Khôn lỏi là gì? Người khôn lỏi sẽ có đặc điểm hành vi ra sao?
Khôn lỏi là cụm từ dùng để chỉ tính cách của người bất chấp mọi thủ đoạn để giành được quyền lợi về bản thân mình mà không quan tâm tới người khác. Người có tính cách khôn lỏi thường cố tránh những luật lệ, quy tắc hoặc dùng nhiều mánh khoé để đạt được cái lợi hơn người khác.
Về đặc điểm hành vi của người khôn lỏi sẽ như sau:
- Khôn lỏi là gì thì chính là người mang tính cách này thường tìm ra những lỗ hổng trong hệ thống hay quy tắc để đạt được lợi ích mà họ muốn.
- Hành vi khôn lỏi thường không tuân thủ tinh thần công bằng hay các chuẩn mực đạo đức.
- Người có tính cách khôn lỏi cũng có xu hướng đổ lỗi và tránh trách nhiệm khi gặp vấn đề.
- Mục tiêu chính của hành vi khôn lỏi đó là đạt được lợi ích cá nhân cho dù hậu quả có ra sao với người khác.
- Để được được mục đích, người khôn lỏi thường sử dụng những chiêu trò hoặc mưu kế thay vì dựa vào năng lực thực sự.
Ranh giới giữa khôn lỏi với thông minh vô cùng gần khiến nhiều người lầm tưởng. Mặc dù cả hai đề có liên quan tới khả năng giải quyết vấn đề nhưng về mặt phương thức và đạo đức lại hoàn toàn khác. Nếu như người thông minh sẽ dùng kiến thức và kỹ năng để cho ra giải pháp tính cực, bền vững. Còn người khôn lỏi lại dùng mánh khóe, lợi dụng những kẽ hở để đạt lợi ích cá nhân. Do đó, họ thường gây ra hậu quả tiêu cực và không có sự bền vững.
Khôn lỏi chỉ mang tính chất tiêu cực?
Khôn lỏi là gì? Người có tính cách khôn lỏi thường thông minh, nhạy bén và biết cách tận dụng thời cơ để thành công. Và không phải lúc nào khôn lỏi cũng xấu, cũng tiêu cực vì đôi khi chúng ta phải sử dụng nó để giải quyết những trường hợp đặc biệt.
Ví dụ như khi cần giải một bài toán khó thì việc áp dụng công thức có thể khiến bạn mất nhiều thời gian để giải nhưng nếu sử dụng sự tinh ranh và các mẹo sẽ tìm ra đáp án nhanh hơn. Hay như khi đối mặt với kẻ xấu thì sự khôn lỏi sẽ giúp ích rất nhiều trong trường hợp này.
Dấu hiệu nhận biết người khôn lỏi
Trong cuộc sống, chúng ta sẽ khó tránh gặp phải người khôn lỏi và mỗi cá nhân lại có biểu hiện tính cách khác nhau. Để hiểu khôn lỏi là gì và tránh bị lợi dụng, ảnh hưởng tiêu cực từ tính cách này thì chúng ta cần nhận biết các dấu hiệu đặc trưng như sau:
Luôn tự cao và thích phóng đại về bản thân
Một trong những dấu hiệu hàng đầu để nhận biết người có tính cách khôn lỏi đó chính là thường tỏ ra bản thân giỏi giang và thông minh hơn người khác. Họ thậm chí còn tỏ ra sự thiếu tôn trọng, coi thường những người xung quanh và đồng thời thích phóng đại kiến thức của bản thân.
Mặc dù người khôn lỏi đa phần là người có trình độ, hiểu biết và địa vị nhất định trong xã hội nhưng do không biết cách ứng xử hợp lý mà dễ mất đi nhiều bạn bè và mối quan hệ xung quanh cũng như cơ hội trong công việc lẫn cuộc sống.
Hay gây chuyện bất chính và giở trò xấu
Để hiểu khôn lỏi là gì thì người mang tính cách này sẽ dùng mọi thủ đoạn để đạt được những mục đích mà bản thân họ muốn. Những người mang tính cách này thường có lối suy nghĩ làm sao để không phải bỏ nhiều công sức mà vẫn đạt được thành quả nhiều nhất.
Ngoài ra, một số người khôn lỏi còn có ý định xấu và giở trò, cạnh tranh không lành mạnh với những người xung quanh nhằm giành lợi ích về cho bản thân.
Luôn muốn mọi thứ thuộc về mình
Một trong những biểu hiện điển hình của người khôn lỏi đó là tham lam và muốn mọi thứ đều thuộc về mình. Thay vì tỏ ra tham lam trực tiếp thì họ thường dùng những chiêu trò và công cụ để lôi kéo người khác. Và thông qua những điều này, họ đạt được những gì bản thân muốn.
