Xe Máy Điện: Xu hướng di chuyển xanh, thông minh và tiện lợi

Giới thiệu Xe Máy Điện

Ngày nay, rất dễ dàng để thấy những chiếc xe máy điện đang lưu thông trên đường. Thế nhưng ông tổ của chiếc xe này là ai và chúng hình thành như thế nào lại được ít người biết tới.

Chi tiết quá trình ra đời và phát triển của xe máy điện 

Xe máy điện xuất hiện như một công nghệ khá mới, có từ đầu thế kỷ 20. Lần đầu tiên, bản phác thảo của xe máy điện đã xuất hiện tại Hoa Kỳ vào khoảng đầu thế kỷ này. Công ty sản xuất xe động cơ Ajax, trụ sở tại New York được ghi nhận là tiền nhân sáng tạo ra phiên bản xe máy điện đầu tiên.

Vào đầu những năm 1920, hãng Ransomes bắt đầu chu kỳ sản xuất xe điện. Công ty Pháp Applications Electro Mecaniques (ứng dụng điện cơ) cũng tham gia vào lĩnh vực này. Năm 1927, Applications Electro Mecaniques sáng chế ra một phương tiện di chuyển gọi là Electrocyclette (xe đạp điện). Tuy nhiên, nó thực sự giống một chiếc xe đạp ba bánh hơn là xe máy điện với cấu trúc 2 bánh sau và 1 bánh trước.

Trong Thế chiến II, thế giới phải đối mặt với tình trạng khủng hoảng nhiên liệu do chi phí chiến tranh lớn. Để đối phó với tình trạng này, nhiều nhà sáng chế đã tìm cách phát minh ra phương tiện di chuyển sử dụng năng lượng thay thế. Ông Earl Williams đã nỗ lực chuyển đổi xe máy chạy khí gas sang xe chạy điện, từ đó, chiếc xe điện man mang tên Parcar ra đời. Phiên bản Châu Âu của xe này được sản xuất bởi công ty Socovel với số lượng 400 xe máy điện.

Trong những năm 1960 và 1970, xe máy điện đạt được nhiều bước tiến mới. Công ty Union Carbide đã sản xuất loại pin nhiên liệu kiềm (alcalin) dùng cho động cơ điện. Kỷ lục tốc độ cũng được thử nghiệm và thiết lập cho các phiên bản xe máy điện. Đây là lần đầu tiên công chúng thấy số lượng lớn xe điện lưu thông trên đường phố, thể hiện sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ này.

Các sáng kiến trang bị xe máy với động cơ chạy điện tiếp tục phát triển, đồng thời giải quyết các vấn đề môi trường liên quan. Năm 2012, làn sóng xe máy điện đầu tiên bắt đầu lan rộng trên thị trường. Các nhà sản xuất lớn đã bắt đầu phát triển các dự án sản xuất xe máy điện với nhiều kiểu dáng đẹp mắt, phù hợp cho mọi đối tượng người dùng.

Xu hướng phát triển của xe điện Việt Nam

Theo Modor Intelligent, quy mô thị trường xe máy và xe máy điện toàn cầu ước tính đạt 1,03 tỷ USD vào năm 2024, dự kiến sẽ đạt tới 1,40 tỷ USD vào năm 2029, tăng trưởng với tốc độ CAGR là 6,43% trong giai đoạn dự báo (2024-2029). Điều này thể hiện sự phát triển mạnh mẽ và tiềm năng lớn của thị trường xe điện trong tương lai gần.

Thị trường xe máy điện tại Việt Nam cũng ngày càng sôi động. Theo Vero, trích dẫn số liệu từ Bộ Công Thương, nhu cầu mua xe máy điện trong thời gian gần đây tăng khoảng 30-35% so với năm trước. Hiện tại, có hơn 3 triệu chiếc xe đạp điện và xe máy điện đang lưu hành tại Việt Nam. Điều này đưa Việt Nam trở thành thị trường xe máy điện lớn nhất khu vực ASEAN và lớn thứ hai toàn cầu, chỉ sau Trung Quốc.

Điển hình như VinFast - một "ông lớn" trong ngành đã nhận thấy tiềm năng phát triển và không ngừng đầu tư vào xe máy điện nhằm giành thị phần tại Việt Nam.

