Đột xuất hay đột suất? Đâu mới là từ chính xác?

Aretha Thu An
Dùng từ đột xuất hay đột suất là thắc mắc của rất nhiều người khi giao tiếp. Vậy đâu mới là từ đúng? Thực tế, có rất nhiều cách để phân biệt hai từ này nhưng không phải ai cũng có thể hiểu rõ và dùng từ chính xác. Làm thế nào để có thể giảm thiểu sự nhầm lẫn giữa đột xuất và đột suất?

Nghĩa của từ đột xuất hiểu đúng là gì?

“Đột xuất” là một tính từ để chỉ một yếu tố, một sự kiện hoặc một điều gì đó xảy ra bất ngờ ở một thời điểm nhất định nào đó mà chúng ta không hề có sự chuẩn bị từ trước hay đoán trước được. Lấy ví dụ như: Trời hôm nay mưa đột xuất, Cô giáo đột xuất kiểm tra bài cũ… Ngoài ra, đồng nghĩa với từ đột xuất chính là đột ngột, đột nhiên…

Đột xuất hay đột suất? Đâu mới là từ đúng?

Ở một số địa phương, có nhiều trường hợp người ta phát âm sai dẫn đến hiểu nhầm rằng đột suất hay đột xuất có cùng nghĩa và dùng cả hai cách đều chính xác. Nhưng, từ đúng chính tả tiếng Việt được sử dụng trong các văn bản hành chính, trên các hệ thống phương tiện truyền thông chính là đột xuất.

Đột xuất hay đột suất? Đâu mới là chuẩn chính tả?
Đột xuất hay đột suất? Đâu mới là chuẩn chính tả?

Có thể nói “đột xuất” mới chính xác và có ý nghĩa, từ “đột suất” không có nghĩa trong tiếng Việt. “Suất” là một danh từ nên khi gắn với đồng tự “đột” không mang ý nghĩa. Việc sử dụng từ “đột suất” là một lỗi phổ biến vì sự nhầm lẫn giữa âm "x" và "s". Nhưng, động từ “đột” kết hợp với động từ “xuất” lại có ý nghĩa là đột nhiên, xuất hiện bất thình lình, không có dự báo.

Tóm lại, từ đúng trong tiếng Việt chính là “đột xuất”.

Cách sử dụng từ đột xuất chính xác nhất?

Vì nhiều người nhầm lẫn giữa đột xuất hay đột suất, làm thế nào để có cách dùng từ đúng và chính xác? Thực tế, “đột xuất” thường được dùng trong các trường hợp có vấn đề xảy ra bất ngờ. Bạn có thể dùng từ này theo cách hợp lý, khéo léo để không gây ra nhiều lầm với mọi người xung quanh. Người đối diện sẽ hiểu cách giao tiếp của bạn và tiếp nhận thông tin chính xác, rõ ràng hơn.

Ứng dụng của từ đột xuất hàng ngày

Sau khi biết đột xuất hay đột suất đâu là từ chính xác, cùng tìm hiểu về ứng dụng của cách dùng từ này trong cuộc sống hàng ngày. “Đột xuất” để chỉ các tình huống bất ngờ xảy ra không có sự dự đoán trước. Từ này được dùng phổ biến hàng ngày, trong công việc, trong đời sống.

Từ đột xuất mới là chuẩn chính tả từ vựng Việt Nam
Từ đột xuất mới là chuẩn chính tả từ vựng Việt Nam

Trong công việc

Đối với môi trường làm việc, đột xuất dùng diễn tả lại những sự việc cần được làm ngay liên quan đến công việc hiện tại.

Ví dụ:

Kiểm tra đột xuất: Các cuộc kiểm tra không được thông báo trước để có thể đảm bảo sự trung thực và chính xác.

Cuộc họp đột xuất: Là một cuộc họp khẩn của tổ chức, công ty để giải quyết các vấn đề vừa phát sinh không ngờ tới.

Nghỉ làm đột xuất: Xin nghỉ phép đột ngột vì lý do cá nhân hoặc lý do bất khả kháng mà không biết trước.

Trong đời sống

“Đột xuất” là từ được dùng khá nhiều trong đời sống hàng ngày và rất hữu ích khi dùng cho các cá nhân.

Ví dụ:

Ghé thăm đột xuất: Đến chơi nhà khá bất ngờ, không báo trước, khiến gia chủ ngạc nhiên.

Việc nhà đột xuất: Công việc gia đình phát sinh ngoài kế hoạch, cần xử lý lập tức.

Sự kiện đột xuất: Tổ chức một sự kiện bất ngờ không báo trước có thể là sinh nhật.

Dù đã có quy chuẩn nhưng khi viết vẫn có nhiều người nhầm lẫn giữa đột xuất và đột suất
Dù đã có quy chuẩn nhưng khi viết vẫn có nhiều người nhầm lẫn giữa đột xuất và đột suất

Trong trường hợp khẩn

Trong cuộc sống, đôi khi sẽ gặp các trường hợp khẩn cấp và từ “đột xuất” được sử dụng để miêu tả chính xác về chuyện này.

