Khiêm tốn là gì?
Khiêm tốn là thái độ đánh giá bản thân một cách đúng mực, không khoe khoang, phô trương thành công của mình và không coi mình tài giỏi hơn hay vượt trội người khác. Nói chung, khiêm tốn có nghĩa là bạn nhận thức rằng mỗi người có những điểm mạnh riêng. Bạn luôn sẵn sàng học hỏi, lắng nghe và chấp nhận sự khác biệt.
Người có tính khiêm tốn thường đặt mình vào vị trí của người khác, biết cách đánh giá và chia sẻ ý kiến một cách cẩn thận. Tuy nhiên, khiêm tốn không có nghĩa là tự nhận mình kém hơn người khác mà chỉ là xóa bỏ sự tự cao, tự đại và ngạo mạn.
Biểu hiện của khiêm tốn
Sự khiêm tốn đôi khi chỉ thể hiện thông qua những hành động nhỏ nhặt. Để nhận biết được một người có tính cách này, bạn có thể tham khảo các biểu hiện của khiêm tốn dưới đây.
Lòng bao dung
Lòng bao dung là một trong những biểu hiện của khiêm tốn mà ai cũng có thể dễ dàng nhận ra. Người có đức tính khiêm tốn thường không để bụng hay chấp nhặt những lời nói hoặc hành động của người khác. Họ luôn khoan dung với sai lầm của những người xung quanh, miễn là họ nhận ra lỗi lầm và sửa chữa.
Ngoài ra, họ còn biết thấu hiểu, yêu thương và chia sẻ với người khác, luôn mong muốn mang đến niềm vui, hạnh phúc cho đối phương. Sự bao dung của người khiêm tốn còn thể hiện qua việc họ sẵn lòng chia sẻ khó khăn và hỗ trợ người gặp khó khăn.
Lòng biết ơn
Trong các biểu hiện của khiêm tốn, lòng biết ơn tất nhiên là biểu hiện không thể thiếu. Người khiêm tốn hiểu rõ bản thân mình có những gì và nhận được những gì từ người khác. Họ luôn trân trọng mọi điều nhỏ nhất từ những người đã giúp đỡ mình. Chính nhờ thái độ này mà họ học hỏi được nhiều bài học quý báu, rút kinh nghiệm từ những vấp ngã để tiến bộ và vươn lên.
Có tinh thần học hỏi
Những người khiêm tốn luôn tự nhận thức, đánh giá đúng về khả năng của bản thân, biết rõ điểm mạnh và điểm yếu của mình. Chính vì điều này, họ luôn nỗ lực học tập, không ngừng cải thiện bản thân mỗi ngày. Với những người này, việc học hỏi và tích lũy kiến thức mới là điều quý giá nhất. Sự khiêm tốn giúp họ tiếp thu kiến thức mới một cách nhanh chóng.
Nhận thức rõ những thiếu sót của bản thân
Người có biểu hiện của khiêm tốn thường nhận thức rõ những thiếu sót của bản thân, luôn giữ thái độ chừng mực khi đánh giá về bản thân. Vì vậy, họ biết nhận ra và chấp nhận những điểm thiếu sót của mình. Điều đáng chú ý là họ không tự ti hay nhụt chí mà ngược lại, những thiếu sót đó trở thành động lực để họ trau dồi và hoàn thiện hơn.
Không ngủ quên trên chiến thắng
Một biểu hiện của khiêm tốn mà bạn không nên bỏ qua chính là không ngủ quên trên chiến thắng. Những người khiêm tốn không bao giờ để cho một chiến thắng hiện tại làm cản trở tương lai. Họ không lơ là hay quá mãn nguyện với thành công mới đạt được. Họ luôn nhận thức được điều này và cố gắng biến mỗi thành tựu thành bước đệm cho những thành công tốt đẹp hơn trong tương lai.
Không so sánh
Thói quen so sánh bản thân với người khác thường xuất hiện ở hầu hết mọi người. Tuy nhiên, đối với người có đức tính khiêm tốn, điều này lại không đúng. Họ tránh việc so sánh, không ganh đua từng chút một mà thay vào đó, dành thời gian để tự cải thiện bản thân, tập trung vào những điều mà mình chưa đạt được.
Biết tiếp thu ý kiến
Người khiêm tốn biết cách đón nhận lời khen và sự tán dương của cấp trên, đồng nghiệp, bạn bè khi đạt thành quả tốt nhưng vẫn giữ thái độ khiêm nhường, không kiêu căng. Khi gặp thất bại hoặc chưa đạt được kết quả mong muốn, họ nghiêm túc lắng nghe và tiếp thu ý kiến để cải thiện hơn. Đây là biểu hiện của khiêm tốn mà chúng ta thường thấy.
