Đại từ là gì? Giải nghĩa chi tiết từng dạng đại từ trong tiếng Việt và tiếng Anh

Đại từ là gì?

Tìm hiểu đại từ là gì bạn sẽ biết đây là những từ ngữ được sử dụng để xưng hô hoặc thay thế cho danh từ, động từ, tính từ, cụm danh từ, cụm động từ hoặc cụm tính từ trong câu nhằm tránh lặp từ ngữ trong câu. Nhờ vậy, câu văn trở nên ngắn gọn, súc tích và dễ hiểu hơn.

Ví dụ:

Thay vì nói "Mai đã đọc xong quyển sách này và Mai cũng rất thích quyển sách này", ta có thể nói "Mai đã đọc xong quyển sách này và rất thích nó". Trong câu này, "nó" là đại từ thay thế cho danh từ "quyển sách này" để tránh lặp lại.

Phân loại các dạng đại từ

Để hiểu rõ đại từ là gì, người học cần nắm chắc cách phân loại cũng như chức năng và ý nghĩa riêng biệt của một số loại đại từ phổ biến.

Đại từ nhân xưng

Đại từ xưng hô là gì? Chúng còn gọi là đại từ nhân xưng hay đại từ chỉ ngôi, đây là những từ dùng để chỉ hoặc thay thế cho danh từ, cụm danh từ, nhằm tránh lặp lại từ ngữ và làm cho câu văn ngắn gọn hơn.

Có thể hiểu đơn giản đại từ là gì trong trường hợp từ thay thế xưng hô được dùng để thay thế cho tên riêng của người nói, người nghe hoặc người/vật được nhắc đến trước đó trong câu.

Nhóm đại từ này được chia thành ba ngôi:

• Ngôi thứ nhất: Chỉ người nói (tôi, tao, tớ, mình,...)
• Ngôi thứ hai: Chỉ người nghe (bạn, cậu, mày, anh, chị,...)
• Ngôi thứ ba: Chỉ người/vật được nhắc đến (nó, anh ấy, chị ấy,...)

Chức năng của đại từ nhân xưng:

• Làm chủ ngữ trong câu: Ví dụ: "Tôi đi học."
• Làm tân ngữ trong câu: Ví dụ: "Cô giáo khen tôi."
• Làm bổ ngữ cho danh từ: Ví dụ: "Đây là quyển sách của tôi."
• Làm thành phần phụ của câu: Ví dụ: "Mẹ tôi bảo rằng hôm nay trời mưa."

Lưu ý khi sử dụng đại từ nhân xưng:

• Việc sử dụng đại từ nhân xưng cần phù hợp với ngữ cảnh và mục đích giao tiếp.
• Khi sử dụng đại từ nhân xưng cần chú ý đến ngôi, số lượng, giống loài để tránh gây hiểu lầm.

Đại từ sở hữu là gì?

Đại từ là gì trong trường hợp này đó là những từ dùng để thể hiện sự sở hữu của một người hoặc một vật nào đó đối với một sự vật, sự việc khác. Sau đại từ sở hữu là gì, thường là danh từ hoặc cụm danh từ. Danh từ này được dùng để chỉ rõ đối tượng mà đại từ sở hữu đang sở hữu.

Ngoài ra, đại từ sở hữu có thể được theo sau bởi giới từ cùng với danh từ hoặc cụm danh từ. Giới từ được dùng để bổ nghĩa cho đại từ sở hữu, chỉ rõ mối quan hệ giữa đại từ sở hữu và danh từ.

Đại từ sở hữu được phân thành 2 loại:

• Đại từ sở hữu xác định: Dùng để chỉ sự sở hữu của một người, một vật hoặc một sự việc cụ thể. Ví dụ: Phòng ngủ của tôi rất rộng; Chiếc váy của cô ấy rất đẹp;...
• Đại từ sở hữu không xác định: Dùng để chỉ sự sở hữu của một người, một vật hoặc một sự việc không xác định. Ví dụ: Chìa khóa của ai?;...

Lưu ý khi dùng đại từ sở hữu:

• Đại từ sở hữu cần được sử dụng sao cho phù hợp với ngôi thứ, số lượng và giới tính của danh từ mà nó thay thế.
• Đại từ sở hữu không xác định thường được dùng trong câu hỏi để hỏi về quyền sở hữu của một người, vật hoặc sự việc không xác định.

Đại từ nghi vấn

Đại từ là gì khi đề cập đến từ để chỉ nghi vấn là những từ được sử dụng để đặt câu hỏi nhằm thu thập thông tin. Chúng thường thay thế cho danh từ hoặc cụm danh từ trong câu hỏi.