Trong quý IV/2023, VinFast đã bàn giao 24.309 xe máy điện đến khách hàng, tăng trưởng 48% so với cùng kỳ năm 2022. Tính chung cả năm 2023, VinFast đã bán ra tổng cộng 72.469 xe máy điện, tăng 21% so với năm 2022, chiếm gần 3% tổng doanh số xe máy cả năm tại Việt Nam.

VinFast còn là một trong những sản phẩm dẫn đầu tăng trưởng trên nền tảng thương mại điện tử TikTok. Họ cũng quan tâm đến thị trường xe đạp điện với sản phẩm đầu tiên là VinFast Klara.

Xe máy điện có tốt không? 

Xe máy điện là giải pháp di chuyển thông minh trong đô thị, với nhiều ưu điểm vượt trội về môi trường, chi phí và tiện ích. Tuy nhiên, để phát huy hết tiềm năng, xe máy điện cũng cần giải quyết một số nhược điểm còn tồn tại.

Ưu điểm của xe máy điện

- Kiểu dáng, kết cấu gọn nhẹ: Xe máy điện thường có thiết kế nhỏ gọn với khối lượng trung bình khoảng > 40kg, dễ dàng di chuyển trong các con đường hẹp và tắc nghẽn giao thông. Điều này đặc biệt hữu ích trong các thành phố đông đúc như Hà Nội hay TP.HCM.

- Giá thành rẻ, hợp lý: Tổng chi phí sử dụng lâu dài của xe máy điện tiết kiệm hơn do chi phí nhiên liệu chỉ khoảng 100 đồng/ km thay vì 500 đồng/ km như xe máy xăng.

- Thân thiện môi trường: Tính trung bình, cứ mỗi 16,8 km di chuyển bằng xe điện, bạn đã giúp cắt giảm được lượng khí thải CO2 tương đương với trồng mới 1 cây xanh.

- Tiết kiệm nhiên liệu, tiết kiệm chi phí: Chi phí vận hành xe máy điện thấp hơn nhiều so với xe máy xăng. Ví dụ, một lần sạc đầy pin có thể tốn khoảng 5-10 nghìn đồng, trong khi với xe xăng có thể tốn gấp 5-10 lần.

- Ít phải sửa chữa và bảo dưỡng: Xe máy điện có ít linh kiện cơ khí hơn, do đó không cần bảo dưỡng và sửa chữa nhiều. Từ đó tiết kiệm thời gian và chi phí bảo dưỡng cho người dùng.

- Vận hành êm ái, không gây tiếng ồn: Động cơ điện hoạt động êm ái, không tạo ra tiếng ồn lớn như động cơ xăng, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống trong các khu đô thị đông dân cư.

- Sạc điện linh hoạt ở khắp mọi nơi: Bạn có thể sạc ở bất cứ đâu có nguồn điện, từ nhà riêng đến các trạm sạc công cộng. Một số mẫu xe có pin tháo rời, giúp việc sạc pin trở nên dễ dàng hơn.

Nhược điểm xe máy điện

- Thời gian sạc điện dài: Xe máy điện thường mất từ 7-8 giờ để sạc đầy pin, gây bất tiện cho người dùng khi cần sử dụng gấp.

- Không di chuyển liên tục được xa: Phạm vi di chuyển mỗi lần sạc của xe máy điện thường chỉ khoảng 50-80 km. Điều này không phù hợp cho các chuyến đi dài.

- Tốc độ di chuyển thấp, khó tăng tốc: Xe máy điện thường có tốc độ khoảng 50 km/h làm hạn chế khả năng di chuyển nhanh và khó tăng tốc trong các tình huống cần thiết.

- Khó khăn khi sửa chữa: Các trạm sửa chữa chuyên nghiệp cho xe điện còn hạn chế, khiến người dùng gặp khó khăn khi cần bảo trì, bảo dưỡng

- Dễ hỏng khi gặp nước: Dòng xe này có thể dễ bị hỏng khi gặp nước, đặc biệt là các linh kiện điện tử và pin.

- Nhiều nơi chưa có trạm sạc dành riêng cho xe điện: Mạng lưới trạm sạc xe điện chưa được phân bố rộng rãi, đặc biệt ở các khu vực nông thôn.

Mua xe máy điện hay xe máy xăng?

Khi quyết định mua xe máy điện hay xe máy xăng, bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên nhu cầu và mục đích sử dụng của mình.

