Tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm Lời tiễn dặn
Trước khi soạn bài Lời tiễn dặn, cùng tìm hiểu chung về tác phẩm thông qua tác giả và hoàn cảnh sáng tác của bài.
Tác giả
Lời tiễn biệt là một truyện thơ dân tộc Thái, chứa đựng những giá trị văn hóa và tình cảm sâu sắc của người dân tộc này. Vì được sáng tác và truyền miệng qua nhiều thế hệ, qua nhiều vùng miền khác nhau, nên tác giả gốc của Lời tiễn dặn không xác định được cụ thể. Khi soạn bài Lời tiễn dặn ta sẽ thấy đây là một trong những đặc trưng của các tác phẩm văn học dân gian.
Tác phẩm
Lời tiễn dặn là truyện thơ của dân tộc Thái gồm 1846 câu thơ. Bài thơ chính là lời của nhân vật trong cuộc kể lại câu chuyện tình yêu, hôn nhân của vợ chồng mình. Cốt truyện Lời tiễn dặn diễn ra theo 3 chặng: Yêu da diết - Chia lìa, đau khổ- Đoàn tụ hạnh phúc.
Giá trị nội dung:
- Phản ánh hiện thực xã hội: Bài thơ không chỉ là câu chuyện tình yêu cá nhân mà còn phản ánh một thực trạng xã hội thời đó, nơi mà hôn nhân thường bị chi phối bởi những yếu tố vật chất, quyền lực, dẫn đến nhiều bi kịch cho những người trẻ.
- Thể hiện khát vọng hạnh phúc: Bên cạnh nỗi đau chia ly, bài thơ còn thể hiện khát vọng mãnh liệt về một tình yêu đích thực, một cuộc sống hạnh phúc của đôi trẻ.
Giá trị nghệ thuật:
- Ngôn ngữ giàu hình ảnh: Bài thơ sử dụng nhiều hình ảnh so sánh, ẩn dụ, điệp từ, điệp ngữ... để tạo nên những câu thơ giàu nhạc điệu, gợi cảm, khắc sâu vào lòng người đọc. Ví dụ: "Lòng ta thương nhau trăm lớp nghìn trùng", "Em về nhà chồng, anh về rừng sâu".
- Cấu trúc bài thơ: Cấu trúc đối xứng, lặp lại tạo nên sự cân đối, hài hòa, làm tăng thêm tính thẩm mỹ cho bài thơ.
- Thể thơ: Thể thơ lục bát truyền thống phù hợp với việc thể hiện tâm trạng, tình cảm của nhân vật, đồng thời tạo nên sự gần gũi, thân thuộc với người đọc.
Sau đây là nội dung hướng dẫn soạn bài Lời tiễn dặn với đầy đủ cả ba bộ sách mới nhất năm 2024.
Soạn bài Lời tiễn dặn ngắn gọn - Kết nối tri thức
Soạn bài Lời tiễn dặn - Kết nối tri thức: Phần trước khi đọc
Câu hỏi 1 (T102 SGK Ngữ văn 11 Tập 1): Hãy chia sẻ về một truyện thơ bạn từng biết hay từng đọc (tác giả, nhan đề, nội dung tác phẩm…).
Gợi ý Gợi ý trả lời:
Một trong những truyện thơ để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất là "Truyện Kiều" của Nguyễn Du.
Câu chuyện tình yêu bi kịch của Thúy Kiều đã khiến em không khỏi xót xa, đồng thời khâm phục vẻ đẹp tâm hồn của nàng. Qua ngòi bút tài hoa của Nguyễn Du, em như được sống cùng Kiều, trải qua những thăng trầm của cuộc đời. Em đặc biệt ấn tượng với đoạn trích "Kiều ở lầu Ngưng Bích", nơi mà tâm trạng cô đơn, tuyệt vọng của Kiều được thể hiện một cách chân thực và sâu sắc.