Các đại từ nghi vấn thông dụng nhất trong tiếng Việt:

• Ai: Dùng để hỏi về người. Ví dụ: Ai là người đã viết bài báo này?
• Cái gì: Dùng để hỏi về vật. Ví dụ: Cái gì là món ăn yêu thích của bạn?
• Làm gì: Dùng để hỏi về hành động. Ví dụ: Bạn đang làm gì vậy?
• Ở đâu: Dùng để hỏi về địa điểm. Ví dụ: Họ đang ở đâu bây giờ?
• Khi nào: Dùng để hỏi về thời gian. Ví dụ: Khi nào bạn đi học?

• Bao nhiêu: Dùng để hỏi về số lượng. Ví dụ: Bao nhiêu tiền một vé xem phim?
• Mấy giờ: Dùng để hỏi về thời gian cụ thể. Ví dụ: Mấy giờ bạn tan học?
• Tại sao: Dùng để hỏi về nguyên nhân. Ví dụ: Tại sao bạn lại làm như vậy?
• Như thế nào: Dùng để hỏi về cách thức. Ví dụ: Bạn làm thế nào để giải bài toán này?

Vị trí của đại từ nghi vấn:

Đại từ nghi vấn có thể xuất hiện ở nhiều vị trí trong câu:

• Đứng đầu câu: Khi đại từ nghi vấn là chủ ngữ của câu. Ví dụ: Ai đã lấy sách của tôi?
• Đứng sau động từ: Khi đại từ nghi vấn là tân ngữ của câu. Ví dụ: Bạn đã đọc cái gì?
• Đứng sau giới từ: Khi đại từ nghi vấn bổ nghĩa cho cụm giới từ. Ví dụ: Bạn đang ở đâu?

Lưu ý khi dùng từ để chỉ nghi vấn:

• Một số đại từ nghi vấn có thể kết hợp với các từ khác để tạo thành cụm từ nghi vấn. Ví dụ, cái gì của ai - Dùng để hỏi về chủ sở hữu của một vật; Làm gì ở đâu - Dùng để hỏi về hành động và địa điểm xảy ra hành động đó.
• Một số đại từ nghi vấn có thể được sử dụng trong cả câu hỏi trực tiếp và câu hỏi gián tiếp. Ví dụ, câu hỏi trực tiếp: Ai là người cao nhất lớp bạn? Câu hỏi gián tiếp: Tôi muốn biết ai là người cao nhất lớp bạn.

Đại từ quan hệ là gì?

Khi đề cập đến những đại từ quan hệ bạn sẽ biết được chúng là dạng đại từ dùng để nối mệnh đề quan hệ với mệnh đề chính, giúp hai mệnh đề có liên kết chặt chẽ với nhau. Trong tiếng Việt, có một số đại từ quan hệ thường gặp như: Mà, của, được, nơi, vì, để, vì thế, do đó, nhờ đó, tuy nhiên,...

Chức năng của đại từ quan hệ:

• Liên kết mệnh đề quan hệ với mệnh đề chính. Ví dụ: Tôi học tập chăm chỉ để đạt được ước mơ của mình.
• Bổ nghĩa cho danh từ: Đại từ quan hệ thường đứng sau danh từ mà nó bổ nghĩa, cung cấp thêm thông tin về danh từ đó. Ví dụ: Cuốn sách mà tôi đang đọc rất hay.
• Thay thế cho danh từ: Trong một số trường hợp, đại từ quan hệ có thể thay thế cho danh từ đã được đề cập trước đó để tránh lặp từ. Ví dụ: Thành phố Đà Nẵng, nơi tôi sinh ra rất đẹp.

Lưu ý khi dùng từ để chỉ quan hệ:

• Vị trí của đại từ quan hệ trong câu có thể thay đổi tùy thuộc vào chức năng của nó.
• Một số đại từ quan hệ có thể được lược bỏ trong một số trường hợp nhất định.
• Việc sử dụng đại từ quan hệ đúng cách sẽ giúp câu văn trở nên rõ ràng, mạch lạc và dễ hiểu hơn.

Đại từ chỉ định

Đại từ chỉ định là những từ được sử dụng để chỉ người, sự vật hoặc ý tưởng cụ thể trong một ngữ cảnh nhất định.