Giữ gìn mối quan hệ tốt đẹp
Người khiêm tốn luôn duy trì mối quan hệ hài hòa với đồng nghiệp và mọi người xung quanh. Họ sẵn sàng giúp đỡ về cả vật chất lẫn tinh thần khi người khác gặp khó khăn, luôn thể hiện sự cởi mở và thái độ hòa đồng, chừng mực. Nhờ những hành động nhỏ nhưng tinh tế ấy, họ khiến người khác cảm thấy thoải mái và dễ chịu. Điều này giúp họ duy trì được các mối quan hệ tốt đẹp và bền lâu.
Có trách nhiệm
Sống có trách nhiệm là cũng một trong những biểu hiện của khiêm tốn. Người khiêm tốn sẽ không né tránh hay từ bỏ mỗi khi gặp vấn đề. Nếu họ mắc sai lầm, họ sẵn sàng nhận lỗi và chịu trách nhiệm. Chính thái độ thẳng thắn này giúp họ tiến bộ nhanh chóng và tăng thêm vốn kinh nghiệm cho bản thân trong tương lai.
Luôn giúp đỡ người khác
Cuối cùng, biểu hiện của khiêm tốn thể hiện rõ nhất ở việc người đó luôn giúp đỡ người khác. Người khiêm tốn luôn sẵn lòng giúp đỡ người khác và làm điều đó với tấm lòng chân thành. Chỉ có như vậy, con người mới có thể kết nối với nhau một cách nhanh chóng.
Nếu mọi người biết cách hỗ trợ lẫn nhau thay vì lúc nào cũng ở ngoài cuộc hoặc coi chuyện của người khác không liên quan đến mình thì cuộc sống này sẽ tươi đẹp hơn rất nhiều.
Tại sao cần phải rèn luyện tính khiêm tốn?
Từ những biểu hiện của khiêm tốn, chúng ta có thể thấy khiêm tốn là một đức tính tốt mà mỗi người chúng ta cần phải rèn luyện. Bởi vì sự khiêm tốn mang lại cho chúng ta rất nhiều ý nghĩa như:
- Giúp chúng ta nhận được thiện cảm, yêu quý từ người khác, từ đó phát triển mối quan hệ tốt đẹp hơn. Việc tôn trọng người khác sẽ giúp bạn nhận lại được sự tôn trọng và tín nhiệm từ họ. Điều này sẽ mở ra nhiều cơ hội phát triển trong sự nghiệp.
- Sự khiêm tốn là cầu nối để bạn tiếp cận nhiều kiến thức mới, mở rộng tầm hiểu biết và mở rộng các mối quan hệ xã hội cần thiết.
- Đây là chìa khóa giúp con người đạt được nhiều thành công trong cuộc sống và công việc. Vì họ hiểu rõ giá trị thực sự của bản thân và nhận biết ưu điểm cũng như nhược điểm của mình để phát huy.
- Khiêm tốn giúp chúng ta nâng cao giá trị bản thân và có được sự tín nhiệm từ mọi người xung quanh. Đồng thời, nó cũng mở ra nhiều cơ hội phát triển và thăng tiến trong tương lai.
Cách rèn luyện sự khiêm tốn
Khi đã hiểu rõ khiêm tốn là gì và các biểu hiện của khiêm tốn, chúng ta cần nhận thức và rèn luyện đức tính này vì nó là điều quan trọng và cần thiết. Để rèn luyện được đức tính này, bạn cần:
- Có thái độ sống tích cực, biết bao dung, tôn trọng và cảm thông đối với người khác, tuân thủ văn hóa, quan niệm sống, tín ngưỡng và cách thức hành động.
- Biết biểu đạt sự biết ơn và sự tôn trọng đối với mọi người, có thái độ trân trọng đối với họ.
- Luôn lắng nghe và tỏ ra sự tôn trọng đối với ý kiến, nhận xét và đóng góp của người khác để ngày càng hoàn thiện bản thân.
- Biết nhận lỗi khi sai, chịu trách nhiệm với hành động của mình và nỗ lực khắc phục những sai lầm đó.
- Không tự cao tự đại, hạ thấp bản thân hoặc bất kỳ ai khác.