Câu hỏi 2 (T102 SGK Ngữ văn 11 Tập 1): Hãy nhớ lại một tác phẩm (thuộc bất kỳ thể loại nào) kể về câu chuyện tình yêu đã thực sự gây ấn tượng với em. Theo em, điều gì khiến tình yêu trở thành đề tài bất tận của văn học?
Gợi ý Gợi ý trả lời:
Em rất ấn tượng với câu chuyện tình yêu của Romeo và Juliet trong tác phẩm cùng tên của William Shakespeare. Tình yêu của họ vượt qua mọi rào cản gia đình, xã hội để đến với nhau nhưng cuối cùng lại kết thúc bi thảm. Điều khiến em xúc động là sự mãnh liệt, sự hy sinh và lòng trung thành trong tình yêu của hai nhân vật.
Theo em, tình yêu là một đề tài bất tận của văn học bởi vì nó là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của con người. Tình yêu mang đến niềm vui, hạnh phúc nhưng cũng gây ra đau khổ, mất mát. Nó là nguồn cảm hứng bất tận cho các nhà văn, giúp họ sáng tạo ra những tác phẩm nghệ thuật sâu sắc, cảm động. Qua những câu chuyện tình yêu, chúng ta có cơ hội khám phá bản thân, hiểu rõ hơn về cuộc sống và những giá trị nhân văn
Soạn bài Lời tiễn biệt - Kết nối tri thức: Phần đọc văn bản
1. Hình dung bối cảnh chuyện khi soạn bài Lời tiễn dặn:
Số phận trớ trêu đã chia cắt đôi lứa, buộc cô gái phải rời xa người mình yêu để về nhà chồng.
2. Chú ý cách diễn tả tâm trạng của cô gái:
Hình ảnh Lá ớt, lá ngón, lá cà là những loại lá độc, diễn tả tâm trạng đau đớn của cô gái trên đường về nhà chồng nhưng vẫn ngoảnh lại nhìn người yêu mình.
3. Chú ý cách cư xử khác lạ nhưng hoàn toàn hợp lý của chàng trai:
Trong khoảnh khắc chia ly, chàng trai như muốn níu giữ từng giây phút bên người yêu, dù biết rằng điều đó là vô vọng.
4. Cảm nhận sự thương xót của chàng trai khi chứng kiến cảnh của người yêu ở nhà chồng:
Với bàn tay run rẩy, anh nâng nàng dậy, nhẹ nhàng phủi bụi trên áo, như muốn xóa đi những vết nhơ trên người nàng.
5. Lời thề thủy chung được diễn tả như thế nào?
Giọng nói nghẹn ngào, anh thốt lên những lời thề nguyện: “đợi tới tháng Năm lau nở/ Đợi mùa nước đỏ cá về… chim tăng ló gọi hè”
Soạn bài Lời tiễn dặn - Kết nối tri thức: Phần sau khi đọc
Câu 1 (T106 SGK Ngữ văn 11 Tập 1): Qua hai lời tiễn dặn trong đoạn trích, người đọc nắm bắt được điều gì về bối cảnh của câu chuyện?
Gợi ý Gợi ý trả lời:
Bối cảnh của câu chuyện: Chàng trai và cô gái yêu nhau tha thiết, nhưng do gia đình cô gái không đồng thuận, cô buộc phải kết hôn với người khác. Khi thời hạn ở rể đã hết, cô phải theo chồng về nhà và chàng trai (người yêu cũ của cô) đến tiễn biệt cô về nhà chồng trong nỗi buồn sâu lắng.
Câu 2 (T106 SGK Ngữ văn 11 Tập 1): Lời kể trong đoạn trích là của ai? So với một số tác phẩm viết bằng văn xuôi khác, lời kể ở đây có điểm gì đặc biệt?
Gợi ý Gợi ý trả lời:
Lời kể trong đoạn trích là của chàng trai.
So với các tác phẩm văn xuôi đã học, lời kể ở đây mang nét đặc biệt vì nó được trình bày qua lăng kính chủ quan của chính nhân vật trong truyện. Điều này giúp người đọc cảm nhận được những cảm xúc, suy nghĩ chân thực và sâu sắc nhất của chàng trai, tạo nên sự gắn kết và đồng cảm mạnh mẽ với câu chuyện.
