Giới thiệu tác giả và tác phẩm
Học sinh cần nắm được những thông tin chính về tác giả, tác phẩm và có thể tham khảo sơ đồ tư duy đoàn thuyền đánh cá ngay bên dưới để tóm tắt những ý quan trọng nhất.
Giới thiệu về tác giả Huy Cận
Tiểu sử:
- Tên đầy đủ: Cù Huy Cận (1919 - 2005).
- Quê ở Làng Ân Phú, huyện Vụ Quang, tỉnh Hà Tĩnh.
- Sự nghiệp:
- Là một nhà thơ nổi tiếng trong phong trào Thơ Mới với tác phẩm "Lửa thiêng".
- Tham gia cách mạng từ trước năm 1945 và sau Cách mạng tháng Tám, Huy Cận từng giữ nhiều trọng trách trong chính quyền cách mạng. Ông được mệnh danh là một trong những nhà thơ tiêu biểu trong nền thơ hiện đại Việt Nam.
- Nhà nước trao tặng ông Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 1996.
Phong cách sáng tác:
- Trước Cách mạng: Thơ mang âm hưởng buồn bã, ảo não, thể hiện tâm trạng lạc lõng, bế tắc của con người trước xã hội cũ.
- Sau Cách mạng: Thơ mang âm hưởng tươi vui, lạc quan, thể hiện niềm tin vào cuộc sống mới và con người mới.
Giới thiệu tác phẩm Đoàn thuyền đánh cá
Hoàn cảnh sáng tác:
Sáng tác vào năm 1958, sau chuyến đi thực tế dài ngày của tác giả tại vùng mỏ Quảng Ninh.
Bố cục: 3 phần
- Phần 1 (2 khổ đầu): Miêu tả cảnh đoàn thuyền ra khơi.
- Phần 2 (4 khổ tiếp theo): Miêu tả cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển.
- Phần 3 (khổ thơ cuối): Hình ảnh đoàn thuyền trở về.
Giá trị nội dung:
- Ca ngợi cuộc sống lao động hăng say và tinh thần làm chủ của người dân chài trong công cuộc xây dựng đất nước.
- Bộc lộ niềm vui, niềm tự hào của nhà thơ trước khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, tráng lệ.
Giá trị nghệ thuật:
- Sử dụng nhiều biện pháp tu từ như nhân hóa, so sánh, ẩn dụ,... tạo nên hình ảnh thơ sinh động, giàu sức gợi cảm.
- Âm điệu thơ hào hùng, khỏe khoắn, thể hiện khí thế hăng say lao động của người dân chài.
Ý nghĩa:
- Thể hiện niềm tin mãnh liệt của tác giả vào tương lai tươi sáng của đất nước.
- Là một bài ca lao động, ca ngợi con người lao động mới trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Tổng hợp các mẫu sơ đồ tư duy đoàn thuyền đánh cá khoa học, dễ hiểu nhất
Đoàn thuyền đánh cá - một bài thơ mang đậm dấu ấn lãng mạn của Huy Cận, là tác phẩm được nhiều thế hệ học sinh yêu thích. Tuy nhiên, để nắm bắt trọn vẹn nội dung và vẻ đẹp nghệ thuật của bài thơ, việc ôn tập hiệu quả là vô cùng quan trọng. Sử dụng sơ đồ tư duy đoàn thuyền đánh cá chính là phương pháp hữu ích giúp bạn chinh phục tác phẩm này một cách dễ dàng và hiệu quả.
Những mẫu sơ đồ tư duy đoàn thuyền đánh cá được cung cấp dưới đây sẽ là công cụ trực quan sinh động, giúp bạn hệ thống hóa kiến thức một cách khoa học, logic. Nhờ vậy, bạn có thể dễ dàng ghi nhớ các ý chính, mối liên hệ giữa các ý và hình dung tổng thể nội dung bài thơ.