Bạn nên mua xe máy điện nếu nhu cầu di chuyển chủ yếu trong thành phố, quãng đường di chuyển ngắn. Đồng thời đề cao sự thân thiện với môi trường, tiết kiệm chi phí vận hành.

Ngược lại, bạn nên mua xe máy xăng nếu thường xuyên đi phượt hoặc cần di chuyển nhiều ở các quãng đường xa. Xe máy xăng phù hợp với những người có nhu cầu đi lại nhiều, cần tốc độ cao và không muốn mất thời gian chờ đợi sạc pin.

Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giữa xe máy điện và xe máy xăng theo các tiêu chí giúp bạn dễ dàng lựa chọn loại xe phù hợp với nhu cầu của bản thân, cụ thể:

Các thương hiệu xe máy điện được ưa chuộng nhất ở Việt Nam

Mỗi thương hiệu Vinfast, Vespa, Yadea, X-men, Dat Bike Quantum (Là các thương hiệu có tiếng tại Việt Nam) đều có những điểm nổi bật riêng tạo nên sức hút của từng hãng.

Dưới đây là bảng so sánh các thương hiệu xe máy điện phổ biến tại Việt Nam:

Kinh nghiệm chọn mua xe máy điện bền, đẹp

Mua xe máy điện phù hợp và chất lượng không hề đơn giản. Dưới đây là một số mẹo giúp bạn có thể lựa chọn chiếc xe máy điện lý tưởng cho bản thân:

Xác định rõ khả năng tài chính 

Để chọn được chiếc xe máy điện phù hợp, bạn cần xác định rõ tình hình tài chính của mình. Việc này không chỉ giúp bạn lựa chọn được dòng xe phù hợp mà còn giảm thiểu gánh nặng về mặt tài chính.

Khoảng giá của các dòng xe máy điện hiện nay rất đa dạng, phục vụ mọi nhu cầu và điều kiện tài chính của người tiêu dùng. Tùy thuộc vào mức độ cao cấp, xe máy điện có thể có giá lên đến khoảng 60 triệu, trong khi các dòng trung cấp dao động từ 25 - 40 triệu và phân khúc phổ thông thường nằm trong khoảng từ 13 - 15 triệu.

Xác định rõ nhu cầu di chuyển 

Bên cạnh việc xác định rõ tình hình tài chính, một kinh nghiệm quan trọng khi mua xe máy điện là phải hiểu rõ về mục đích di chuyển của bản thân.

Tùy thuộc vào công việc, sở thích cá nhân và mục đích di chuyển, khách hàng có thể lựa chọn dòng xe phù hợp nhất:

• Dành cho những người làm việc văn phòng: Thường có xu hướng ưa thích những mẫu xe máy điện có thiết kế sang trọng, hiện đại, tính năng thông minh để đảm bảo sự an toàn khi di chuyển và chống trộm.
• Đối với học sinh - sinh viên: Đa phần nhóm đối tượng này chưa có thu nhập riêng nên họ thường chọn các mẫu xe máy điện ở phân khúc giá phải chăng nhưng vẫn đảm bảo về mặt thẩm mỹ và tiện ích. Những mẫu xe máy điện phù hợp cho học sinh - sinh viên được ưu tiên lựa chọn với các tiêu chí về đẹp, bền và thông minh.
• Dành cho người nội trợ hoặc di chuyển trong khu vực gần: Do nhu cầu di chuyển ít, nhóm này thường chọn các mẫu xe máy điện với thiết kế đẹp, giá thành hợp lý, độ bền cao, có khả năng lưu trữ nhiều đồ.

Tìm chọn hãng xe uy tín 

Các thương hiệu uy tín thường áp dụng công nghệ sản xuất tiên tiến, có thiết kế độc đáo và trải qua quá trình kiểm nghiệm độ an toàn trước khi đưa vào thị trường (như VinFast, X-men, Datbike,..). Đồng thời, họ cung cấp các chế độ bảo hành, bảo dưỡng và hậu mãi chất lượng, bảo vệ quyền lợi của người mua xe.

Lựa chọn nơi mua xe 

Một vài điểm mua xe gợi ý cho những ai đang tìm kiếm mua xe máy điện là các hệ thống đại lý, showroom hoặc các điểm bán hàng được ủy quyền chính thức của hãng. Hãy tìm kiếm các điểm bán xe gần nơi bạn sống để thuận tiện cho việc bảo dưỡng và bảo hành sau này.