Câu 3 (T106 SGK Ngữ văn 11 Tập 1): Khi soạn bài Lời tiễn dặn, hãy đưa ra nhận xét về tâm trạng của cô gái trên đường về nhà chồng và cách thể hiện tâm trạng ấy trong lời tiễn dặn 1.
Gợi ý Gợi ý trả lời:
- Trước khi về nhà chồng: Trước những lời tiễn dặn đầy tình cảm của chàng trai, cô gái không tránh khỏi sự đau đớn, dằn vặt trong lòng. Tình cảm sâu nặng và sự chung thủy của chàng trai khiến cô day dứt vì không thể đáp lại tình yêu đó, chỉ đành nén nỗi đau trong lòng.
- Khi về đến nhà chồng: Cô gái dần lấy lại sự bình thản, chấp nhận hoàn cảnh và bắt đầu làm tròn trách nhiệm của một người vợ, người con dâu. Dường như tình cảm với người yêu cũ cũng dần phai nhạt, nhường chỗ cho những bổn phận mới trong cuộc sống gia đình.
Câu 4 (T106 SGK Ngữ văn 11 Tập 1): Qua việc soạn bài Lời tiễn dặn, hình ảnh chàng trai hiện lên với những đặc điểm gì? Bạn thấy xúc động nhất với biểu hiện nào của nhân vật này?
Gợi ý Gợi ý trả lời:
- Trong suốt đoạn trích, chàng trai hiện lên là một người tình cảm, chung thủy, luôn kiên định với tình yêu dành cho cô gái, bất chấp những trở ngại từ hoàn cảnh và xã hội.
- Điều làm em xúc động nhất là khi chàng trai bày tỏ ước muốn được yêu thương và chăm sóc những đứa con của cô gái, dù biết chúng không phải là con ruột của mình. Tình yêu của chàng trai không chỉ sâu sắc mà còn đầy hy sinh, vượt qua mọi ranh giới và quy tắc thông thường. Anh không màng đến những rào cản đạo đức hay xã hội, chỉ mong được gắn bó với những gì thuộc về người mình yêu. Sự chân thành và tình cảm mãnh liệt đó đã làm tan chảy mọi rào cản và chạm đến trái tim người đọc.
Câu 5 (T106 SGK Ngữ văn 11 Tập 1): So sánh nội dung của lời thề nguyền thủy chung và cách thể hiện lời thề ấy trong hai lời tiễn dặn.
Giống nhau: Cả hai lời thề đều thể hiện tình cảm sâu đậm và lòng thủy chung vững chắc của chàng trai đối với cô gái.
Khác nhau:
- Lời thề thứ nhất: "Chết ba năm hình còn treo đó… chung một mái, song song." Đây là lời thề mạnh mẽ, được đưa ra từ ý niệm về cái chết. Chàng trai khẳng định rằng, dù có biến đổi thành bất kỳ hình hài nào, hai người vẫn sẽ mãi mãi gắn bó, cùng sánh bước bên nhau. Cái chết thay vì là điểm kết thúc lại trở thành một biểu tượng của sự bất diệt trong tình yêu, nơi mà sự kết nối giữa họ vẫn không thể bị chia lìa.
- Lời thề thứ hai: "Lòng ta thương nhau… không ngoảnh, không nghe." Lời thề này mang tính chất nhẹ nhàng hơn, không còn gắn liền với sự chết chóc, mà thay vào đó là những ước nguyện thiết thực hơn như “trọn kiếp đến già,” “bền chắc như vàng, như đá”. Lời thề thứ hai thể hiện một niềm tin mãnh liệt vào sự vững bền của tình yêu, cùng hy vọng về một tương lai tươi sáng, nơi họ có thể sống trọn vẹn bên nhau, vượt qua mọi thử thách và chướng ngại.