Dấu hiệu biểu hiện bạn đang khiêm tốn quá mức
Ranh giới về sự khác biệt giữa khiêm nhường và khiêm tốn quá mức thường rất mong manh. Khi bạn quá khiêm tốn, điều đó có thể khiến bạn tự đánh giá thấp giá trị của mình và dẫn đến việc người khác cũng đánh giá bạn thấp. Nếu bạn có những biểu hiệu sau đây, có lẽ bạn đã khiêm tốn quá mức:
- Đánh giá thấp năng lực của bản thân: Người khiêm tốn quá mức thường tự nghĩ rằng họ không đáng chú ý, thiếu năng lực và giá trị trong tập thể.
- Ít khi đưa ra ý kiến: Khi quá khiêm tốn, bạn thường dễ đồng ý với ý kiến của người khác và thiếu tự tin trong việc thể hiện năng lực, quan điểm và ý kiến cá nhân của mình. Một phần lý do có thể là bạn không muốn trở thành tâm điểm của sự chú ý.
- Từ chối lời khen: Nếu bạn luôn từ chối hoặc không chấp nhận sự khen ngợi và công nhận mà người khác dành cho mình, có thể bạn đang thiếu tự tin về bản thân.
- Tự nhận xét tiêu cực: Bạn thường nhìn nhận mọi việc theo góc nhìn tiêu cực và không nhận ra điểm mạnh của mình.
- Từ chối cơ hội: Ví dụ như khi có cơ hội thăng tiến hoặc nhận các vai trò mang lại nhiều cơ hội, bạn có xu hướng từ chối vì cảm thấy mình không đủ tài năng hoặc xứng đáng để nhận những cơ hội đó.
Khiêm tốn trong công việc có nên không?
Khiêm tốn trong cuộc sống là tốt, nhưng trong một số trường hợp, nó có thể khiến chúng ta gặp thiệt thòi. Vậy trong công việc, có nên thể hiện sự khiêm tốn quá mức không? Câu trả lời là “Không nên”. Bởi vì:
- Dễ bị xem là nhút nhát: Mỗi người có quan điểm khác nhau về sự khiêm tốn, đôi khi có người nhầm lẫn nó với nhút nhát. Trong công việc, để thành công bạn cần hiểu quan điểm của đồng nghiệp, cấp trên về khái niệm này. Trong môi trường công sở năng động, sự khiêm tốn có thể bị hiểu là khép kín hoặc thậm chí bị coi là giả tạo.
- Người khác không nhận ra giá trị thực của bạn: Những người khiêm tốn thường muốn dùng hành động để chứng minh năng lực. Vì không ai muốn nỗ lực nhưng không được công nhận. Tuy nhiên, tư duy tập trung, chăm chỉ làm việc, cống hiến mà không lên tiếng có thể khiến bạn bỏ lỡ cơ hội thăng tiến trong công việc, sự nghiệp.
- Không hiểu giá trị bản thân: Đôi khi, khiêm tốn quá mức khiến bạn quên đi khả năng và bản lĩnh của mình. Bạn nghĩ mình còn nhiều thiếu sót, không thể vượt qua thành công của người khác. Điều này khiến bạn ngại mạo hiểm, không nắm bắt cơ hội lớn trong sự nghiệp.
- Bị bắt nạt: Trong công việc, nếu bạn quá khiêm tốn và không muốn mâu thuẫn, cạnh tranh với đồng nghiệp, bạn có thể trở thành đối tượng bị lợi dụng. Bạn sẵn sàng làm việc nhiều giờ và gánh vác khối lượng công việc lớn, nên mọi người có thể lợi dụng điều này để nhờ bạn.
- Ảnh hưởng đến thu nhập: Người quá khiêm tốn thường gặp bất lợi khi đàm phán. Trong vòng phỏng vấn, review hàng năm, dù bạn xứng đáng được tăng lương nhưng lại e ngại không dám yêu cầu. Điều này có thể khiến bạn nhận lương thấp hơn năng lực và giá trị của mình, khiến công ty không coi trọng bạn.
Bài viết trên đã cho bạn biết được những biểu hiện của khiêm tốn là gì cũng ý nghĩa của nó trong cuộc sống. Sự khiêm tốn đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển cá nhân và mối quan hệ xã hội. Biểu hiện của khiêm tốn thể hiện ở nhiều khía cạnh trong cuộc sống, từ lời nói, hành động đến thái độ đối với người khác. Sự khiêm tốn không chỉ giúp chúng ta trở thành người tốt hơn mà còn mở ra nhiều cơ hội mới trong cuộc sống và công việc.
