ: Thuê thầy để học hỏi về lễ nghi và kiến thức. Đồng thời cần phải quản lý chặt chẽ và nhắc nhở các thợ may và thợ phụ không được phép lén lút, nịnh hót hay lợi dụng chủ nhân để trục lợi.
Câu 8 (T106, SGK Ngữ văn 8): Theo em, trong xã hội hiện nay còn có những người như tính cách ông Giuốc-đanh không? Cho ví dụ.
Gợi ý trả lời:
Trong xã hội hiện đại vẫn tồn tại nhiều người tương tự như ông Giuốc-đanh, đó là những cá nhân dễ bị cuốn vào việc nịnh hót, thiếu hiểu biết và không có khả năng tự nhìn nhận và đánh giá bản thân.
Bài tập liên hệ
Muốn Trưởng giả học làm sang soạn văn hay và thu hút, bài tập liên hệ sẽ là nội dung cần thiết. Bài tập sẽ giúp học sinh áp dụng hiệu quả các kiến thức từ phần soạn bài Trưởng giả học làm sang ở trên một cách hiệu quả.
Câu hỏi: Hãy viết đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ của em về chi tiết may áo ngược hoa của phó may trong đoạn trích.
Gợi ý trả lời:
Chi tiết về việc thợ may tạo ra áo ngược hoa trong đoạn trích mang lại kịch tính cao. Sự hài hước bắt nguồn từ việc bộ lễ phục của Giuốc-đanh được làm từ loại vải thường dùng cho phụ nữ và trẻ em. Điều buồn cười hơn nữa là vải hoa vốn phải có các họa tiết hướng lên trên nhưng thợ may lại cố tình may ngược xuống dưới tạo nên hình ảnh lố bịch. Dù Giuốc-đanh phát hiện ra sự sai sót này nhưng khi thợ may biện minh rằng đây là kiểu trang phục của giới quý tộc lão liền chấp nhận. Sau đó, khi Giuốc-đanh phát hiện thợ may đã ăn bớt vải trong quá trình may, lão đã lấy lại quyền kiểm soát và chỉ trích thợ may.
Tuy nhiên, thợ may khéo léo biện minh rằng vì chất lượng vải quá tốt nên đã giữ lại một phần cho mình, đồng thời mời Giuốc-đanh thử bộ lễ phục mới. Bằng cách này, thợ may tinh quái đã khéo léo khai thác sự nóng vội của Giuốc-đanh muốn trở thành "quý tộc" để làm ngơ chuyện ăn bớt vải.
Việc soạn bài Trưởng giả học làm sang sẽ giúp học sinh nắm vững nội dung tác phẩm, từ đó tự tin hơn khi trả lời các câu hỏi và thực hiện các bài tập liên quan. Tác phẩm mang đến thông điệp quan trọng về việc cần phát triển sự tự nhận thức và hiểu biết đúng đắn, đồng thời cảnh báo về những ảo tưởng về danh vọng và lối sống hào nhoáng mà thiếu giá trị thực tế.