Giáo dục

Gợi ý bài phân tích Nắng mới hay, dễ đạt điểm cao trong các kỳ thi

Aretha Thu An

Phân tích Nắng mới không chỉ đơn thuần là việc làm sáng tỏ nội dung của bài thơ mà còn là cơ hội để học sinh khám phá những giá trị nhân văn sâu sắc ẩn chứa trong đó. Bài thơ là một kho tàng cảm xúc, gợi mở những suy ngẫm sâu sắc về cuộc sống và tình người.

Dàn ý phân tích Nắng mới

Để có cái nhìn sâu sắc hơn về bài thơ Nắng mới của Lưu Trọng Lư, chúng ta sẽ bắt đầu bằng việc trình bày dàn ý phân tích bài thơ, từ đó làm rõ các yếu tố nội dung cũng như nghệ thuật nổi bật trong tác phẩm.

I. Mở Bài

  1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm
    • Giới thiệu về nhà thơ Lưu Trọng Lư, vị trí của ông trong nền văn học Việt Nam.
    • Giới thiệu sơ lược về tác phẩm "Nắng mới".
    • Nêu ý nghĩa của bài thơ trong bối cảnh tình cảm gia đình và cảm xúc cá nhân của tác giả.

II. Thân Bài

  1. Phân tích lời đề từ và chủ đề bài thơ
    • Phân tích ý nghĩa của lời đề từ "Tặng hương hồn thầy mẹ".
    • Khám phá chủ đề tình cảm gia đình trong thơ của Lưu Trọng Lư, đặc biệt là tình yêu thương dành cho cha mẹ.
  2. Phân tích Nắng mới
    • Mô tả cách bức tranh thiên nhiên trong bài thơ, khơi gợi nhiều ký ức và cảm xúc.
    • Phân tích nỗi nhớ và tình yêu dành cho mẹ của nhân vật trữ tình.
    • Trích dẫn, phân tích các đoạn thơ thể hiện nỗi nhớ về mẹ và hình ảnh người mẹ gắn liền với làng quê.
    • Phân tích chi tiết hình ảnh người mẹ trong bài thơ, từ cảnh phơi áo trước giậu đến nét cười đen nhánh.
  3. Đánh giá nội dung và nghệ thuật
    • Về nội dung: Đánh giá bài thơ qua chủ đề tình cảm gia đình, sự bình dị, mộc mạc trong cách thể hiện tình yêu quê hương, gia đình của tác giả.
    • Về nghệ thuật: Đánh giá việc sử dụng từ ngữ giản dị nhưng giàu sức gợi; phân tích cách tác giả kết hợp giữa quá khứ và hiện tại để làm nổi bật nỗi nhớ cũng như tình cảm của nhân vật trữ tình. Đồng thời đề cập đến việc sử dụng hình ảnh quen thuộc để khơi dậy sự đồng cảm từ người đọc.
  4. Liên hệ mở rộng
    • So sánh và liên hệ bài thơ "Nắng mới" với các tác phẩm khác như "Bầm ơi" của Tố Hữu.
    • Phân tích sự tương đồng/ khác biệt về chủ đề, hình ảnh và cảm xúc giữa hai tác phẩm.

III. Kết Bài: Nêu cảm nhận cá nhân 

  • Tóm tắt lại cảm nhận về bài thơ "Nắng mới".
  • Khẳng định ý nghĩa của tác phẩm trong việc thể hiện tình cảm gia đình và cảm xúc cá nhân của tác giả.
  • Nêu cảm nhận cuối cùng về giá trị của bài thơ trong văn học cũng như tầm ảnh hưởng của nó đối với người đọc.
Bài thơ "Nắng mới" của Lưu Trọng Lư thể hiện sâu sắc chủ đề tình cảm gia đình
Bài thơ "Nắng mới" của Lưu Trọng Lư thể hiện sâu sắc chủ đề tình cảm gia đình

Sơ đồ tư duy phân tích Nắng mới 

Ngoài việc lập dàn ý chi tiết, sơ đồ tư duy cũng là một công cụ hữu ích để hình dung một cách trực quan và có hệ thống nội dung, ý nghĩa của bài thơ Nắng mới. Dưới đây là mẫu sơ đồ tư duy phân tích Nắng mới đầy đủ mà bạn đọc có thể tham khảo:

Mẫu sơ đồ tư duy phân tích Nắng mới 
Mẫu sơ đồ tư duy phân tích Nắng mới 

Gợi ý mẫu đề thi phân tích Nắng mới

Khi chuẩn bị cho các kỳ thi hoặc bài kiểm tra về bài thơ Nắng mới, việc làm quen với các mẫu đề thi sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về tác phẩm, từ đó nâng cao khả năng phân tích. Dưới đây là một số gợi ý mẫu đề thi phân tích Nắng mới hay để bạn có thể chuẩn bị hiệu quả hơn.