Đại từ chỉ định được chia thành hai loại:

• Đại từ chỉ vị trí: Là những từ dùng để chỉ quan hệ không gian giữa người nói và đối tượng được nói tới trong câu. Phổ biến là các đại từ: này, kia, kìa, ấy, đấy, đó, nọ, đây. Ví dụ: Cô mua quả này hay quả kia? Chiếc túi đó là của tôi…
• Đại từ chỉ thời gian: Là những từ dùng để chỉ quan hệ thời gian giữa các sự kiện được nói tới trong câu. Thường gặp nhất là các đại từ: kia, kìa, nay, này, ấy, đó, đấy, nọ, đây, bây giờ, giờ, bấy giờ. Ví dụ: Khi ấy tôi mới học lớp 5.; Trước đây, đường phố không đông đúc như bây giờ.
• Đại từ chỉ trạng thái: Là những từ dùng để thay thế cho một trạng thái/ sự kiện đã được nêu ra ở trong câu hoặc đã được người nói/người nghe trải nghiệm. Phổ biến là các từ: thế, vậy. Ví dụ: Anh làm thế sẽ hỏng mất; Trời lạnh vậy thì không nên ra ngoài…

Lưu ý khi dùng từ thay thế chỉ định:

• Đại từ chỉ định phải tương ứng với người, vật hoặc sự việc đã nhắc đến trước đó.
• Việc sử dụng đại từ chỉ định tùy thuộc vào ngữ cảnh và mục đích giao tiếp.

Đại từ phản thân là gì?

Đại từ phản thân là những từ được sử dụng để phản chiếu lại chính chủ ngữ của câu, thường dùng để thay thế cho một danh từ đã được đề cập trước đó.

Các đại từ phản thân thường dùng trong tiếng Việt, tương ứng với các ngôi khác nhau:

• Mình: Thay thế cho ngôi thứ nhất số ít.
• Bạn: Dùng cho ngôi thứ hai số ít.
• Anh/Chị: Dùng cho ngôi thứ hai số ít, mang tính trang trọng.
• Em: Dùng cho ngôi thứ hai số ít, mang tính thân mật.
• Anh ấy, cô ấy, hắn, nó: Dùng cho ngôi thứ ba số ít.
• Chúng ta: Thay thế cho ngôi thứ nhất số nhiều.
• Các bạn: Thay thế cho ngôi thứ hai số nhiều.
• Họ: Dùng cho ngôi thứ ba số nhiều.

Ngoài ra, đại từ là gì trong phân loại này còn được sử dụng để nhấn mạnh chủ ngữ của câu. Việc sử dụng đại từ phản thân đứng sau chủ ngữ hoặc đứng cuối câu sẽ có tác dụng làm nổi bật danh từ làm chủ ngữ của câu.

Lưu ý:

• Đại từ phản thân không được dùng thay thế cho các đại từ nhân xưng khác như "tôi", "bạn", "anh/chị", "em", "hắn", "cô ấy", "nó", "chúng ta", "các bạn", "họ".
• Khi sử dụng đại từ phản thân, cần chú ý đến ngôi và số của chủ ngữ.

Đại từ bất định

Đại từ bất định là những từ được dùng để thay thế cho danh từ nhưng không chỉ định cụ thể danh từ đó là ai, cái gì, chuyện gì. Chúng thường được sử dụng để nói chung chung, mơ hồ về một người, vật, sự việc nào đó.

Đại từ bất định được chia làm những loại sau:

• Đại từ bất định chỉ số lượng: Dùng để chỉ số lượng không xác định của người, vật hoặc sự việc. Ví dụ: Hầu như không ai dám lên tiếng phản đối; Có nhiều người đã đi bỏ phiếu;...
• Đại từ bất định chỉ người: Dùng để chỉ người không xác định. Ví dụ: Ai đó đã gọi cho tôi; Bất kỳ ai cũng có thể tham gia cuộc thi này;...
• Đại từ bất định chỉ vật: Dùng để chỉ vật không xác định. Ví dụ: Con gì đó đang kêu ngoài cửa sổ; Tôi cần tìm một cái gì đó để làm;...
• Đại từ bất định chỉ thời gian: Dùng để chỉ thời gian không xác định. Ví dụ: Tôi sẽ quay lại vào dịp nào đó…
• Đại từ bất định chỉ địa điểm: Dùng để chỉ địa điểm không xác định. Ví dụ: Tôi sẽ đi đâu đó; Bất cứ nơi nào mà bạn thích;...
• Đại từ bất định chỉ cách thức: Dùng để chỉ cách thức không xác định. Ví dụ: Tôi sẽ làm làm được bằng một cách nào đó;...
• Đại từ bất định chỉ nguyên nhân: Dùng để chỉ nguyên nhân không xác định. Ví dụ: Tôi không biết vì sao điều đó lại xảy ra; ...

Lưu ý khi dùng đại từ bất định:

• Từ thay thế phải phù hợp với ngữ cảnh của câu.
• Đại từ thay thế cần phù hợp với ý nghĩa trong câu.

So sánh đại từ trong tiếng Việt và tiếng Anh

Phần này sẽ giúp người học nhận biết đại từ là gì và đại từ là gì trong tiếng Anh qua những so sánh chi tiết.