Soạn Lời tiễn biệt - Kết nối tri thức: Phần Kết nối đọc viết
Bài tập (T107 SGK Ngữ văn 11 Tập 1): Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích một đoạn thơ bất kỳ trong Lời tiễn dặn đã để lại cho bạn những ấn tượng thực sự sâu sắc.
Đoạn văn tham khảo
Đoạn thơ để lại ấn tượng sâu sắc trong em là:
“Chết ba năm hình còn…(đến)... mái, song song.”
Đoạn thơ này thể hiện lời thề nguyền của chàng trai với tình yêu vượt ra ngoài ranh giới của sự sống và cái chết. Với điệp cấu trúc "Chết…", tác giả nhấn mạnh sự kiên định và sâu sắc trong tình cảm của chàng trai. Dù có hóa thành bất cứ thứ gì sau khi chết, chàng trai vẫn muốn ở bên cô gái, cùng nhau chung sống trong mọi hoàn cảnh. Ý niệm về cái chết ở đây không phải là kết thúc mà là sự khởi đầu mới cho một tình yêu không thể bị chia cắt. Lời thề này cho thấy tình yêu mãnh liệt, cháy bỏng và đầy sự hy sinh của chàng trai, khiến người đọc xúc động và cảm thông sâu sắc trước hoàn cảnh éo le của nhân vật.
Soạn bài Lời tiễn dặn Cánh Diều
Phần đọc hiểu
Câu 1 (T16 SGK Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Chú ý tâm trạng của chàng trai và cô gái qua lời đối thoại.
Gợi ý Gợi ý trả lời:
- Chàng trai: Đau buồn, tuyệt vọng, dằn vặt.
- Cô gái: Đau khổ, bứt rứt, lo lắng.
Câu 2 (T18 SGK Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Điều gì đã xảy ra với cô gái khi ở nhà chồng?
Gợi ý Gợi ý trả lời: Cô gái bị chồng đánh đập khi về nhà chồng.
Câu 3 (T18 SGK Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Những biện pháp nghệ thuật nào được sử dụng để thể hiện tâm trạng của chàng trai?
Gợi ý Gợi ý trả lời:
Các biện pháp nghệ thuật bao gồm:
- Điệp cấu trúc ("chết thành…", "yêu nhau, yêu…")
- So sánh ("lời đã trao thương" – như bán con trâu ngoài chợ, như thu lúa muôn bông), hình ảnh so sánh ("lòng ta thương nhau như trăm lớp nghìn trùng", "bền như vàng, đá").
Câu 4 (T19 SGK Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Lưu ý soạn bài Lời tiễn dặn, Lời tiễn dặn đã trở thành lời thề nguyền.
Gợi ý Gợi ý trả lời:
Lời tiễn dặn đã biến thành lời thề nguyền, nhấn mạnh sự thủy chung và son sắt của đôi bạn. Nó khẳng định ý chí mạnh mẽ và ước mơ đoàn tụ không gì có thể lay chuyển được của chàng trai và cô gái.
Phần câu hỏi cuối bài
Câu 1 (T19 SGK Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Trong phần (1) của đoạn trích, chàng trai và cô gái đã nói với nhau về điều gì? Lời nói ấy cho thấy 2 người đang sống trong tâm trạng như thế nào?
Gợi ý Gợi ý trả lời:
Trong phần (1) của đoạn trích, chàng trai đau buồn tiễn đưa cô gái, còn cô gái cố gắng níu kéo, thể hiện ước vọng đoàn tụ trong tương lai với quyết tâm và niềm tin vào tình yêu thủy chung, dù không thể ở bên nhau ngay lập tức.
Hai người đang sống trong tâm trạng khổ đau vì phải chia ly và không thể sống cùng người mình yêu thương.
Câu 2 (T19 SGK Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Khi ở nhà chồng, tình cảnh cô gái ra sao? Phân tích thái độ và cử chỉ của chàng trai chứng kiến tình cảnh ấy.