Phân tích Nắng mới - Đề 1

Thông qua việc phân tích thơ Nắng mới của Lưu Trọng Lư, hãy làm rõ những cảm xúc và ý nghĩa mà nhà thơ muốn gửi gắm.

Bài mẫu tham khảo

Nhà thơ Lưu Trọng Lư, một trong những người tiên phong của phong trào Thơ mới, nổi bật với phong cách thơ mang đậm cảm xúc và sắc thái truyền thống. Bài thơ "Nắng mới" là một ví dụ điển hình về cách ông thể hiện tình cảm gia đình một cách tinh tế, sâu sắc. Tác phẩm mở ra với hình ảnh "nắng mới", một biểu tượng của sự khởi đầu tươi mới, gợi nhớ về những kỷ niệm xa xưa. Hình ảnh "nắng mới" và "gà trưa" tượng trưng cho những điều quen thuộc trong làng quê Việt Nam, gợi cảm giác thanh bình nhưng cũng không thiếu phần u uẩn. Từ "hắt" làm tăng cảm giác mờ ảo của ánh nắng xuyên qua cửa sổ, tạo ra một không gian âm u hơn.

Khổ thơ đầu tiên chuyển từ nhịp 4/3 sang 2/2/3 để thể hiện nỗi buồn và sự nhớ nhung sâu sắc. Trong khi tiếng gà trưa của thơ Xuân Quỳnh thường gợi nhớ về những kỷ niệm đẹp bên bà, thì trong "Nắng mới", tiếng gà trở nên não nùng, buồn bã hơn, hòa quyện cùng nỗi nhớ về quá khứ. Sự kết hợp giữa "nắng mới" và "tiếng gà" khiến cho kỷ niệm thời thơ ấu hiện lên rõ nét hơn, với cảm xúc "rượi buồn", "chập chờn" khắc khoải.

Đến khổ thơ thứ hai, nhân vật trữ tình trực tiếp thể hiện nỗi nhớ mẹ.

"Tôi nhớ mẹ tôi thuở thiếu thời,

Lúc người còn sống, tôi lên mười;"

Hình ảnh "nắng mới hắt bên song" và "áo đỏ người đưa trước dậu phơi" trở thành dấu ấn sâu đậm trong tâm trí tác giả. Hình dáng mẹ với nụ cười "đen nhánh" trong ánh nắng trưa hè hiện lên sống động, tươi sáng, phản ánh sự yêu thương, kính trọng đối với mẹ. Mặc dù mẹ đã qua đời, hình ảnh của bà vẫn luôn hiện hữu trong tâm trí nhân vật trữ tình.

Tác phẩm "Nắng mới" không chỉ là lời tâm sự của Lưu Trọng Lư về tình mẹ mà còn là cách tác giả thể hiện cảm xúc một cách chân thành, mộc mạc, đầy sức gợi. Thơ của ông thể hiện giá trị đạo đức cao đẹp, đặc biệt là tình cảm gia đình thiêng liêng, sâu sắc. Hoài Thanh đã đúng khi nhận xét rằng: Tôi chỉ biết, dầu có ưa thơ người này hay người khác, mỗi lúc buồn đến, tôi lại trở về với Lưu Trọng Lư",vì thơ của ông luôn mang đến một sức hút đặc biệt và một tình cảm chân thành về tình mẫu tử.

Tác phẩm "Nắng mới" là lời tâm sự của Lưu Trọng Lư về tình mẹ
Tác phẩm "Nắng mới" là lời tâm sự của Lưu Trọng Lư về tình mẹ

Phân tích Nắng mới - Đề 2

Bài thơ "Nắng mới" của Lưu Trọng Lư thể hiện sâu sắc chủ đề tình cảm gia đình. Phân tích sự thể hiện chủ đề này qua các chi tiết, hình ảnh trong bài thơ.

Bài mẫu tham khảo

Trong phong trào "Thơ mới", Lưu Trọng Lư không nổi bật với sự tiên phong như Thế Lữ, sự cuồng nhiệt như Hàn Mặc Tử hay sự say đắm như Xuân Diệu mà ông gây ấn tượng với người đọc bằng những câu từ lặng lẽ khắc họa những cảm xúc sâu lắng từ tâm hồn mình. Bài thơ "Nắng mới" của ông nổi bật với hình ảnh người mẹ, thể hiện một cách sâu sắc và tinh tế tình cảm gia đình.