Điểm giống nhau

• Phân chia theo ngôi và số: Cả tiếng Việt và tiếng Anh đều có hệ thống đại từ chia theo ngôi (thứ nhất, thứ hai, thứ ba) và số (số ít, số nhiều).
• Thể hiện tính lịch sự: Cả hai ngôn ngữ đều có hệ thống đại từ thể hiện tính lịch sự, phù hợp với các ngữ cảnh giao tiếp khác nhau.

Điểm khác nhau

Hệ thống đại từ xưng hô:

Tiếng Việt: Hệ thống đại từ xưng hô trong tiếng Việt phong phú và đa dạng hơn tiếng Anh, thể hiện các sắc thái tình cảm, vai trò xã hội, độ tuổi, quan hệ thân thiết,... của người nói và người nghe.

Ví dụ: "tôi", "mình", "tớ", "tao", "anh", "chị", "em", "cô", "dì", "chú", "bác", "con", "cháu",...

Tiếng Anh: Khác niệm đại từ là gì trong tiếng Anh thông thường được dùng để chỉ xưng hô đơn giản hơn, chủ yếu tập trung vào ngôi và số.

Ví dụ: "he", "she", "I", "you", "it", "they", "we".

Đại từ sở hữu:

Tiếng Việt: Nhóm đại từ dùng để chỉ sở hữu trong tiếng Việt được tạo thành bằng cách thêm các phụ âm đầu ("của", "với", "bởi", "tại", "trên", "dưới",...) vào đại từ nhân xưng.

Ví dụ: "của tôi", "của bạn", "của nó", "với tôi", "với bạn",...

Tiếng Anh: Đại từ sở hữu trong tiếng Anh được tạo thành bằng cách thêm "'s" vào đại từ nhân xưng hoặc sử dụng đại từ sở hữu riêng biệt.

Ví dụ: "mine", "yours", "his", "hers", "its", "ours", "theirs".

Đại từ nghi vấn:

Tiếng Việt: Nếu tìm hiểu chủ đề đại từ là gì, người học sẽ thấy hệ thống đại từ nghi vấn trong tiếng Việt đa dạng hơn tiếng Anh, bao gồm các đại từ nghi vấn về người ("ai"), về vật ("cái gì", "thứ gì"), về nơi ("đâu"), về thời gian ("khi nào", "lúc nào"), về cách thức ("như thế nào"), về số lượng ("bao nhiêu"),...

Ví dụ: "ai", "cái gì", "thứ gì", "đâu", "khi nào", "lúc nào", "như thế nào", "bao nhiêu",...

Tiếng Anh: Hệ thống đại từ nghi vấn trong tiếng Anh đơn giản hơn, chủ yếu tập trung vào các đại từ nghi vấn cơ bản như "who", "what", "where", "when", "how", "why", "how much",...

Đại từ chỉ định:

Tiếng Việt: Hệ thống đại từ chỉ định trong tiếng Việt phong phú và đa dạng hơn tiếng Anh, bao gồm các đại từ chỉ định gần ("này", "kia"), chỉ định xa ("đó"), chỉ định chung ("ấy"), chỉ định sở hữu ("của này", "của kia",...), chỉ định nhấn mạnh ("chính", "thật").

Ví dụ: "này", "kia", "đó", "ấy", "của này", "của kia", "chính", "thật",...

Tiếng Anh: Định nghĩa đại từ là gì đối với nhóm từ chỉ định trong tiếng Anh thường đơn giản hơn, chủ yếu tập trung vào các đại từ chỉ định cơ bản như "this", "that", "these", "those", "such", "same".

Đại từ tân ngữ:

Đại từ tân ngữ là gì, trong tiếng Anh (object pronouns) là những từ được sử dụng để thay thế cho danh từ hoặc cụm danh từ đóng vai trò bổ ngữ trực tiếp hoặc gián tiếp của động từ hoặc giới từ. Việc sử dụng đại từ tân ngữ giúp cho câu văn ngắn gọn, súc tích và dễ hiểu hơn.

Ví dụ:

Câu gốc: "I saw her at the park yesterday." (Tôi đã nhìn thấy cô ấy tại công viên ngày hôm qua.)

Sử dụng đại từ tân ngữ: "I saw her there yesterday." (Tôi đã nhìn thấy cô ấy ở đó ngày hôm qua.)

Bài viết này đã giải đáp cho câu hỏi đại từ là gì cũng như những kiến thức liên quan đến chủ đề này. Hiểu rõ về đại từ sẽ giúp chúng ta có thể sử dụng ngôn ngữ một cách chính xác, hiệu quả và đầy sáng tạo.