Gợi ý trả lời:
Khi ở nhà chồng, cô gái gặp phải tình cảnh bi thảm. Cô bị chồng đánh đập dã man, hành hạ tàn bạo, khiến cô bị ngã lăn ra đất và không thể tự đứng dậy.
Thái độ và cử chỉ của chàng trai khi chứng kiến cảnh ấy:
- Chàng trai thể hiện sự xót xa và đau đớn. Anh giúp đỡ cô gái, đỡ dậy, phủi áo, chải đầu, và nấu thuốc cho cô.
- Anh trở thành chỗ dựa tinh thần vững chắc cho cô gái và quyết tâm sẽ đón cô về để đoàn tụ, thể hiện sự cảm thông sâu sắc và quyết tâm không từ bỏ tình yêu của mình.
Câu 3 (T19 SGK Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Qua lời chàng trai căn dặn người yêu, em thấy nhân vật này là người như thế nào?
Gợi ý trả lời:
Qua lời căn dặn của chàng trai, nhân vật này hiện lên là người chân thành, thủy chung và hết lòng yêu thương. Anh thể hiện quyết tâm vững vàng trong việc duy trì và bảo vệ tình yêu của mình, không gì có thể ngăn cản được ý chí tạo dựng hạnh phúc chung của hai người.
Câu 4 (T19 SGK Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Phân tích giá trị biểu cảm của các câu thơ sử dụng biện pháp lặp cấu trúc trong phần (2) của đoạn trích.
Gợi ý trả lời:
Những câu thơ lặp cấu trúc như:
- "Vừa đi vừa ngoảnh lại và câu “Vừa đi vừa ngoái trông…"
- "Chết ba năm hình còn treo đó / Chết thành hồn, chung một mái song song."
- "Yêu nhau, yêu trọn đời gỗ cứng” và câu “Yêu nhau, yêu trọn kiếp đến già…"
Các câu thơ sử dụng lặp cấu trúc để nhấn mạnh sự thủy chung, son sắt trong tình yêu của đôi bạn trẻ. Biện pháp nghệ thuật này làm nổi bật ý chí và ước mơ đoàn tụ, khẳng định rằng tình yêu của họ là vĩnh cửu và không gì có thể thay đổi.
Câu 5 (T19 SGK Ngữ Văn lớp 11 Tập 1): Đoạn trích Lời tiễn dặn có những hình ảnh rất gần gũi với cách suy nghĩ, cảm nhận của người dân miền núi. Hãy phân tích tác dụng nghệ thuật của hình ảnh đó.
Gợi ý trả lời:
Tác giả sử dụng những hình ảnh quen thuộc và gần gũi với người dân miền núi để diễn tả cảm xúc của nhân vật. Những hình ảnh như "chết thành sông", "chết thành đất", "yêu trọn đời gỗ cứng" không chỉ phản ánh sự thủy chung và vĩnh cửu trong tình yêu mà còn làm nổi bật tính chất chân thật, mộc mạc của những người sống trong thiên nhiên núi rừng. Những hình ảnh này làm tăng tính biểu cảm của đoạn trích, giúp người đọc dễ dàng đồng cảm với tình cảm mãnh liệt và chân thành của các nhân vật, đồng thời tạo ra một không gian nghệ thuật gần gũi và chân thực.
Soạn bài Lời tiễn dặn - Chân trời sáng tạo
Soạn bài Lời tiễn dặn - Chân trời sáng tạo: Trước khi đọc
Câu hỏi (T59 SGK Ngữ văn 11 Tập 1): Bạn đã học về truyện thơ Nôm ở lớp 9. Theo bạn, khi đọc một truyện thơ, chúng ta cần chú ý điều gì?
Gợi ý trả lời:
Khi đọc truyện thơ chúng ta cần chú ý những điều sau:
- Yếu tố hình thức:
+ Số lượng đoạn (khổ thơ), dòng thơ trong mỗi đoạn và số từ trong mỗi dòng.
+ Phương pháp gieo vần, bao gồm vần chân và vần lưng.