Nên mua thời điểm nào? 

Để có được mức giá ưu đãi và nhiều khuyến mãi hấp dẫn, bạn có thể chờ đợi các dịp đặc biệt như mùa tựu trường, ngày lễ lớn hoặc ngày kỷ niệm thành lập của hãng.
Nếu muốn không bỏ lỡ bất kỳ chương trình khuyến mãi nào từ các hãng xe máy điện, bạn nên thường xuyên kiểm tra và cập nhật thông tin từ fanpage hoặc trang web chính thức của hãng.
Hiện nay, các thương hiệu xe máy điện uy tín trên thị trường Việt Nam thường xuyên tổ chức các chương trình khuyến mãi trên dành cho khách hàng.

Hướng dẫn sử dụng Xe Máy Điện

Sử dụng xe máy điện đúng cách giúp đảm bảo an toàn cũng như tối ưu hóa hiệu suất và tuổi thọ của xe. Dưới đây là hướng dẫn sử dụng xe máy điện chi tiết dành cho bạn:

Cách sạc xe

Để sạc xe máy điện đúng cách và đảm bảo tuổi thọ cho pin, bạn nên tuân theo một số hướng dẫn cơ bản được chia sẻ bởi chuyên gia, tiến sĩ Trần Trọng Tuấn dưới đây:

• Trước khi cắm sạc, hãy kiểm tra bộ sạc và cáp để đảm bảo không có dấu hiệu hư hỏng hoặc dây cáp bị đứt.
• Luôn sử dụng bộ sạc chính hãng đi kèm hoặc được nhà sản xuất khuyến nghị để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
• Không để tình trạng pin cạn kiệt mới sạc và thường xuyên sạc khi pin còn khoảng 20-30% dung lượng.
• Khi pin đã đầy, ngắt kết nối bộ sạc khỏi ổ điện trước, sau đó rút phích cắm ra khỏi cổng sạc của xe, tránh để tình trạng pin 100% quá lâu.
• Nếu phụ tải điện tăng quá lớn, cân nhắc đầu tư thêm hệ thống điện để đảm bảo an toàn.

Video hướng dẫn cách sạc xe từ chuyên gia Trần Trọng Tuấn

:

Lưu ý di chuyển bằng xe máy điện an toàn 

Trước khi di chuyển, hãy kiểm tra chi tiết các bộ phận như tay phanh, còi, đèn và tay ga để đảm bảo tất cả đều hoạt động tốt. Ngồi đúng tư thế, ngồi thẳng lưng, hai chân đặt chắc chắn trên bàn đạp hoặc chỗ để chân nhằm duy trì thăng bằng và kiểm soát xe tốt hơn.

Khi khởi động, vặn ga từ từ, tránh vặn ga hết cỡ để đảm bảo an toàn và tránh gây sốc cho hệ thống điện. Tốc độ di chuyển khuyến nghị là khoảng 25km/h.

Khi dừng xe, hãy phanh từ từ bằng cả hai phanh trước và sau, tránh trượt bánh hoặc mất thăng bằng.

Tránh tự ý thay đổi hoặc nâng cấp các bộ phận kỹ thuật của xe vì điều này có thể làm mất bảo hành và gây nguy hiểm. Luôn sử dụng sạc chính hãng do nhà cung cấp cung cấp. Sau khi đi qua vùng nước, lau khô và kiểm tra ắc quy cùng các bộ phận điện, đảm bảo rằng không có nước lọt vào gây hỏng hóc.

Video hướng dẫn cách di chuyển an toàn bằng xe máy điện

:

Bảo dưỡng xe 

Pin sạc như “trái tim” của xe, cung cấp nguồn điện cho xe máy điện hoạt động. Sau khi xe máy điện đã đi được 1000km, bạn nên kiểm tra pin hoặc đưa xe đến trung tâm bảo hành nếu gặp các dấu hiệu bất thường như:

• Xe không khởi động được.
• Xe chạy chậm, giật khi tăng ga hoặc khó di chuyển qua cầu.
• Thời gian sạc pin kéo dài hơn so với khuyến cáo của nhà sản xuất nhưng pin vẫn không đầy.