Ví dụ:

Hỗ trợ đột xuất: Ai đó cần sự hỗ trợ ngay do một sự cố đột ngột nào đó.

Biến cố đột xuất: Tình huống nguy hiểm như hỏa hoạn, thiên tai, tai nạn bất ngờ yêu cầu phải có biến pháp xử lý khẩn.

Quyết định đột xuất: Một quyết định nhanh chóng, không có kế hoạch trước vì là tình huống khẩn cấp.

Khi đã hiểu được cách chọn từ đúng giữa đột xuất hay đột suất, chúng ta có thể sử dụng từ ngữ chính xác và đúng hơn, không gây hiểu lầm.

Cách để giảm thiểu lỗi chính tả

Khi đã hiểu rõ được ý nghĩa của từng từ và cách sử dụng đúng của các từ, bạn có thể hạn chế nhầm lẫn và các lỗi sai. Đối với cách dùng từ đột xuất hay đột suất cũng vậy.

Để giảm thiểu chính tả tốt nhất, hiểu rõ ý nghĩa, dùng từ theo hoàn cảnh, ngữ cảnh khác nhau rất cần thiết. Lỗi chính tả là điều tối kỵ trong một một trường làm việc chuyên nghiệp và không ai muốn mắc phải. Đặc biệt, đối với những người làm nghề liên quan đến báo chí, biên tập, copywriter, việc sử dụng từ đúng càng cần thiết.

Thực tế, để có thể khắc phục được các lỗi chính tả, bạn phải phát âm chuẩn, nghe những bài đọc tiếng Việt, đọc sách nhiều để tăng từ vựng cho bản thân. Từ vựng tiếng Việt thực rất rất phong phú, việc sử dụng từ sai là điều dễ gặp. Vì vậy, bạn không cần tự ti khi vô tình sai chính tả.

Cần phải hiểu kỹ càng và ghi nhớ, bạn mới có thể viết chuẩn chính tả
Cần phải hiểu kỹ càng và ghi nhớ, bạn mới có thể viết chuẩn chính tả

Ngoài ra, bạn nên học cách nói chậm, cẩn thận vì những người nói chậm sẽ ít mắc lỗi hơn và khi nói từ dễ sai chính tả cũng đúng hơn. Nếu rèn luyện được cách nói chuyện và viết rõ ràng, không nói những điều chưa chắc chắn, bạn có thể giảm thiểu được lỗi sai, khả năng dùng tiết Việt của bạn cũng chính xác hơn.

Bởi vậy, khi gặp phải tình huống phải dùng từ nhưng bạn không biết nên dùng đột xuất hay đột suất, hãy kiểm tra kỹ lưỡng chính tả trước khi viết hay đăng tải, chia sẻ bất kỳ điều gì. Ngoài ra, bạn nên dùng công cụ kiểm tra chính tả để đảm bảo rằng từ mình viết ra đúng, chính xác, chuẩn. Hơn thế, việc tạo thói quen kiểm tra từ điển tiếng Việt khi không chắc chắn cũng giúp bạn cải thiện được vốn từ vựng của mình.

Luật chính tả trong tiếng Việt có thể bạn chưa biết

Sau khi biết về cách dùng từ chuẩn đột xuất hay đột suất, các bạn có thể tìm hiểu thêm về luật chính tả trong tiếng Việt. Từ vựng tiếng việt rất phong phú và luật chính tả cũng đa dạng không hề kém cạnh.

Dưới đây là một số luật chính tả cơ bản nhất có thể giúp bạn khắc phục:

- Nếu phụ âm đầu là k,gh,ngh sẽ kết hợp với nguyên âm như i, e, ê

- Phân biệt âm đầu tr/ch: Chú ý các từ chỉ đồ vật trong gia đình, tên những con vật đều bắt đầu bằng ch ví dụ: Chăn, chiếu, chuột, chó…

Từ vựng tiếng Việt rất phong phú nên bạn cần học cẩn thận mới có thể viết đúng
Từ vựng tiếng Việt rất phong phú nên bạn cần học cẩn thận mới có thể viết đúng

- Phân biệt âm đầu s/x: Các từ chỉ tên cây, con vật nên bắt đầu bằng s ví dụ: Sung, sắn, sầu riêng, sả, sáo…

- Ngoài ra, sử dụng các phần mềm kiểm tra lỗi chính tả online cũng có thể giúp bạn dùng từ chính xác. Các phần mềm phổ biến là Vspell, Check Grammar, Google Docs…

Có thể nói, vì từ vựng tiếng Việt rất phong phú và đa dạng nên không ít người gặp khó khăn khi viết và phát âm vì dễ mắc sai lầm. Do đó, khi lăn tăn hoặc thắc mắc từ mình viết đã đúng hay chưa, bạn nên kiểm tra thật kỹ càng trước khi hạ bút. Các bạn cần hiểu rõ và nắm bắt từng quy luật. Đối với trường hợp của đột xuất hay đột suất cũng vậy. Từ chính xác chỉ có một là đột xuất và từ đột suất chính là sai chính tả.