Chính hành vi mờ ám này mà những người khôn lỏi thường bị hoài nghi và không được người khác tin tưởng. Và điều này dẫn đến mối quan hệ và tương tác xã hội của người có tính cách khôn lỏi với mọi người xung quanh trở nên căng thẳng.
Thiếu sự tôn trọng và đồng cảm với người khác
Một số người khôn lỏi còn có biểu hiện thiếu sự tôn trọng và đồng cảm với những người xung quanh. Họ có thể không chú ý tới cảm xúc và lắng nghe ý kiến của người khác mà thay vào đó sẽ coi trọng ý kiến của bản thân hơn. Bên cạnh đó, họ còn áp đặt quan điểm của mình lên người khác thay vì tôn trọng ý kiến của người khác.
Thường xuyên nhờ vả người khác làm thay việc của mình
Biểu hiện của người có tính cách khôn lỏi là gì thì đó chính là thường xuyên nhờ vả và dựa vào sự giúp đỡ của người khác làm thay việc của mình. Họ tận dụng sự giúp đỡ của người khác để không phải làm công việc đó mà vẫn đạt được kết quả như mong muốn.
Khôn lỏi có những tác động tiêu cực nào?
Việc khôn lỏi sẽ dễ dẫn tới những hậu quả tiêu cực cho chính đối tượng áp dụng và những người xung quanh. Cụ thể thì tính cách khôn lỏi sẽ làm ảnh hưởng xấu tới những mặt sau:
- Khi những người xung quanh nhận ra hành vi khôn lỏi thì họ sẽ mất niềm tin vào đối tượng áp dụng. Mà lòng tin lại chính là yếu tố hàng đầu trong các mối quan hệ cá nhân và công việc.
- Hệ quả của hành vi khôn lỏi là gì thì chính là gây mâu thuẫn và xung đột với người xung quanh. Điều này gây ra những tiêu cực, căng thẳng khó cứu vãn.
- Khi hành vi khôn lỏi bị phát hiện thì danh tiếng của người đó sẽ bị tổn hại dẫn và ảnh hưởng đến cơ hội công việc, hợp tác trong tương lai.
- Mối quan hệ mà dựa trên sự lợi dụng và gian dối sẽ không bền vững. Vì thế, các mối quan hệ của người có hành vi khôn lỏi sẽ dễ sụp đổ.
- Hành vi này không chỉ gây hại với người áp dụng mà còn làm tổn thương, thiệt hại những người vô tội.
- Khôn lỏi sẽ làm tổn hại tới giá trị đạo đức và tạo ra môi trường làm việc, xã hội không lành mạnh.
Cần làm gì khi gặp đồng nghiệp có hành vi khôn lỏi?
Sau khi đã hiểu được khôn lỏi là gì? Dấu hiệu nhận biết một người có tính cách khôn lỏi thì nhiều quan tâm rằng nên làm gì khi gặp những đối tượng này. Để tránh bị lợi dụng, bạn cần có tham khảo ngay một số mẹo cuộc sống sau nếu gặp phải đồng nghiệp có thói khôn lỏi.
Phân chia công việc rõ ràng và cụ thể
Hầu hết người có tính cách khôn lỏi thường lựa chọn những việc ít phải đảm đương trách nhiệm lớn và nhẹ nhàng. Vì thế, khi làm việc cùng với người có tính cách này, bạn nên phân chia công việc một cách rõ ràng và cụ thể nhất. Nhờ vậy mà họ không có cơ hội để trốn tránh trách nhiệm hay đùn đẩy việc sang cho bạn.
Nếu như bạn không có quyền quyết định phân chia công việc thì hãy tự tin đề xuất ý kiến với người quản lý. Và một người lãnh đạo xuất sắc sẽ biết cách xử lý để tạo ra sự công bằng trong môi trường công việc.
Hãy học cách từ chối khi bị nhờ vả nhiều
Một trong những cách đối phó với người có tính cách khôn lỏi đó chính là từ chối. Việc học cách từ chối tinh tế sẽ giúp bạn vừa duy trì được sự cân bằng công việc, cuộc sống vừa tránh bị nhờ vả quá nhiều bởi người khôn lỏi.
Vậy nên, bạn cần xác định được đâu là việc cá nhân làm và đâu là việc bạn cần giúp đỡ. Thông qua điều này, bạn sẽ không bị lợi dụng và đảm bảo được hiệu quả công việc cá nhân lẫn cả nhóm.
Bạn nên trao đổi trực tiếp
Người khôn lỏi là gì? Họ luôn muốn giành những lợi ích nhiều nhất về cho bản thân mình. Nếu như bạn đã áp dụng các biện pháp khéo léo nhưng vẫn bị nhờ vả và lợi dụng thì cách tốt nhất là nên trao đổi trực tiếp với họ.