- Yếu tố nội dung:
+ Miêu tả: Cung cấp thông tin về đặc điểm và tính chất của các sự vật, hiện tượng.
+ Tự sự: Kể lại các sự kiện và câu chuyện quan trọng.
+ Ngôn ngữ thơ: Đặc trưng bởi sự hàm súc, nhạc điệu phong phú và hình ảnh sinh động, phản ánh sâu sắc cảm xúc và suy tư của tác giả.
Soạn bài Lời tiễn dặn - Chân trời sáng tạo: Phần đọc văn bản
Suy luận (SGK Ngữ văn 11 tập 1, trang 60): Vì sao chàng trai lại nói điều này? Lời nói của anh có ý nghĩa gì?
- Chàng trai nói điều này vì anh cảm thấy đau xót khi thấy cô gái yêu thương phải chịu đựng hoàn cảnh éo le.
- Lời nói của anh thể hiện tình cảm chân thành và sâu sắc, cho thấy sự hy sinh và cam kết của anh đối với cô gái.
Tưởng tượng (SGK Ngữ văn 11 tập 1, trang 61): Bạn hình dung thế nào về hoàn cảnh của cô gái và hành động của chàng trai lúc này?
- Hoàn cảnh của cô gái: Cô gái đang chịu đựng nỗi đau khổ, bị đánh đập và hành hạ, cảm thấy bị bỏ rơi và đối xử tồi tệ.
- Hành động của chàng trai: Anh ân cần chăm sóc cô, như đỡ dậy, phủi áo, chải đầu và nấu thuốc, thể hiện sự quan tâm sâu sắc và tình yêu bền chặt.
Suy luận (SGK Ngữ văn 11 tập 1, trang 61): Những câu thơ này thể hiện tình cảm của hai nhân vật như thế nào?
Những câu thơ diễn tả tình cảm mãnh liệt, chân thành và trong sáng, giống như tình yêu thuần khiết và mạnh mẽ, hòa quyện với thiên nhiên.
Soạn bài Lời tiễn dặn phần sau khi đọc
Câu 1 (T62 SGK Ngữ văn 11 Tập 1): Lời “tiễn dặn” được thuật lại trên ngôi kể nào? Vì sao?
Gợi ý trả lời:
- Lời tiễn dặn được thuật lại theo ngôi kể thứ nhất vì:
+ Tác giả sử dụng các từ ngữ như “đôi ta”, “người anh yêu”, “ta” để thể hiện cảm xúc và suy nghĩ của chính mình.
+ Diễn tả những trải nghiệm và cảm nhận cá nhân của tác giả.
Câu 2 (T62 SGK Ngữ văn 11 Tập 1): Soạn bài Lời tiễn dặn giúp bạn biết gì về chàng trai và cô gái? Qua đó, hãy nhận định cách xây dựng nhân vật trong truyện thơ dân gian.
Gợi ý trả lời:
- Lời "tiễn dặn" cho thấy:
+ Chàng trai và cô gái yêu nhau thắm thiết nhưng bị chia cắt bởi hoàn cảnh và gia đình.
+ Chàng trai nghèo không được chấp nhận, phải xa rời người yêu; cô gái từ gia đình giàu có bị ép hôn và sống khổ sở.
+ Cả hai trải qua nhiều khó khăn trước khi tìm được hạnh phúc bên nhau.
- Cách xây dựng nhân vật trong truyện thơ dân gian:
+ Nhân vật thường có số phận bất hạnh và phải trải qua nhiều thử thách.
+ Mô hình truyện thường gồm: Gặp gỡ - Tai biến - Đoàn tụ.
Câu 3 (T62 SGK Ngữ văn 11 Tập 1): Bạn hãy chỉ ra chi tiết quan trọng trong Lời tiễn dặn và phân tích vai trò của chúng trong việc thể hiện nội dung truyện thơ.