Sơ đồ tư duy đoàn thuyền đánh cá khái quát ngắn gọn
Đoàn thuyền đánh cá, một trong những thi phẩm tiêu biểu của Huy Cận, là bài ca ca ngợi vẻ đẹp tráng lệ của thiên nhiên biển cả và sức mạnh lao động phi thường của người dân chài. Để ôn tập hiệu quả hơn, việc sử dụng sơ đồ tư duy đoàn thuyền đánh cá là phương pháp hữu ích giúp các bạn học sinh hệ thống kiến thức một cách trực quan, sinh động.
Dưới đây là gợi ý mẫu sơ đồ tư duy ôn tập "Đoàn thuyền đánh cá" ngắn gọn:
Sơ đồ tư duy đoàn thuyền đánh cá cho khổ 1
Mở đầu cho bài ca về đoàn thuyền đánh cá, Huy Cận đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên tráng lệ, hùng vĩ bằng ngòi bút tài hoa của mình. Khổ thơ thứ nhất như một lời chào đầy ấn tượng, dẫn dắt người đọc vào thế giới của những người lao động hăng say trên biển cả.
Bức tranh thiên nhiên hiện lên với hình ảnh "mặt trời", "sóng" và "màn đêm" được miêu tả một cách sinh động, đầy sức gợi. "Mặt trời" như một "hòn lửa" đỏ rực đang dần chìm xuống biển, báo hiệu ngày tàn. Những con sóng "gợn lăn tăn" như những chiếc "then cài cửa" của màn đêm, đóng sập cánh cửa của ban ngày. Qua trí tưởng tượng phong phú của nhà thơ, vũ trụ như một ngôi nhà khổng lồ mà khung cảnh hoàng hôn chính là khoảnh khắc màn đêm đang dần buông xuống.
Điểm nhấn của khổ thơ chính là hình ảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi. "Lại ra khơi" - cụm từ giản dị nhưng đầy sức gợi, thể hiện nhịp sống lao động quen thuộc, lặp đi lặp lại của những người dân chài nơi đây. Hình ảnh "câu hát căng buồm cùng gió khơi" như một nét chấm phá độc đáo, tô điểm thêm cho bức tranh lao động hăng say, đầy nhiệt huyết của đoàn thuyền. Tiếng hát khỏe khoắn hòa cùng gió biển thổi căng cánh buồm, thể hiện niềm tin và hy vọng vào một chuyến đi bội thu.
Sơ đồ tư duy đoàn thuyền đánh cá dưới đây sẽ giúp bạn dễ dàng hình dung và ghi nhớ những nội dung chính của khổ thơ đầu:
Sơ đồ tư duy đoàn thuyền đánh cá cho toàn bộ tác phẩm
Sơ đồ tư duy “đoàn thuyền đánh cá” cho toàn bộ tác phẩm sẽ tóm tắt nội dung chính và mở rộng phân tích các chi tiết, hình ảnh tiêu biểu.
Thiên nhiên hùng vĩ:
- Bức tranh hoàng hôn rực rỡ:
- "Mặt trời xuống biển như hòn lửa" - So sánh độc đáo, gợi tả hình ảnh mặt trời rực rỡ lúc hoàng hôn.
- "Sóng đã cài then, đêm sập cửa" - Nhân hóa sóng biển như cánh cửa khổng lồ đóng lại, tạo cảm giác bao la, rộng lớn.
- Bầu đêm lung linh huyền ảo:
- "Trên mặt nước dày đặc sao trời" - Hình ảnh thơ mộng, huyền ảo, khơi gợi cảm xúc cho người đọc.
- "Cá chình bóng lưng như mảnh trăng" - So sánh độc đáo, tả ánh sáng lấp lánh của cá chình như vầng trăng.
- Bức tranh bình minh rực rỡ:
- "Sao mờ kéo lưới kịp trời sáng" - Hình ảnh tả hoạt động lao động hăng say của người dân chài.
- "Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng" - Hình ảnh thơ mộng, tươi sáng, báo hiệu một ngày mới bắt đầu.
Lao động hăng say:
- Hình ảnh đoàn thuyền ra khơi:
- "Đoàn thuyền lại ra khơi" - Điệp từ "lại" thể hiện sự nhịp nhàng, đều đặn của công việc.