Bài thơ mang đến những hồi ức đầy xúc cảm về người mẹ yêu quý của tác giả. Dù không phải là một đề tài mới nhưng qua lăng kính của Lưu Trọng Lư, hình ảnh mẹ hiện lên chân thực, đầy xúc động nhờ sự kết hợp khéo léo giữa cảm xúc chân thành và nghệ thuật thơ độc đáo.

Lưu Trọng Lư, với niềm đam mê cái đẹp cùng một tâm hồn nhạy cảm, không ngừng tìm kiếm và trân trọng những vẻ đẹp từ cao quý đến giản dị trong cuộc sống. Trong thơ ông, thiên nhiên luôn được miêu tả với sự tinh tế và thơ mộng. Mở đầu bài thơ, hình ảnh nắng mới được miêu tả:

“Mỗi lần nắng mới hắt bên song

Xao xác gà trưa gáy não nùng”

Ở đây, “nắng mới” không tươi sáng như trong thơ của Hàn Mặc Tử mà là sự giao thoa giữa các trạng thái đối lập như ấm - lạnh, sáng - tối. Khung cảnh này chuyển từ không gian sang thời gian, tạo ra một cảm giác lắng đọng, sâu lắng. Tiếng gà trưa, với âm thanh "xao xác", "não nùng", làm tăng thêm sự nặng nề, trầm buồn của bài thơ.

Hồi tưởng về thời thơ ấu, tác giả nhớ lại những kỷ niệm về người mẹ trong những ngày nắng mới:

“Lòng rượi buồn theo thời dĩ vãng

Chập chờn sống lại những ngày không”.

Những ký ức về quá khứ dù đẹp đẽ đến mấy cũng đã trôi qua và không thể quay lại. “Những ngày không” ám chỉ thời thơ ấu khi tác giả còn sống cùng mẹ mà không phải lo lắng về những điều khác.

Hình ảnh người mẹ thân yêu, dù đã xa, vẫn hiện rõ trong tâm trí tác giả:

“Tôi nhớ mẹ tôi thuở thiếu thời

Lúc người còn sống, tôi lên mười

Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội

Áo đỏ người đưa trước giậu phơi.”

Dù mẹ đã qua đời, ký ức về mẹ vẫn luôn hiện hữu trong tâm trí tác giả, đặc biệt là hình ảnh mẹ trong những ngày nắng mới. Từ “reo” gợi lên một niềm vui tươi sáng trong quá khứ, đối lập với sự trầm buồn hiện tại.

Cuối cùng, hình ảnh mẹ hiện lên một cách nhẹ nhàng nhưng đầy cảm xúc:

“Nét cười đen nhánh sau tay áo

Trong ánh trưa hè, trước giậu thưa”

Buổi trưa hè, với cái nắng gắt, làm nổi bật nụ cười đen nhánh của mẹ. Hình ảnh này, dù đơn giản, lại chứa đựng một sự tươi sáng, ấm áp đến kỳ lạ, gợi nhớ về tuổi thơ của tác giả.

Bài thơ “Nắng mới” chinh phục người đọc bằng tình cảm chân thành cùng nỗi nhớ mẹ sâu sắc thông qua sự tinh tế trong nghệ thuật thơ của Lưu Trọng Lư. Sự đảo ngữ kết hợp với ngôn ngữ giản dị, gần gũi làm tăng khả năng biểu đạt cảm xúc, tạo nên một tác phẩm đầy ấn tượng. Đọc “Nắng mới”, độc giả không chỉ cảm nhận được tình mẫu tử thiêng liêng mà còn thấy được sự nhạy cảm cùng tài năng đặc biệt của Lưu Trọng Lư trong việc miêu tả thiên nhiên và cuộc sống. Bài thơ sẽ tiếp tục sống mãi trong lòng độc giả với sự nhẹ nhàng và sâu sắc này.

Phân tích Nắng mới giúp hiểu rõ nghệ thuật và thông điệp mà Lưu Trọng Lư muốn gửi gắm
Phân tích Nắng mới giúp hiểu rõ nghệ thuật và thông điệp mà Lưu Trọng Lư muốn gửi gắm

Phân tích Nắng mới - Đề 3

Qua việc phân tích Nắng mới, hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 10-12 câu) bày tỏ suy nghĩ của em về tình mẫu tử.

Bài mẫu tham khảo

Tình mẫu tử, với sự thiêng liêng, bất diệt cao cả, luôn là chủ đề được khai thác sâu rộng trong văn học nói riêng cũng như nghệ thuật nói chung. Trong những tác phẩm ca ngợi tình mẹ, bài thơ "Nắng mới" của nhà thơ Lưu Trọng Lư nổi bật với sự chân thành và sâu sắc trong việc diễn tả tình yêu mẹ. Ngay từ những dòng đầu tiên, như lời tặng "hương hồn mẹ", tác giả đã bộc lộ rõ ràng nỗi nhớ và sự kính yêu vô bờ bến đối với người mẹ đã khuất của mình.