Bạn nên cho biết rằng bản thân luôn quan sát và biết được mục đích, ác ý của họ. Đồng thời, bạn đề nghị họ chấm dứt những hành động ác ý với mình lẫn người xung quanh. Tuy nhiên, để tránh xung đột và mâu thuẫn không cần thiết thì bạn cần trao đổi một cách tinh tế, khéo léo cùng thái độ tôn trọng, lịch sự.
Hãy giữ thái độ bình tĩnh, tự tin
Người có tính cách khôn lỏi thường thích nói xấu sau lưng người khác thích dùng thủ đoạn để chèn ép để đạt được lợi ích cá nhân. Chính phần tính cách này khiến cho nhiều người cảm thấy khó chịu và mất đi sự bình tĩnh.
Tuy nhiên, bạn cần giữ sự tự tin cùng thái độ bình tĩnh nhất khi tiếp xúc với họ thay vì nóng giận.Vì điều này sẽ giúp họ nhìn nhận lại bản thân và cảm thấy có lỗi khi đối diện với bạn.
Cần đặt ra giới hạn và bảo vệ lợi ích bản thân
Bạn nên biết rằng người có tính cách khôn lỏi rất giỏi lôi kéo và thuyết phục. Để bảo vệ lợi ích bản thân và duy trì sự cân bằng thì việc bạn đặt giới hạn là cực kỳ cần thiết. Với điều này, bạn sẽ tránh được việc bị áp lực hay lợi dụng quá mức bởi người khôn lỏi.
Hạn chế tham gia vào những cuộc cạnh tranh không lành mạnh
Ở trong môi trường làm việc thì bảo vệ bản thân, bạn nên tránh tham gia vào những cuộc tranh luận không lành mạnh. Vì những cuộc cạnh tranh đó có thể tạo ra sự căng thẳng và phá huỷ mối quan hệ dẫn tới các tình huống không mong muốn.
Vậy nên người có tính cách khôn lỏi là gì và để phòng tránh bị lợi dụng, bạn nên tập trung vào phát triển bản thân cũng như không ngừng học hỏi từ người khác. Tốt nhất, bạn hạn chế tham gia vào các cuộc cạnh tranh thiếu sự lành mạnh.
Khôn khéo, khôn ngoan và khôn lỏi có giống nhau hay không?
Tiêu chí |
Khôn khéo |
Khôn ngoan |
Khôn lỏi |
Trí tuệ |
Có trí tuệ, khả năng phân tích tốt và thường xử lý tình huống một cách khéo léo để đạt được mục tiêu cá nhân. |
Có sự hiểu biết và kinh nghiệm rộng rãi. Người có tính cách này thường đưa ra quyết định sáng suốt dựa trên kiến thức và trải nghiệm. |
Người có tính cách khôn lỏi tập trung vào lợi ích cá nhân và dùng mọi cách, thậm chí thủ đoạn để đạt được mục tiêu của họ. |
Ưu điểm |
Linh hoạt trong giải quyết vấn đề và có khả năng tìm cách tháo gỡ khó khăn hiệu quả. |
Sáng suốt trong việc đưa ra quyết định dựa trên sự hiểu biết và thấu hiểu. Người có tính cách này thường hướng đến lợi ích lâu dài thay vì cái lợi trước mắt. |
Thành thạo trong đạt mục tiêu cá nhân, kể cả cần dùng tới cách gian lận. |
Tư duy chiến lược |
Tư duy tốt, biết cách tận dụng cơ hội và tạo ra lợi ích ngắn hạn. |
Có tư duy chiến lược, đặt ra mục tiêu dài hạn và luôn xem xét đến những tác động dài hạn của quyết định. |
Tính cách khôn lỏi thường chỉ tập trung vào cách đạt được lợi ích ngay lập tức và không xem xét tác động dài hạn. |
Đạo đức và giá trị |
Có thể tuân thủ đạo đức nhưng cũng có khả năng sử dụng các phương tiện khéo léo để đạt được mục tiêu. |
Thường tuân thủ đạo đức và giữ vững giá trị cá nhân trong quyết định của mình. |
Thường thiếu đạo đức và sẵn sàng vi phạm giá trị để đạt được mục tiêu cá nhân. |
Nói dễ hiểu thì người khôn khéo thường linh hoạt và trong công việc biết tận dụng cơ hội. Còn khôn ngoan sẽ dùng để chỉ người sáng suốt, tập trung đạo đức và lợi ích lâu dài. Riêng với khôn lỏi thì lại tập trung vào lợi ích trước mắt và dùng các thủ đoạn không mấy thân thiện để đạt được mục đích cá nhân.
Như vậy là chúng ta vừa tìm hiểu khái niệm khôn lỏi là gì và dấu hiệu nhận biết, cách đối phó với người tính cách khôn lỏi trong môi trường làm việc. Hi vọng bài viết đã giúp bạn có thêm kiến thức cuộc sống để nhận biết được những kiểu người xung quanh mình và có cách ứng xử khôn khéo nhất.