- "Câu hát căng buồm cùng gió khơi" - Hình ảnh lãng mạn, kết hợp giữa con người và thiên nhiên.
- Hoạt động đánh bắt nhộn nhịp:
- "Thuyền ta lái gió với buồm trăng" - Hình ảnh lãng mạn, gợi tả con thuyền lướt nhẹ trên biển đêm.
- "Dàn đan thế trận lưới vây giăng" - Hình ảnh so sánh, thể hiện sự khéo léo, tỉ mỉ của người dân chài.
- "Ra đậu dặm xa dò bụng biển" - Hình ảnh tả hoạt động thăm dò, tìm kiếm cá của người dân chài.
- Niềm vui thu hoạch:
- "Ta hát bài ca gọi cá vào" - Hình ảnh thể hiện sự lạc quan, yêu đời của người dân chài.
- "Lưới đầy cá mú, cá thu" - Hình ảnh tả thành quả lao động của người dân chài.
- "Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi" - Hình ảnh thể hiện sự giàu có, trù phú của biển cả.
Sơ đồ tư duy đoàn thuyền đánh cá phân tích hai khổ thơ đầu và cuối
Hai khổ thơ đầu và cuối trong tác phẩm vẽ nên hai khoảnh khắc ấn tượng: cảnh đoàn thuyền ra khơi và cảnh đoàn thuyền trở về sau một đêm lao động hăng say.
Cảnh ra khơi (Khổ 1):
- Thời gian: Buổi hoàng hôn.
- Bức tranh thiên nhiên:
- Tráng lệ: Mặt trời lặn "như hòn lửa", sóng "cài then", đêm "sập cửa".
- Gần gũi: Vũ trụ như ngôi nhà rộng lớn, ấm áp.
- Con người:
- Hăng hái: Đoàn thuyền "lại ra khơi".
- Niềm vui lao động: "Câu hát căng buồm cùng gió khơi".
Cảnh trở về (Khổ cuối):
- Khí thế:
- Hào hứng: "Câu hát căng buồm với gió khơi".
- Hân hoan: "Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời".
- Thành quả:
- Thuyền đầy ắp cá.
- Niềm vui: "Lưới kéo đầy cá".
- Bức tranh thiên nhiên:
- Rực rỡ: Ánh mặt trời, muôn ngàn mắt cá lấp lánh.
- Hòa hợp: Con người hòa mình vào thiên nhiên.
- Cảm nhận chung:
- Âm hưởng: Bản anh hùng ca lao động.
- Niềm vui: Phơi phới, hân hoan.
- Cảm hứng: Vũ trụ.
Sơ đồ tư duy duy đoàn thuyền đánh cá dưới đây sẽ giúp bạn tóm tắt và phân tích chi tiết hai khổ thơ này, từ đó khám phá hành trình chinh phục biển khơi đầy ngoạn mục của những người dân chài.
Sơ đồ tư duy đoàn thuyền đánh cá phân tích bức tranh thiên nhiên
Bức tranh thiên nhiên trong bài thơ "Đoàn thuyền đánh cá" là một bức tranh vô cùng tráng lệ, hùng vĩ, đồng thời hòa quyện với hình ảnh con người lao động, tạo nên một bản hòa ca tuyệt đẹp về cuộc sống mới. Để phân tích sâu sắc bức tranh thiên nhiên này, việc sử dụng sơ đồ tư duy đoàn thuyền đánh cá là một phương pháp hiệu quả.
Bức tranh hoàng hôn rực rỡ mở ra màn đêm:
- Mặt trời như hòn lửa khổng lồ chìm xuống biển, nhường chỗ cho màn đêm buông xuống.
- Biển cả như ngôi nhà khổng lồ, gợn sóng là then cài, màn đêm là cửa sập.
- Hình ảnh so sánh độc đáo, mới mẻ, mang đậm dấu ấn lãng mạn của Huy Cận.
Đêm tối nhường chỗ cho bình minh rực rỡ:
- Bức tranh bình minh rạng rỡ, đầy sức sống với vầng mặt trời "đội biển" nhô lên, mang theo ánh sáng mới.