Bức tranh về "nắng mới" trong bài thơ tạo ra một không gian yên bình nhưng cũng đầy cảm giác đơn côi, dẫn dắt người đọc trở lại những ký ức tuổi thơ. "Nắng mới" là hình ảnh của một buổi sáng tươi mới, là biểu tượng của những khoảnh khắc đáng nhớ bên mẹ. Các chi tiết như mẹ mặc áo đỏ phơi trước giậu cùng nụ cười hiền từ không chỉ làm nổi bật hình ảnh mẹ mà còn tôn vinh tình cảm, sự hiện diện không thể thay thế của mẹ. Tình cảm của nhân vật trữ tình dường như sống lại qua những hình ảnh đơn giản nhưng sâu lắng ấy.

Những hình ảnh trong thơ, từ khung cảnh nắng mới đến áo đỏ của mẹ, đều mang đến sự nhẹ nhàng nhưng đầy ắp cảm xúc. Tình mẫu tử là sự nhớ nhung về hình dáng mẹ, về những chi tiết nhỏ nhặt như mùi hương, ánh sáng và tình yêu vô bờ bến mà mẹ đã dành cho con. Bài thơ "Nắng mới" của Lưu Trọng Lư không chỉ là một tác phẩm thơ ca về tình mẹ mà nó còn chạm đến những tầng cảm xúc sâu thẳm của lòng người, tạo ra một khúc ca tha thiết và đầy nhân văn.

Phân tích giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật trong bài thơ Nắng mới 

Bài thơ "Nắng mới" của Lưu Trọng Lư không chỉ nổi bật với nội dung sâu lắng mà còn với nghệ thuật thơ đặc sắc, thể hiện sự tinh tế và cảm xúc chân thành của tác giả. Phân tích Nắng mới cho thấy bài thơ khắc họa một cách chân thực nỗi nhớ quê hương và tình cảm gia đình qua hình ảnh người mẹ.

Lưu Trọng Lư đã khéo léo kết hợp ký ức với hiện tại để bộc lộ sự nhớ nhung sâu sắc đối với mẹ, điều mà không phải ai cũng có thể diễn tả một cách thấu đáo. Hình ảnh "nắng mới" và "gà trưa" không chỉ đơn thuần là các yếu tố thiên nhiên mà chúng mang tính gợi nhớ về quá khứ, về những ngày tháng tươi đẹp bên mẹ. Tác giả đã tái hiện hình ảnh người mẹ qua những chi tiết giản dị nhưng sâu sắc như áo đỏ phơi trước giậu, nụ cười đen nhánh,... từ đó làm nổi bật tình cảm chân thành và sự kính trọng của người con.

Về mặt nghệ thuật, Lưu Trọng Lư sử dụng ngôn từ giản dị nhưng đầy sức gợi, tạo nên một không gian thơ mộng, sâu lắng. Sự kết hợp tài tình giữa hình ảnh thiên nhiên và cảm xúc cá nhân tạo ra hiệu ứng mạnh mẽ, làm cho những nỗi nhớ và ký ức như sống dậy ngay trong tâm trí người đọc. Các biện pháp nghệ thuật như đảo ngữ, từ láy hay cách nhịp thơ thay đổi khéo léo cũng giúp tăng cường khả năng biểu đạt cảm xúc, làm cho bài thơ trở nên sinh động và cuốn hút hơn.

"Nắng mới" là một bài thơ về tình mẫu tử, đồng thời là một tác phẩm thể hiện sự nhạy cảm cùng tài năng của Lưu Trọng Lư trong việc diễn tả những tình cảm sâu sắc và những ký ức quý giá.

Phân tích bài thơ nắng mới thấy được giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm (Nguồn: Nina May)
Phân tích bài thơ nắng mới thấy được giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm (Nguồn: Nina May)

Phân tích Nắng mới cho thấy sự khéo léo của Lưu Trọng Lư trong việc kết hợp giữa hình ảnh thiên nhiên với những cảm xúc cá nhân, làm nổi bật sự nhớ nhung và tình yêu quê hương. Từ những hình ảnh quen thuộc như "nắng mới", "tiếng gà trưa" đến những chi tiết nhỏ nhặt về mẹ, bài thơ khơi dậy những cảm xúc sâu lắng, đáng trân trọng trong lòng mỗi người.

BÀI LIÊN QUAN
Tags: Soạn văn 10