Gợi ý trả lời:
Chi tiết quan trọng trong văn bản là:
“Quẩy gánh qua đồng ruộng/ Người đẹp anh yêu cất bước theo chồng”
- Chi tiết này gợi ra biến cố lớn trong cuộc đời nhân vật, dẫn đến sự phân ly và thử thách. Nó làm nổi bật tình yêu chân thành và sự hy sinh của chàng trai, đồng thời nhấn mạnh sự bất hạnh và khổ đau của cô gái, từ đó làm nổi bật chủ đề của truyện thơ.
Câu 4 (T62 SGK Ngữ văn 11 Tập 1): Nêu chủ đề của văn bản và cho biết qua văn bản này, tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì.
Gợi ý trả lời:
- Chủ đề: Khát vọng tự do và hạnh phúc đôi lứa.
- Thông điệp: Tác giả dân gian muốn truyền tải sự ủng hộ cho tình yêu chân thành, phản đối các phong tục hủ bại và kêu gọi cho sự tự do trong tình cảm, đồng thời kêu gọi sự đoàn kết và tác hợp cho những người yêu thương nhau.
Câu 5 (T62 SGK Ngữ văn 11 Tập 1): Những dấu hiệu nào giúp bạn biết văn bản Lời tiễn dặn thuộc thể loại truyện thơ?
Gợi ý trả lời:
Qua việc soạn bài Lời tiễn dặn, ta có thể thấy các dấu hiệu cho biết tác phẩm thuộc thể loại truyện thơ bao gồm:
- Hình thức: Văn bản được viết dưới dạng thơ, sử dụng vần điệu.
- Nội dung: Xoay quanh chủ đề tình yêu và hôn nhân.
- Kết hợp: Kết hợp yếu tố tự sự và trữ tình, với cốt truyện về số phận và thử thách của hai nhân vật chính.
Câu 6 (T62 SGK Ngữ văn 11 Tập 1): Từ văn bản Lời tiễn dặn, bạn có suy nghĩ gì về khát khao đoàn tụ của đôi trai gái người Thái ngày xưa?
Gợi ý trả lời:
Văn bản "Lời tiễn dặn" cho thấy khát khao mạnh mẽ về tự do yêu đương và hạnh phúc của đôi trai gái người Thái xưa. Họ phải đối mặt với những cản trở và đau khổ do phong tục hôn nhân bất công. Tuy nhiên, tình yêu chân thành và sự kiên trì của họ thể hiện niềm tin mãnh liệt vào một tương lai đoàn tụ, dù phải vượt qua nhiều khó khăn.
Bài tập liên hệ sau khi soạn bài Lời tiễn dặn
Câu 1: Viết đoạn mở bài cho đề bài phân tích tác phẩm Lời tiễn dặn
Câu chuyện tình yêu trong "Lời tiễn dặn" là một bản tình ca đầy nước mắt. Tình yêu của đôi trẻ bị ngăn cản bởi những lễ giáo phong kiến, những định kiến xã hội. Qua lời tiễn dặn, người đọc cảm nhận được nỗi đau, sự bất lực nhưng cũng không kém phần kiên cường của những con người nhỏ bé trước số phận.
Câu 2: Viết đoạn kết bài cho đề bài phân tích tác phẩm Lời tiễn dặn
Dù được sáng tác từ lâu nhưng những vấn đề mà "Lời tiễn dặn" đặt ra vẫn còn nguyên giá trị trong xã hội hiện đại. Tình yêu luôn là một chủ đề muôn thuở và câu chuyện của đôi trẻ trong tác phẩm vẫn có thể tìm thấy ở đâu đó trong cuộc sống. Qua đó, chúng ta càng trân trọng hơn những giá trị đích thực của tình yêu và hạnh phúc.
Soạn bài Lời tiễn dặn không chỉ dừng lại ở việc làm bài tập mà còn giúp chúng ta hiểu hơn về tình yêu, cuộc sống và văn hóa của người dân tộc Thái. Hãy tiếp tục khám phá và tìm hiểu nhiều hơn về những tác phẩm văn học dân gian để hiểu rõ hơn về vẻ đẹp của văn hóa Việt Nam.