- Cá lấp lánh, vảy bạc, đuôi vàng như muôn ngàn tia sáng rực rỡ.
- Cảnh tượng huy hoàng, tráng lệ, thể hiện niềm vui chiến thắng của đoàn thuyền đánh cá.
Thiên nhiên hòa quyện với nhịp sống lao động:
- Biển cả bao la, rộng lớn là nguồn sống dồi dào cho con người.
- Hình ảnh đoàn thuyền ra khơi, đánh bắt cá hăng say, miêu tả sinh động khí thế hừng hực của con người lao động.
- Thiên nhiên và con người hòa quyện, gắn bó mật thiết, tương tác qua lại, cùng nhau tạo nên bức tranh sinh động, đầy sức sống.
Bút pháp lãng mạn, ngôn ngữ giàu hình ảnh:
- Huy Cận sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, nhân hóa, ẩn dụ...
- Hình ảnh thơ giàu sức gợi tả, thể hiện niềm say mê, ngợi ca vẻ đẹp của thiên nhiên và con người lao động.
- Giọng thơ hào hùng, khỏe khoắn, lan tỏa niềm vui sướng, tự hào trước cuộc sống mới.
Sơ đồ tư duy đoàn thuyền đánh cá phân tích nét đẹp của người lao động
Trong tác phẩm nhà thơ đã tái hiện bức tranh sinh động về hình ảnh người lao động mới với những phẩm chất tốt đẹp, làm chủ thiên nhiên, làm chủ cuộc sống, góp phần tô điểm thêm cho bức tranh thiên nhiên tươi sáng, rực rỡ.
Sơ đồ tư duy đoàn thuyền đánh cá dưới đây sẽ giúp bạn khái quát những kiến thức chính cần nhớ:
Khung cảnh ra khơi:
- Hình ảnh thiên nhiên:
- Hoàng hôn rực rỡ, hùng vĩ.
- Biển cả bao la, mênh mông.
- Hình ảnh con người:
- Đoàn thuyền ra khơi hăng hái, nhịp nhàng.
- Câu hát căng buồm cùng gió khơi - Niềm vui, lạc quan, say mê lao động.
Trên biển khơi:
- Làm chủ thiên nhiên:
- Thuyền ta lái gió với buồm trăng, lướt giữa mây cao với biển bằng.
- Dàn đan thế trận lưới vây giăng - Khí thế, chủ động, thuần thục.
- Tình yêu biển cả:
- Biển nuôi ta lớn như lòng mẹ - Biển như người mẹ hiền, nuôi dưỡng con người.
- Ta hát bài ca gọi cá vào - Lòng biết ơn, trân trọng thiên nhiên.
Bội thu và trở về:
- Thành quả lao động:
- Sao mờ kéo lưới kịp trời sáng.
- Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng.
- Vẩy bạc đuôi vàng lóe rạng đông.
- Niềm vui sướng, hân hoan:
- Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.
- Câu hát căng buồm với gió khơi - Niềm vui nhân đôi, hân hoan, phấn khởi.
- Mặt trời đội biển nhô màu mới, mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi - Tầm vóc vĩ đại, hoành tráng.
Khẳng định giá trị:
- Con người lao động mới:
- Hăng hái, say mê lao động.
- Làm chủ thiên nhiên và cuộc sống.
- Sống hòa hợp với thiên nhiên, biết ơn và trân trọng.
- Khí thế hừng hực, tinh thần lạc quan, tin tưởng.
- Bức tranh thiên nhiên tươi sáng và rực rỡ:
- Biển cả bao la, hùng vĩ.
- Hoàng hôn và bình minh rực rỡ.
Sử dụng sơ đồ tư duy Đoàn thuyền đánh cá để ôn tập là một phương pháp hiệu quả, giúp các bạn học sinh nắm vững kiến thức một cách hiệu quả và dễ nhớ hơn, từ đó chinh phục các dạng đề thi liên quan đến bài thơ này một cách dễ dàng và đạt kết quả cao trong học tập.