Bảo dưỡng lốp xe: Sau mỗi 6 tháng, bạn nên kiểm tra và bảo dưỡng lốp xe để đảm bảo chúng ở trạng thái hoạt động tốt nhất. Nếu lốp xe có các dấu hiệu sau, bạn cần thay lốp mới ngay:

• Vân lốp, gai lốp bị mòn, làm giảm khả năng bám đường.
• Lốp bị thủng nhiều lần.
• Lốp có dấu hiệu lão hóa như nứt, phồng, méo.

Ngoài pin và lốp xe, bạn cũng cần chú ý bảo dưỡng các bộ phận khác như phanh xe, tay ga, khung xe, yên xe. Nếu không kiểm tra thường xuyên, các bộ phận này có thể gặp sự cố bất ngờ.

Các mẫu xe máy điện bán chạy nhất nửa đầu năm 2024 kèm bảng giá

Thị trường xe máy điện Việt Nam rất sôi động với nhiều mẫu mã đa dạng, đáp ứng nhu cầu di chuyển của người dân. Dưới đây là danh sách các mẫu xe máy điện bán chạy nhất nửa đầu năm 2024 cùng bảng giá cập nhật mới nhất:

(Bảng giá cập nhật tháng 6/2024)

Lưu ý: Giá có thể thay đổi theo từng thời điểm và chính sách của hãng.

Một số câu hỏi thường gặp

Dưới đây là những câu hỏi thường gặp về xe máy điện mà bạn có thể quan tâm:

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của xe máy điện là gì? 

Xe máy điện thường bao gồm các bộ phận chính sau:

• Pin hoặc ắc quy: Là nguồn cung cấp điện năng cho xe máy điện. Pin thường là loại Lithium-ion, có dung lượng cao và tuổi thọ lâu dài.
• Động cơ điện: Là bộ phận chịu trách nhiệm chuyển động, được kích hoạt bởi nguồn điện từ pin. Động cơ này thường là loại động cơ điện xoay chiều (AC) hoặc động cơ điện không chổi than (BLDC).
• Bộ điều khiển (Controller): Là bộ phận quản lý và điều khiển hoạt động của động cơ điện, điều chỉnh dòng điện đến động cơ để điều khiển tốc độ và hướng di chuyển của xe.
• Hệ thống truyền động: Bao gồm hộp số (nếu có) và các bộ phận truyền động khác như bánh răng, xích, hoặc dây đai, truyền động chuyển động từ động cơ đến bánh xe.
• Hệ thống phanh: Bao gồm phanh đĩa hoặc phanh tang trống, được kích hoạt bằng tay hoặc bằng chân, giúp điều chỉnh tốc độ và dừng xe một cách an toàn.

Nguyên lý hoạt động của xe máy điện là sử dụng điện năng từ pin hoặc ắc quy để cung cấp nguồn điện cho động cơ điện. Động cơ sẽ biến đổi năng lượng điện thành năng lượng cơ học, tạo ra chuyển động và làm cho bánh xe quay, từ đó đưa xe di chuyển. Bộ điều khiển sẽ điều chỉnh dòng điện đến động cơ để kiểm soát tốc độ và hướng di chuyển của xe theo ý muốn của người lái.

Tương lai của xe máy điện tại Việt Nam như thế nào? 

Người tiêu dùng Việt Nam ngày càng quan tâm đến các phương tiện giao thông thân thiện với môi trường nhất là xe máy điện. Theo Bộ Giao thông Vận tải, tính đến hết năm 2023, cả nước có gần 75 triệu xe máy, trong đó có 2,3 triệu xe máy điện. Bộ Công Thương cũng ghi nhận doanh số xe máy điện tại Việt Nam tăng khoảng 30% - 35% trong những năm gần đây.

Sự phát triển của công nghệ xe máy điện và sự thấu hiểu nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng từ các nhà sản xuất đã khiến các sản phẩm ngày càng thu hút được sự quan tâm của người dùng. Do đó, tương lai của xe máy điện tại Việt Nam hứa hẹn sẽ bùng nổ và rất tiềm năng.

Sự phát triển của công nghệ và xu hướng người tiêu dùng ngày càng chú trọng đến các giải pháp thân thiện với môi trường làm cho xe máy điện trở thành một lựa chọn phổ biến. Tuy nhiên, để thúc đẩy sự phát triển bền vững của loại phương tiện này, cần có sự hỗ trợ từ Chính phủ, sự đầu tư vào hạ tầng và nghiên cứu phát triển công nghệ pin tiên tiến hơn.